تکلیف به آنچه در توان انسان است
۵۹- خداوند آنها را مکلف نکرده مگر آنچه که تواناییاش را دارند، و توانایی ندارند مگر آنچه که آنان را بدان مکلف کرده است [۱]و تفسیر (لا حول و لا قوة إلا بالله)همین است.
لذا عقیده داریم که جز به حکم خداوند هیچکس توان انجام کاری را ندارد و هیچکس توان حرکت کردن را ندارد و هیچکس توانایی دور شدن از گناه را ندارد. و جز به توفیق خداوند متعال هیچکس قدرت انجام و ثبات بر طاعت و بندگی خداوند را ندارد.
۶۰- هر چیزی به ارادۀ و علم و قضاء و قدر خداوند متعال انجام میگیرد ارادۀ او تعالی بر تمام ارادهها غالب است و قضاء و فیصلۀ او بر همۀ حیلهها غالب است، بدون اینکه ظالم باشد هرچه بخواهد انجام میدهد، از هر بدی پاک است و از هر عیب و نقصی منزه است: ﴿لَا يُسَۡٔلُ عَمَّا يَفۡعَلُ وَهُمۡ يُسَۡٔلُونَ ٢٣﴾[الأنبیاء: ۲۳]. «از آنچه انجام دهد پرسیده نمیشود و آنان پرسیده میشوند».
۶۱- دعا و صدقات زندگان به مردگان سود میرساند.
۶۲- خداوند متعال دعاها را اجابت میکند، و حاجتها را برآورده میفرماید.
[۱] تقریبا تمام علمای اهل سنت بر این عقیده هستند که انسان بیشتر از آنچه بدان مکلف شده استطاعت دارد احتمالا این لغزشی از امام طحاوی رحمت الله علیه است والله اعلم. مترجم.