معنای لا إله إلاَّ الله و مستلزمات و تأثیر آن در فرد و جامعه اسلامی

فضیلت لا إله إلاَّ الله

فضیلت لا إله إلاَّ الله

کلمه (لا إله إلاَّ الله)فضیلت‌های بسیار دارد و نزد خداوند مکانت و منزلت عظیم و بزرگی ایفا مى‌کند، و کسی که آنرا به طور یقین و صادقانه از قلب بگوید خداوند او را به بهشت وارد مى‌کند، و کسی که آنرا به طور دروغین بگوید در دنیا جان و مال او مصون بوده، ولی کیفر خود را در روز قیامت خواهد دید، و (لا إله إلاَّ الله)کلمه‌ای کوتاه و مختصری است و حروف آن بر زبان سبک است، ولی در ترازوی اعمال سنگین مى‌باشد، چنانکه أبوسعید الخدرى ساز رسول اکرم صروایت مى‌کند که فرمود: «قَالَ مُوسَى : يَا رَبِّ، عَلِّمْنِي شَيْئًا أَذْكُرُكَ وَأَدْعُوكَ بِهِ ، قَالَ : قُلْ يَا مُوسَى: لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ ، قَالَ : كُلُّ عِبَادِكَ يَقُولُ هَذَا ، قَالَ : قُلْ : لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ ، قَالَ : لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ ، إِنَّمَا أُرِيدُ شَيْئًا تَخُصَّنِي بِهِ ، قَالَ: يَا مُوسَى ، لَوْ أَنَّ السَّمَاوَاتِ السَّبْعَ وَعَامِرَهُنَّ غَيْرِي وَالأَرَضِينَ السَّبْعَ فِي كِفَّةٍ ، وَلا إِلَهَ إِلا اللَّهُ فِي كِفَّةٍ مَالَتْ بِهِنَّ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ»[الحاکم وابن حبان فی مواد الظمآن ۲۳۲۴].

«موسی÷به خداوند گفت: خدایا! بمن چیزی بیاموز تا با آن تو را یادآوری کنم، خداوند فرمود: بگو: (لا إله إلاَّ الله)، موسی÷گفت: تمامی بندگانت آنرا مى‌گویند، خداوند فرمود: ای موسی اگر آسمان‌های هفتگانه و آنچه در آن است از کوکب و تمامی هستىها غیر از خدا، و زمین‌های هفتگانه در یک طرف ترازو و (لا إله إلاَّ الله)در طرف دیگر ترازو باشند، (لا إله إلاَّ الله)بر طرف دیگر غلبه خواهد کرد (سنگین) خواهد شد».

پس این حدیث بر این دلالت مى‌کند که کلمۀ (لا إله إلاَّ الله)بهترین ورد مى‌باشد.

و عبدالله بن عمربروایت مى‌کند که رسول اکرمصفرمودند: «خير الدعاء دعاء يوم عرفة، وخير ما قلت أنا والنبيون من قبلي لا إله إلاَّ الله وحده لا شريك له، له الـملك وله الحمد، وهو علي كل شيء قدير».[أحمد والترمذی].

«بهترین دعاها دعای روز عرفه است، و بهترین چیزی که من و پیامبران قبل از من مى‌گفتند: لا إله إلاَّ الله وحده لا شريك له، له الملك، وله الحمد، وهو علي كل شيء قدير است».

