فیض الباری شرح مختصر صحیح البخاری- جلد پنجم

۴٠- باب: قَوله تَعَالَى: ﴿وَلَا تَجۡهَرۡ بِصَلَاتِكَ وَلَا تُخَافِتۡ بِهَا﴾
باب [۴٠]: قوله تعالی: ﴿نماز خود را نه بلند بخوان و نه آهسته﴾

۱٧۵۳- عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ ب، فِي قَوْلِهِ تَعَالَى: ﴿وَلَا تَجۡهَرۡ بِصَلَاتِكَ وَلَا تُخَافِتۡ بِهَا﴾قَالَ: «نَزَلَتْ وَرَسُولُ اللَّهِ جمُخْتَفٍ بِمَكَّةَ، كَانَ إِذَا صَلَّى بِأَصْحَابِهِ رَفَعَ صَوْتَهُ بِالقُرْآنِ، فَإِذَا سَمِعَهُ المُشْرِكُونَ سَبُّوا القُرْآنَ وَمَنْ أَنْزَلَهُ وَمَنْ جَاءَ بِهِ، فَقَالَ اللَّهُ تَعَالَى لِنَبِيِّهِ ج: ﴿وَلَا تَجۡهَرۡ بِصَلَاتِكَ﴾أَيْ بِقِرَاءَتِكَ، فَيَسْمَعَ المُشْرِكُونَ فَيَسُبُّوا القُرْآنَ ﴿وَلَا تُخَافِتۡ بِهَا﴾عَنْ أَصْحَابِكَ فَلاَ تُسْمِعْهُمْ، ﴿وَٱبۡتَغِ بَيۡنَ ذَٰلِكَ سَبِيلٗا﴾[رواه البخاری: ۴٧۲۲].

۱٧۵۳- از ابن عباسبدر این قول خداوند متعال که می‌فرماید: ﴿نماز خود را نه بلند بخوان و نه آهسته...﴾روایت است که گفت: این آیت هنگامی نازل گردیده که پیامبر خدا جدر مکه پنهان بودند.

و هنگامی که به اصحاب خود نماز می‌خواندند، صدای خود را بلند می‌کردند، و چون مشرکان صدای‌شان را می‌شنیدند، قرآن و کسی که قرآن را فرستاده است، و کسی را که قرآن بر آن نازل شده است، دشنام می‌دادند.

و همان بود که خداوند متعال به پیامبرش امر فرمودند که: «نمازت را به صدای بلند مخوان» که مشرکان می‌شنوند، و قرآن را دشنام می‌دهند، «و آن را آهسته هم مخوان» که صحابه‌هایت آن را نشنوند، «بلکه به طور میانه بین بلند و آهسته بخوان».