سنتهای تشهد آخري
تشهد دوم: سه کیفیت دارد:
أ- پای راست را ایستاده قرار دهد، و پای چپش را زیر ساق پای راستش قرار دهد، و نشیمنگاه خود را بر زمین بگذارد.
ب- مانند کیفیت اولی است بجز اینکه پای راست را بلند نمی‌کند بلکه در همان سمت پای چپ قرار می‌دهد.
ج- پای راست را ایستاده نگه می‌دارد، و پای چپ را میان ساق و ران پای راست قرار می‌دهد.
۱- گذاشتن دستان بر ران، (دست راست را بر ران راست، و دست چپ را بر ران چپ، در حالی که انگشتان کشیده و به هم چسبیده باشد).
۲- اشاره نمودن با انگشت شهادت از اول تا آخر تشهد (انگشت ابهامش را بر انگشت وسطی بصورت حلقه بگذارد، و به سوی آن بنگرد).
۳- چرخاندن چهره بسمت راست و چپ هنگام سلام.
سنتهای عملی که در هر رکعت تکرار می‌گردد (۲۵) سنت است، پس مجموع آنها در نمازها فرض ۴۲۵ سنت و در نمازهای سنت ۶۲۵ سنت که در شبانه‌روز تکرار می‌شود. و گاهی اوقات برحسب افزودن تعداد رکعات نمازهای سنت مثل، سنت ضحی و قیام شب بر تعداد سنتها نیز افزوده می‌گردد.
برخی سنتهای عملی وجود دارد که یک یا دو بار بیشتر تکرار نمی‌شود:
۱- بلندکردن دستها همراه تکبیرة الاحرام.
۲- بلندکردن دستها هنگام برخاستن برای رکعت سوم، در نمازهایی که دو تشهد دارد.
۳- اشاره کردن با انگشت شهادت.
۴- صورت را به سمت راست و چپ برگرداندند هنگام سلام نماز.
۵- جلسه استراحت، در نمازهای چهار رکعتی ۲ بار تکرار می‌گردد، و در بقیه نمازها خواه فرض یا سنت باشد یکبار تکرار می‌شود.
۶- تورک نشستن: (و آن عبارت است از: راست و ایستاده نگه داشتن پای راست، و قراردادن پای چپ را زیر ساق پای راست و نشیمنگاه را بر زمین گذاشتن) این عمل در تشهد دوم انجام می‌شود.
پس آنچه ذکر شد سنتهایی بود که یک بار تکرار می‌شود بجز اشاره با انگشت شهادت در تشهد که در هر نماز فرضی بجز نماز صبح، دو بار تکرار می‌شود، و همچنین جلسه استراحت در نمازهای چهار رکعتی تکرار می‌گردد، بنابراین مجموع سنتها ۳۴ سنت می‌باشد.
پس ای برادر گرامی، بکوش نمازت را با این سنتهای قولی و فعلی آراسته گردانی، تا اینکه اجر و پاداشت بسیار، و مقام و منزلت نزد پروردگار بالا رود.
نکته
امام ابن القیم می‌فرماید: بنده در دو جایگاه در مقابل پروردگارش می‌ایستد، یکی در نمازش و دیگری هنگام ملاقات با پروردگارش در روز قیامت، پس کسی که حق ایستادن اولی درست اداء نماید، قرار گرفتن در جایگاه دوم برایش آسان می‌گردد، و کسی که به جایگاه اولی توجهی نکرد و حقش را ادا ننمود جایگاه دومی برایش سخت و دشوار خواهد بود.