گفتگو
پرسیدم چرا نماز را ترک نمودی؟
گفت: مشغول بودم.
گفتم: چه مشغولیتی مهمتر از نماز میباشد که در روز قیامت اولتر از نماز پرسیده میشود؟
گفت: میدانی که مصروفیت دنیا زیاد است چه میتوان کرد.
گفتم: آیا نمیدانی که نماز حد فاصل بین اسلام و کفر است مگر نمیدانی که رسول صفرمودهاند:
«بَيْنَ الرَّجُلِ وَبَيْنَ الشِّرْكِ وَالْكُفْرِ تَرْكُ الصَّلاَةِ»[۱۸] . «فرق در میان مرد مؤمن و کافر و مشرک، ترک نماز است».
گفت: مسلمانی تنها به نماز نیست، مهم اینست که قلب انسان درست باشد. من مسلمانی را اذیت نمیکنم و با همه رفتار نیک دارم و با همه خوش اخلاق هستم.
گفتم: این حیله شیطان است که بعضی از مسلمانان را بوسیله آن میفریبد تا مرتکب گناه گردند در حالیکه فکر میکنند که کار خوبی انجام داده اند. و چه گناهی بالاتر از ترک نماز، این عبادت بزرگ.
این وسوسۀ شیطان است که اعمال زشت ما را نیک جلوه میدهد!.
﴿وَإِذۡ زَيَّنَ لَهُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُ أَعۡمَٰلَهُمۡ﴾[الأنفال: ۴۸] .
«زمانی که شیطان(با وسوسههای خود) اعمالشان را برایشان میآراست».
گفت: بسیاری از مردم نماز میخوانند ولی مرتکب گناه هم میشوند.
گفتم: مگر کسی که نماز میخواند معصوم از خطاء است؟ معصوم فقط رسول الله صمیباشند. ثانیاً تو از جمله کسانی باش که نماز آنها را از فحشاء و منکر و گناه باز میدارد و تو الگو و نمونه باش برای دیگران خداوند تبارک و تعالی میفرماید:
﴿وَأَقِمِ ٱلصَّلَوٰةَۖ إِنَّ ٱلصَّلَوٰةَ تَنۡهَىٰ عَنِ ٱلۡفَحۡشَآءِ وَٱلۡمُنكَرِۗ وَلَذِكۡرُ ٱللَّهِ أَكۡبَرُ﴾[العنکبوت: ۴۵] .
«و نماز را برپا دار همانا نماز از بیحیایی و کارهای ناشایسته باز میدارد و البته ذکر الله بسیار بزرگ است».
گفت: من لاإله إلاالله میگویم و الحمدلله مسلمان هستم، و رسول الله ص فرمودهاند که: لاإله إلاالله کلید جنت است و کسی که لاإله إلاالله و محمد رسول الله بگوید آتش جهنم بر او حرام میگردد و ثانیاً خداوند غفور ورحیم است.
گفتم: در اینکه لاإله إلاالله کلید جنت است هیچ شکی نیست، اما آیا میدانی که علما در شرح این حدیث گفته اند: لاإله إلاالله کلید جنت است اما هر کلیدی دندانههایی دارد که به وسیله آن در، باز میشود و دندانههای کلید جنت عمل صالح میباشد و لاإله إلاالله بدون عمل به تعالیم اسلام مانند کلیدی بدون دندانه است. ثانیاً الله تبارک و تعالی میفرماید:
﴿وَبَشِّرِ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ أَنَّ لَهُمۡ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ﴾[البقرة: ۲۵] .
«مژده بده به کسانی که ایمان آوردند و کردار نیکو انجام دادند، اینکه ایشان را است باغهای (بهشتی) که در زیر درختان آن رودها روان است».
ببین که تنها ایمان کافی نیست بلکه همراه ایمان عمل صالح وکردار نیکو لازم است و خداوند تبارک و تعالى در جای دیگری میفرماید:
﴿وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ أُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلۡجَنَّةِۖ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ ٨٢﴾[البقرة: ۸۲] .
«و کسانی که ایمان آوردند و کردار پسندیده و افعال شایسته انجام دادند اینان اهل بهشتند و جاودانه در آن خواهند ماند».
ودر آیه دیگری میفرماید:
﴿إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ وَأَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتَوُاْ ٱلزَّكَوٰةَ لَهُمۡ أَجۡرُهُمۡ عِندَ رَبِّهِمۡ وَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ ٢٧٧﴾[البقرة: ۲۷۷] .
«بیگمان کسانی که ایمان بیاورند و عمل شایسته انجام دهند و نماز را برپا دارند و زکات را بپردازند، مزدشان نزد پروردگارشان است و نه بیمی بر آنهاست و نه اندوهگین میشوند».