و همچنین از آنچه بر سنگینی آن در ترازوی اعمال افزون مى‌کند حدیث دیگری است که عبدالله بن عمرو بروایت کرده که رسول اکرم صفرمودند: «يُصَاحُ بِرَجُلٍ مِنْ أُمَّتِى يَوْمَ الْقِيَامَةِ عَلَى رُءُوسِ الْخَلاَئِقِ فَيُنْشَرُ لَهُ تِسْعَةٌ وَتِسْعُونَ سِجِلاًّ كُلُّ سِجِلٍّ مَدَّ الْبَصَرِ ثُمَّ يَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ هَلْ تُنْكِرُ مِنْ هَذَا شَيْئًا فَيَقُولُ لاَ يَا رَبِّ فَيَقُولُ أَظَلَمَتْكَ كَتَبَتِى الْحَافِظُونَ ثُمَّ يَقُولُ أَلَكَ عُذْرٌ أَلَكَ حَسَنَةٌ فَيُهَابُ الرَّجُلُ فَيَقُولُ لاَ. فَيَقُولُ بَلَى إِنَّ لَكَ عِنْدَنَا حَسَنَاتٍ وَإِنَّهُ لاَ ظُلْمَ عَلَيْكَ الْيَوْمَ فَتُخْرَجُ لَهُ بِطَاقَةٌ فِيهَا أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ وَأَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ قَالَ فَيَقُولُ يَا رَبِّ مَا هَذِهِ الْبِطَاقَةُ مَعَ هَذِهِ السِّجِلاَّتِ فَيَقُولُ إِنَّكَ لاَ تُظْلَمُ. فَتُوضَعُ السِّجِلاَّتُ فِى كِفَّةٍ وَالْبِطَاقَةُ فِى كِفَّةٍ فَطَاشَتِ السِّجِلاَّتُ وَثَقُلَتِ الْبِطَاقَةُ» [الترمذی، والحاکم وغیرهما].

«بر مردی از امت من در بین خلایق فریادی کرده و نود نه صحیفه (کارنامه) اعمال و کردار او را پهن کنند، و درازی این صحیفه‌ها تا آنجا که چشم مى‌بیند دور است، سپس گفته مى‌شود: آیا چیزی از این گناهان را انکار مى‌کنی؟ در جواب مى‌گوید: خیر ای پروردگار! گفته مى‌شود: آیا عذری و یا حسنه‌ای داری؟ آنمرد ترسیده و مى‌گوید: خیر، گفته مى‌شود: بلى حسنات و نیکى‌های بسیاری برای تو نزد ماست، هرگز بر تو ظلم نمى‌شود، سپس یک کارت براى او بیرون آورده مى‌شود که در آن نوشته: أشهد أن لا إله إلاَّ الله، وأشهد أنَّ محمداً عبده ورسوله، آنمرد مى‌گوید: خدایا! این کارت مقابل این همه صحیفه چه مى‌شود! به او گفته مى‌شود: بتو ظلم نمى‌شود، پس آن کارت را در یک کفه ترازو، و آن صحیفه‌ها در کفه دیگر ترازو مى‌گذارند، آن همه صحیفه بالا آمده، و آن کارت از سنگینى به پایین مى‌رود».

و این کلمه بزرگ فضایل بسیاری در بر دارد که الحافظ ابن رجب در رساله خود بنام (کلمة الإخلاص) آنرا آورده، و بر هر فضیلت آن دلیلی ذکر کرده است که من جمله چنین است:

اینکه بهای بهشت است و کسی که آخرین کلام و سخن او در دنیا لا إله إلاَّ الله باشد به بهشت وارد مى‌شود، و رهائی از آتش جهنم است، و سبب مغفرت و بخشیدن گناهان مى‌باشد، و بهترین نیکى‌هاست، و گناهان و خطایا را محو و نابود مى‌کند، و ایمان را در قلب تجدید مى‌نماید، و صحیفۀ اعمال را سنگین مى‌کند، پرده‌ها را گشوده تا به خدا برسد، و کلمه‌ای است که خداوند قائل آن را تصدیق مى‌نماید، و آن بهتریـن کلمه است که پیامبران بر زبان آورده‌اند، و بهترین وردهاست، بهترین اعمال وکردارهاست که چند برابر مى‌شود، وبا آزاد کردن برده‌ای در اجر ثواب دارد، پناه دهنده از شیاطین است، امان از وحشت قبر و هول و سختی روز محشر است، و آن شعار مؤمنین هنگام برخواستن از قبرهاست، و از جمله فضیلتها آن، اینکه دروازهای هشتگانه بهشت را بر گوینده آن باز شده و از هر دری که بخواهد داخل مى‌شود، و از فضایل آن این است که: اگر هم اهل این کلمه بسبب تقصیر در حقوق آن به دوزخ وارد شوند حتماً از آن خارج خواهند شد و در آن مندگار نمى‌شوند، این مطالبی است که ابن رجب در کتاب خود ذکر کرده و برای هر یک از آن دلیل آورده است. [کلمة الإخلاص ص۵۴ ـ ۶۶].