سبک زندگی و روابط مورچهها
به این آیه از قرآن توجه کنید:
﴿حَتَّىٰٓ إِذَآ أَتَوۡاْ عَلَىٰ وَادِ ٱلنَّمۡلِ قَالَتۡ نَمۡلَةٞ يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّمۡلُ ٱدۡخُلُواْ مَسَٰكِنَكُمۡ لَا يَحۡطِمَنَّكُمۡ سُلَيۡمَٰنُ وَجُنُودُهُۥ وَهُمۡ لَا يَشۡعُرُونَ١٨﴾ [النمل: ۱۸].
«لشکریان سلیمان از جن و انس و پرنده، برای او گردآوری گشتند و همهی آنان به یکدیگر ملحق و در نزد هم نگاه داشته شدند. (آنگاه حرکت کردند) تا رسیدند به درهی مورچگان، مورچهای گفت: ای مورچگان! به لانههای خود بروید، تا سلیمان و لشکریانش بدون این که متوجه باشند، شما را پایمال نکنند».
در گذشته ممکن است بسیاری از مردم قرآن را به استهزاء میگرفتند و اینگونه میپنداشتند که قرآن کتاب افسانهی جن و پری است که در آن مورچهها با همدیگر صحبت میکنند و پیامهای پیچیدهای را رد و بدل میکنند. به تازگی پژوهشها، حقایق بسیاری را در مورد سبک زندگی مورچهها به ما نشان داده است که هیچ کدام از آنان پیشتر برای بشریت شناخته شده نبودهاند. تحقیقات نشان داده است که مورچهها، حیوانات یا حشراتی هستند که از لحاظ سبک زندگی نزدیکترین شباهت را با انسان دارند. این حقیقت میتواند، در یافتههای زیر راجع به مورچهها مشاهده شود.
الف) مورچهها مردههایشان را به شیوهای شبیه به انسانها دفن میکنند.
ب) مورچهها دارای سیستم تقسیم کار پیچیدهای هستند که به موجب آن مورچهها دارای رییس، ناظر، سرکارگر و غیره هستند.
ج) هر از چند گاهی مورچهها برای گپزدن به دیدن یکدیگر میروند.
د) مورچهها برای ارتباط با یکدیگر از متد پیشرفتهای استفاده میکنند.
ه) مورچهها بازارهای منظمی دارند که در آن کالاهایشان را مبادله میکنند.
و) مورچهها در زمستان دانهها را برای مدتی طولانی ذخیره میکنند و اگر دانه شروع به جوانهزدن کند، ریشههایش را میبرند گویی که دریافتهاند اگر آن را به حال خود رها کنند که رشد کند، فاسد خواهد شد. اگر دانههای انبار شدههایشان به سبب باران خیس شود، دانهها را برای خشکشدن بیرون میآورند و در جلوی آفتاب قرار میدهند و هرگاه که خشک شد، آنها را به کلنی برمیگردانند، مثل این که فهمیدهاند که رطوبت سبب تحریک سیستم ریشه میشود و به پوشیدهشدن دانه میانجامد.