و در آیه دیگری میفرماید:
﴿وَأَمَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ فَيُوَفِّيهِمۡ أُجُورَهُمۡۗ وَٱللَّهُ لَا يُحِبُّ ٱلظَّٰلِمِينَ ٥٧﴾[آلعمران: ۵۷] .
«و اما کسانی که ایمان میآورند وکارهای شایسته انجام میدهند، خداوند پاداش آنها را به طور کامل خواهد داد و خداوند ستمکاران را دوست ندارد».
و همچنین میفرماید:
﴿وَعَدَ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ لَهُم مَّغۡفِرَةٞ وَأَجۡرٌ عَظِيمٞ٩﴾[المائدة: ۹] .
«الله به کسانی که ایمان بیاورند وکارهای شایسته انجام دهند وعده میدهد که آمرزش و پاداش بزرگی از آنها باشد».
و دهها آیت دیگر در قرآن کریم موجود است که ایمان و عمل با هم ذکر گردیده است همچنین الله ﻷ دربیان صفات منافقین میفرماید:
﴿إِنَّ ٱلۡمُنَٰفِقِينَ يُخَٰدِعُونَ ٱللَّهَ وَهُوَ خَٰدِعُهُمۡ وَإِذَا قَامُوٓاْ إِلَى ٱلصَّلَوٰةِ قَامُواْ كُسَالَىٰ يُرَآءُونَ ٱلنَّاسَ وَلَا يَذۡكُرُونَ ٱللَّهَ إِلَّا قَلِيلٗا ١٤٢﴾[النساء: ۱۴۲] .
«یقیناً منافقان(میپندارند) الله را فریب میدهند! در حالی که خداوند(سزای فریب) ایشان را فریب میدهد. منافقان هنگامی که برای نماز بر میخیزند. سست و بیحال به نماز میایستند و با مردم ریا میکنند (و نمازشان بخاطر مردم است؛ نه بخاطر الله) والله را کمتر یاد میکنند و جز اندکی به عبادت او نمی پردازند».
ببین برادرم در این آیت بیان میگردد که یکی از صفات منافقین این است: که به نماز میایستند به تنبلی و بیحالی، و خداوند Y آنها را به قعر دوزخ وعده نموده است، پس حالت کسی که نماز را کاملاً ترک نموده چه خواهد بود؟!.
به تو میگویم برادرم، زندگی دنیا ترا نفریبد و مغرور نسازد، از نعمتهای حلالِ دنیا حساب گرفته میشود و در مقابل حرامِ دنیا عذاب دردناک است.
به نماز برخیز قبل از اینکه بگویی:
﴿يَقُولُ يَٰلَيۡتَنِي قَدَّمۡتُ لِحَيَاتِي ٢٤﴾[الفجر: ۲۴] .
«خواهد گفت ای کاش برای زندگی خود(خیرات و حسنات) پیشاپیش میفرستادم».
به نماز برخیز قبل از اینکه بگویی:
﴿حَتَّىٰٓ إِذَا جَآءَ أَحَدَهُمُ ٱلۡمَوۡتُ قَالَ رَبِّ ٱرۡجِعُونِ ٩٩﴾[المؤمنون: ۹۹] .
«و زمانی که مرگ یکی از آنان فرا میرسد، میگوید: پروردگارا! مرا (به دنیا) باز گردان».
به نماز برخیز و بهسوی الله برگرد و تسلیم فرمان او شو و از تعالیم او پیروی کن قبل از اینکه بگویی:
﴿أَن تَقُولَ نَفۡسٞ يَٰحَسۡرَتَىٰ عَلَىٰ مَا فَرَّطتُ فِي جَنۢبِ ٱللَّهِ وَإِن كُنتُ لَمِنَ ٱلسَّٰخِرِينَ ٥٦﴾[الزمر: ۵۶] .
«پیش از اینکه بگوید نفسی، دردا و حسرتا چه کوتاهیها که در (طاعات و عبادات) الله کردهام، دریغا و افسوسا! من از زمره مسخره کنندگان بودم».
نماز بخوان تا از عذاب جهنم در امان باشی و در جنت به سلامتی درآیی!.
گفت: دستت را بده!.
گفتم: چرا؟ میخواهی بروی؟
گفت: نه، بلکه وعده میدهم و عهد میکنم که بعد از این هرگز نماز خود را ترک نکنم.
* * *
پس ای برادران و خواهران مسلمان!.
