مقدمه

سپاس خدایی را که پروردگار جهانیان است، خدایی که [با آوردن دین اسلام] دین و نعمت خود را بر ما تمام و کامل ساخت و اسلام را دین ما قرار داد، و ما را فرمان داد که تا زمان مرگ به آن چنگ زنیم، ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ حَقَّ تُقَاتِهِۦ وَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنتُم مُّسۡلِمُونَ١٠٢﴾[آل عمران: ۱۰۲]. «ای کسانی که ایمان آورده‌اید آن چنان که شایسته است، از خدا بترسید [و با انجام واجبات و دوری از منهیات گوهر تقوا را به دامان گیرید] و شما [سعی کنید غافل نباشید تا چون مرگتان بناگاه در رسد] نمیرید مگر اینکه مسلمان باشید».

و این وصیت حضرت ابراهیم و حضرت یعقوب ÷به فرزندانشان است: ﴿وَوَصَّىٰ بِهَآ إِبۡرَٰهِ‍ۧمُ بَنِيهِ وَيَعۡقُوبُ يَٰبَنِيَّ إِنَّ ٱللَّهَ ٱصۡطَفَىٰ لَكُمُ ٱلدِّينَ فَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنتُم مُّسۡلِمُونَ١٣٢﴾[البقرة: ۱۳۲]. «و ابراهیم و فرزندان خود را به این آیین سفارش کرد و یعقوب [نوه او نیز چنین کرد. هر کدام به فرزندان خویش گفتند] ای فرزندان من! خداوند ما آئین [توحیدی اسلام] را برای شما برگزیده است. [پس به ما قول بدهید که یک لحظه هم از آن دوری نکنید] و نمیرید جز اینکه مسلمان باشید».

خداوندا بر بنده و فرستاده خود، پیامبرمان محمد، و بر تمام خاندان و یاران درود بفرست. امّا بعد:

خداوند فرشته‌ها و انسانها را به خاطر پرستش خود آفرید، همانگونه که می‌فرماید: ﴿وَمَا خَلَقۡتُ ٱلۡجِنَّ وَٱلۡإِنسَ إِلَّا لِيَعۡبُدُونِ٥٦﴾[الذاریات: ۵۶]. «من فرشته‌ها و انسان‌ها را جز برای پرستش خود نیافریده‌ام».

عزت و خوشبختی انسانها و جنها را در پرستش خود قرار داد، زیرا نیازمند اویند، و یک لحظه نمی‌توانند از او بی‌نیاز باشند، در حالیکه او از آنان و عبادتشان بی‌نیاز است، چنان که می‌فرماید:﴿إِن تَكۡفُرُواْ فَإِنَّ ٱللَّهَ غَنِيٌّ عَنكُمۡ﴾[الزمر: ٧]. «اگر کافر گردید، پس بی‌گمان خداوند از [ایمان و عبادت] شما بی‌نیاز است».

﴿وَقَالَ مُوسَىٰٓ إِن تَكۡفُرُوٓاْ أَنتُمۡ وَمَن فِي ٱلۡأَرۡضِ جَمِيعٗا فَإِنَّ ٱللَّهَ لَغَنِيٌّ حَمِيدٌ٨﴾[إبراهیم: ۸]. «و موسی گفت: اگر شما و همه کسانی که در زمین هستند کافر شوید وناسپاس گردید، به خدا زیانی نمی‌رسد. زیرا خداوند بی‌نیاز [از ایمان‌داران و سپاس سپاسپگزاران است و اگر کسی هم به او ایمان نیاورد و شکر نعمتش را نگذارد، او ذاتاً] ستوده است».

پرستش، حق خداوند بر آفریده‌هایش است، بهره‌اش به آنها می‌رسد، کسی که او را عبادت نکند مغرور و متکبر است. هر کس که خدا را همراه دیگری عبادت کند مشرک، و آنکه او را براساس غیر آنچه خداوند مشخص کرده پرستش نماید بدعت‌گذار، و کسی که او را براساس قوانین و احکامش می‌پرستد مسلمان یکتاپرست است.

از آنجا که بندگان به عبادت و پرستش او نیاز ضروری دارند و خودشان نمی‌توانستند حقیقت عبادت را آنگونه که خداوند دوست دارد و مطابق دین اوست بشناسند، خداوند آنها را به حال خودشان وانگذاشت، بلکه پیامبران را با کتابهایشان برای بیان حقیقت عبادت برای بندگان فرو فرستاد. چنان که فرمود: ﴿وَلَقَدۡ بَعَثۡنَا فِي كُلِّ أُمَّةٖ رَّسُولًا أَنِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ وَٱجۡتَنِبُواْ ٱلطَّٰغُوتَ﴾[النحل: ۳۶]. «ما به میان هر ملتی پیامبری فرستاده‌ایم [و محتوای دعوت همه پیامبران این بوده است] که خدا را بپرستید و از طاغوت [شیطان، بتان، ستمگران و غیره] دوری کنید».

و فرمود: ﴿وَمَآ أَرۡسَلۡنَا مِن قَبۡلِكَ مِن رَّسُولٍ إِلَّا نُوحِيٓ إِلَيۡهِ أَنَّهُۥ لَآ إِلَٰهَ إِلَّآ أَنَا۠ فَٱعۡبُدُونِ٢٥﴾[الأنبیاء: ۲۵]. «ما پیش از تو هیچ پیامبری را نفرستاده‌ایم، مگر اینکه به او وحی کرده‌ایم که: معبودی جز من نیست پس فقط مرا پرستش کنید».

پس هر کس از شروطی که پیامبران و کتاب‌های الهی برای عبادت برشمرده‌اند، دوری کند، و خدا را آن طور که خود و شیطان خواست پرستش نماید، بی‌تردید او از راه خدا گمراه شده و او خدا را نه، بلکه خودش را عبادت کرده است: ﴿وَمَنۡ أَضَلُّ مِمَّنِ ٱتَّبَعَ هَوَىٰهُ بِغَيۡرِ هُدٗى مِّنَ ٱللَّهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ﴾[القصص: ۵۰]. «و چه کسی گمراه‌تر و سرگشته‌تر از آن کسی است که [در دین] از هوی و هوس خود پیروی کند».

افراد و گروه‌‌هایی که این چنین گمراه شدند، بسیارند. در رأس آنها نصارى و فرقه‌‌هایی قرار دارند که از دین خداوند دور شده‌اند. از جمله صوفیه که برای خودشان، در عبادت برخلاف آنچه که خداوند مشخص کرده، قوانینی وضع کرده‌اند. و این امر با بیان حقیقت عبادت در اسلام و انحرافات صوفیه از اصول اصلی عبادت، بیشتر آشکار می‌شود.