اخلاق اسلامی و آداب اجتماعی

درسنامه‌ای بسیار مفصل و مبسوط است در بیان اخلاق ، موازین و آداب اسلامی در جامعه. نویسنده با احاطه به آیات هدایتگرِ قرآن کریم و روایات حکیمانه پیامبر گرانقدر اسلام، مجموعه درس‌های کاملی را درباره جنبه‌های گوناگون اخلاق اسلامی تهیه و آنها را مزّین به سیره نبوی نموده است. وی کتاب را به دو بخش تقسیم کرده است: بخش نخست، در اخلاق اسلامی است و مُشتمل بر سه فصل است: مقدمات اخلاق، لوازم و ضروریات اخلاق و منافیات اخلاق. او در فصل اول، مفاهیم کلی اخلاق اسلامی را نام می‌برد و آنها را شرح می‌دهد؛ از جمله: تعریف و تقسیم اخلاق، ضرورت اخلاق وجدان اخلاقی، قوه‌های فطری انسان و دلایل ضعف اخلاق. فصل دوم به اهمیت و نقش  ویژگی‌های خاصی از روحیات و رفتار انسان اشاره می‌کند که برای پیاده‌ سازی اخلاق اسلامی در جامعه ضروری است؛ برخی از آنها عبارتند از: صداقت، امانت، دیانت، شجاعت، عفو و گذشت، اطاعت و نظم. در فصل سوم، مفاسد اخلاقی‌ای معرفی و تشریح می‌شوند که نقش تخریبی شدیدی در جامعه داشته و آن را از مسیر شرع و اخلاق اسلامی منحرف می‌سازند. چرایی و چگونگیِ فتنه‌انگیزیِ این مفاسد، در این فصل به بحث گذاشته می‌شوند. برخی از این مفاسد به شرح زیر می‌باشد: خیانت، دزدی، رشوه، مواد مخدر، قمار، خُلف وعده و فحشاء. بخش دوم کتاب، آداب اجتماعیِ توصیه شده در اسلام و بیان شیوه زندگانی فردی و اجتماعیِ رسول اکرم است. برخی از مطالب این بخش بدین شرح است: اقسام آداب، ضرورتِ مراعات آداب، مناسبات اجتماعی در سوره حُجرات، آداب بیداری و خواب، آداب خوردن و نوشیدن، آداب خمیازه و عطسه، آداب عیادت مریض و آداب سفر.