عاقبت سستى در نماز
الله سبحنه وتعالى مىفرماید: ﴿فَوَيۡلٞ لِّلۡمُصَلِّينَ ٤ ٱلَّذِينَ هُمۡ عَن صَلَاتِهِمۡ سَاهُونَ ٥﴾[الماعون: ۴-۵]. یعنى: «واى بر حال آن نماز گذارانى, که در گذاریدن نمازهایشان سستى مىنمایند». در این آیت کریمه الله تعالى آن اشخاصى را, که به نماز خواندن پابند نیستند و آن را به طور درست نمىخوانند, تهدید و عذاب دوزخ کردهاند. این چنین در جاى دیگرى از احوال دوزخیان چنین خبر مىدهد: ﴿مَا سَلَكَكُمۡ فِي سَقَرَ ٤٢ قَالُواْ لَمۡ نَكُ مِنَ ٱلۡمُصَلِّينَ ٤٣﴾[المدثر: ۴۲-۴۳]. یعنى: «ازدوزخیان مىپرسند: چه چیز شمارا به دوزخ دراورد؟ آنان در جواب مىگویند: ما ازجملۀ نمازگذاران نبودیم». رسول اکرمصمىفرمایند:
«بَيْنَ الْعَبْدِ وَبَيْنَ الْكُفْرِ تَرْكُ الصَّلاَةِ» [۷]. یعنى: «در بین بنده و بین کفر امر فرق گذارنده ترک نماز است»، از این حدیث شریف دانسته مىشود: که رفتار بىنماز به رفتار کافر مانند مىباشد: این نماز است که در ظاهر مسلمان را از کافر فرق مىکند. این معنا را رسول اکرمصدر حیث دیگرى چنین بیان کرده است: «من استقبل قبلتنا وصلى صلاتنا وأكل ذبيحتنا فهو الـمسلم» [۸].
یعنى: «هرکه هنگام نماز رو به قبلۀ ما بگرداند ومثل ما نماز بخواند و از گوشت (ذبیحه) ما بخورد پس وى مسلمان مىباشد».
در این حدیث شریف رسول اللهصیکى از علامتهاى شناختن مسلمان مثل ما نماز خواندن را کفتهاند.
در آنچه گذشت دو چیز ثابت مىگردد، اول این، که مسلمان را با نماز خواندن شناخته مىشود دیگر این که بى نماز دوزخى است. این معنا را رسول الله صچنین بیان کرده است:
«مَنْ حَافَظَ عَلَيْهَا كَانَتْ لَهُ نُوراً وَبُرْهَاناً وَنَجَاةً يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَمَنْ لَمْ يُحَافِظْ عَلَيْهَا لَمْ يَكُنْ لَهُ نُورٌ وَلاَ بُرْهَانٌ وَلاَ نَجَاةٌ وَكَانَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ مَعَ قَارُونَ وَفِرْعَوْنَ وَهَامَانَ وَأُبَىِّ بْنِ خَلَفٍ» [۹].
یعنى: «هرکه به این پنج وقت نماز پابندى نماید برایش فرداى قیامت نور و برهان و نجات خواهد بود. کسى به آن پابند نباشد برایش نه نور است و نه برهان ونه نجات . او همراه قارون، فرعون، هامان و ابى پسر خلف در دوزخ خواهد بود. از این حدیث شریف ظاهر مىگردد، که بى نمازهمراه این بدبخت ترین کافران در سوخت و گداز بىنمازى خواهد بود. پس کسى ایمان به الله تعالى و به روز قیامت دارد باید هرگز نماز را ترک نکند». از همین جهت امام ترمذى از عبد الله ابن شکیک روایت مىکند که گفت:
«كَانَ أصْحَابُ محَمَّد ٍجلا يَرَوْنَ شَيْئاً مِنَ الأعْمَالِ تَرْكُهُ كُفْرٌ غَيْرَ الصَّلاَةِ» [۱۰].
«اصحابِ پیامبر الله تعالى ترک هیچ عملى را جز ترک نماز کفر نمىدانستند».
[۷] رواه مسلم. [۸] رواه شيخان و غيرهما. [۹] رواه أحمد والدارمي والبيهقي والطبراني وابن حبان وقال الـمنذري: إسناد أحمد جيد كما في الـمرقاة. [۱۰] رواه الترمذی.