بشتابید بسوی جنتی که عرض آن برابر آسمانها و زمین است، از دیگران سبقت بجویید در کارهای نیک قبل از آنکه روزی فرا رسد که:
﴿يَوۡمَ لَا يَنفَعُ مَالٞ وَلَا بَنُونَ ٨٨ إِلَّا مَنۡ أَتَى ٱللَّهَ بِقَلۡبٖ سَلِيمٖ ٨٩﴾[الشعراء: ۸۸-۸۹] .
«آن روزی که اموال و اولاد سودی نمیرساند، بلکه تنها کسی که با دل سالم به پیشگاه الله آمده باشد». (دلی که خالی از کفر و نفاق باشد).
بشتابید و منادی حق را لبیک بگویید:
﴿يَٰقَوۡمَنَآ أَجِيبُواْ دَاعِيَ ٱللَّهِ وَءَامِنُواْ بِهِۦ يَغۡفِرۡ لَكُم مِّن ذُنُوبِكُمۡ وَيُجِرۡكُم مِّنۡ عَذَابٍ أَلِيمٖ ٣١﴾[الأحقاف: ۳۱] .
«ای قوم ما! اجابت کنید سخنان دعوت کننده الله را و به او ایمان آورید تا الله گناهان شما را بیامرزد وشما را از عذاب سخت آخرت در پناه خویش دارد».
برادران و خواهران مسلمان نگویید که گناهان ما زیاد است و روی برگشت به سوی الله را نداریم!!، زیرا رحمت خداوند ﻷاز همه چیز بیشتر و بزرگتر است و هر گاه که به سوی او باز گردید درِ توبه برویتان باز است.
﴿قُلۡ يَٰعِبَادِيَ ٱلَّذِينَ أَسۡرَفُواْ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِمۡ لَا تَقۡنَطُواْ مِن رَّحۡمَةِ ٱللَّهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ يَغۡفِرُ ٱلذُّنُوبَ جَمِيعًاۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلۡغَفُورُ ٱلرَّحِيمُ ٥٣﴾[الزمر: ۵۳] .
«بگو: ای بندگانم! ای آنانیکه در معاصی(گناهان) زیاده روی هم کردهاید از لطف ومرحمت الله مأیوس و ناامید نگردید قطعاً خداوند همه گناهان را میآمرزد، چرا که او بسیار آمرزگار و بس مهربان است».
پس برگردید به سوی الله ﻷبا توبه و طلب مغفرت و صفحه جدید و سفیدی در زندگی خود بگشایید و با پروردگار خود عهد نمایید که دیگر نافرمانی او تعالی را نکنید. اگر چنین تصمیمی گرفتید و در آن صادق بودید خدای مهربان نیز به شما کمک مینماید.
﴿إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوۡمٍ حَتَّىٰ يُغَيِّرُواْ مَا بِأَنفُسِهِمۡ﴾[الرعد: ۱۱] .
«خداوند حال و وضع هیچ قومی را تغییر نمیدهد، مگر اینکه آنها احوال خود را تغییر دهند».
ای مسلمانان از الله بترسید و در ادای نماز با جماعت در مسجد با خضوع و خشوع کوشش نمایید تا از جمله رستگاران شوید.
و در پایان از بارگاه رب العزت والجلال میخواهم که به ما توفیق عنایت فرماید که در راه او قدم برداریم و به من و شما تقوا و عاقبت نیکو نصیب نماید و همه مسلمانان را به وسیله برگشت به قرآن کریم وسنت رسول الله صاز ذلت وخواری برهاند. آمین
﴿رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذۡنَآ إِن نَّسِينَآ أَوۡ أَخۡطَأۡنَاۚ رَبَّنَا وَلَا تَحۡمِلۡ عَلَيۡنَآ إِصۡرٗا كَمَا حَمَلۡتَهُۥ عَلَى ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِنَاۚ رَبَّنَا وَلَا تُحَمِّلۡنَا مَا لَا طَاقَةَ لَنَا بِهِۦۖ وَٱعۡفُ عَنَّا وَٱغۡفِرۡ لَنَا وَٱرۡحَمۡنَآۚ أَنتَ مَوۡلَىٰنَا فَٱنصُرۡنَا عَلَى ٱلۡقَوۡمِ ٱلۡكَٰفِرِينَ﴾[البقرة: ۲۸۶] .
«پروردگارا اگر فراموشکردیم، یا به خطا رفتیم، بر ما مگیر پروردگارا بار گرانی بردوش ما مگذار، همچنان که برپیشینیان ما گذاشتی پروردگارا آنچه تاب و توان آن را نداریم، بر دوش ما مگذار، پروردگارا و از ما و بر ما بیامرز و بر ما رحمت آور تو مولای مایی پس ما رابر گروه کافران پیروز گردان».
[۱۸] روایت از احمد ومسلم.