مقدمه

عقیده‌ی اهل سنت وجماعت دربارۀ اسماء وصفات خداوند

یکی از لازمه‌های ایمان به خداوند، ایمان به اسماء وصفات باری تعالی می‌باشد، ایمان به اینکه خداوند رحمان، رحیم، قوی، عزیز است. وباید متذکر شد که اسماء وصفات خداوند توقیفی هستند، یعنی هر اسم و وصفی که برای ذات باری تعالی در قرآن وسنت صحیح آمده است قابل استدلال است.

و باید دانست خداوند سبحان شبیه ومانند هیچ‌یک از مخلوقاتش نیست، می‌فرماید: لیس کمثله شیء وهو السمیع البصیر. در اینجا با وجود اثبات صفت شنیدن ودیدن برای خود، هرگونه تشبیه و همانندی را از خود نفی می‌کند.

وهمچنین در سایر اسماء وصفات وارده باید به آنها ایمان داشت و از هرگونه تأویل و تحریف و تشبیه خودداری نمود.

خداوند در قرآن کریم می‌فرماید: ﴿وَلِلَّهِ ٱلۡأَسۡمَآءُ ٱلۡحُسۡنَىٰ فَٱدۡعُوهُ بِهَاۖ وَذَرُواْ ٱلَّذِينَ يُلۡحِدُونَ فِيٓ أَسۡمَٰٓئِهِۦۚ سَيُجۡزَوۡنَ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ١٨٠﴾[الأعراف: ۱۸۰]. «یعنی خداوند اسم‌های زیبایی دارد، شما با ذکر آن اسم‌ها خداوند را در دعاهایتان فرا خوانید، و کسانی را که در اسم‌های خداوند دچار الحاد شدند رها کنید، به زودی خداوند آنها را به سزای اعمال‌شان می‌رساند».

از جمله صفاتی که زیاد در قرآن وسنت آمده صفت دست می‌باشد، مانند: ﴿يَدُ ٱللَّهِ فَوۡقَ أَيۡدِيهِمۡ﴾[الفتح: ۱۰]. ﴿وَقَالَتِ ٱلۡيَهُودُ يَدُ ٱللَّهِ مَغۡلُولَةٌ﴾[المائدة: ۶۴]. ﴿قَالَ يَٰٓإِبۡلِيسُ مَا مَنَعَكَ أَن تَسۡجُدَ لِمَا خَلَقۡتُ بِيَدَيَّ﴾[ص: ٧۵]. که در این صفات باید باور داشت که خداوند دارای دست است ولی به هیچ وجه این دست مانند دست مخلوقان نیست، و حتی نباید در ذهن تصور چنین دستی را برای خداوند سبحان کرد. و همچنین نباید آن را به قدرت یا چیزهای دیگری تأویل کرد، زیرا اگر خداوند می‌خواست چنین کلمه‌ای را به کار ببرد هیچ مانعی وجود نداشت و می‌فرمودند: قدرت خداوند بالای همه قدرت‌هاست.

و همچنین دیگر صفات خداوند، که تمامی این صفات را به گونه‌ای برای خداوند ثابت می‌کنیم که از هرگونه همانندی با مخلوقانش به دور است.