مقدمه مترجم
بسم الله الذي علم بالقلم علم الإنسان ما لم يعلم، نحمده ونصلي علی رسوله الکريم. اما بعد.
نقل است كه فرزندانتان را بر اساس سه خصلت تربیت نمایید: دوست داشتن پیامبر اکرم ص، دوست داشتن اهل بیت او و تلاوت قرآن مجید [۱].
قطعاً فرزندانی که بر پایههای فوق، تربیت شوند خداوند متعال آنان را به اوج عزت و عظمت نایل میگرداند.
وظیفه پدر و مادر در قبال تربیت فرزند، بسیار سنگین است؛ باید آنان از هنگام تولد تا وقتی که فرزند به سن بلوغ رسیده و روی پای خود میایستد مواظب او بوده و او را به بهترین روش تربیتی که رسول اکرم صو بزرگان دین بیان فرمودهاند، تحت نظارت و کنترل خود تربیت کنند. خداوند متعال در این مورد میفرماید:
﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ قُوٓاْ أَنفُسَكُمۡ وَأَهۡلِيكُمۡ نَارٗا﴾ [التحریم: ۶].
ترجمه: «ای مؤمنان! خود و اهل خود را از آتش (دوزخ) حفظ کنید».
منظور از نجات دادن خانواده و فرزندان از آتش جهنم، دور نمودن آنان از اعمالی است که سبب دخول آنان به جهنم میشود.
پدر و مادر با اخلاق و رفتار درست باید الگوی عملی برای فرزند باشند. داستان زندگی رسول اکرم صو صحابه و غزوههای آن حضرت صرا برای آنان تعریف نمایید. چنان که صحابه شمیگفتند: ما داستان غزوات رسول اکرم صرا برای فرزندانمان تعریف میکردیم.
پدر و مادر هر دو در تربیت فرزند نقش دارند، اما چون در دوران کودکی وابستگی فرزند به مادر بیشتر از پدر است؛ نقش مادر در تربیت فرزند، تأثیر بیشتری دارد.
اقبال به زنان مسلمان توصیه میکند که به دختر گرامی رسول اکرم صتأسی نمایند تا مردانی همچون حسین در دامن خود، تربیت کنند:
مزرع تسلیم را حاصل بتـول
مادران را اسوه کامل بـتول
آن ادب پرورده صبر و رضا
آسیا گردان و لب قرآن سرا
فطرت تو جذبهها دارد بلند
چشم بنوش از اسوه زهرا بلند
تا حسینی شاخ تو بـرآورد
موسم پیشین به گلزار آورد
بنابر این، مادران باید نقش و تأثیر خود را باور داشته باشند و در تربیت فرزندان عزیز خود از هیچ تلاشی دریغ نورزند.
کودک هر آنچه دارد از آغوش مادر است
گر زشت باشد و اگر نیک اختر است
خویی که از نخست کسی را بر سر نشست
او را هماره تا به دم مرگ بر سر است
در دفتر معلم و آمـــوزگار نیست
آن تــربیت که زاده دامـــان مــادر است
رفتار مادر از پی سرمشق کودکان
بهتر از هر کتاب و ز هر گونه دفتر است
اگر تاریخ را ورق بزنیم میبینیم که مادران بزرگ و نیکوکار با دعا و توجهاتشان توانستند فرزندان بزرگی را به جامعه تحویل بدهند.
شوقی میگوید:
یتیم کسی نیست که پدر و مادرش مرده باشند و او را بیپناه و درمانده بر جای گذاشته باشند. بلکه یتیم واقعی کسی است که مادری بیتوجه و پدری سرگرم و مشغول به کار خود دارد.
کتاب حاضر توسط یکی از نویسندگان عرب بنام عبدالقادر شیخ ابراهیم در رابطه با همین موضوع (تربیت فرزندان) به نگارش در َآمده است. بنده بعد از مطالعه آن، تصمیم گرفتم آنرا به زبان فارسی ترجمه کنم تا بدین وسیله توانسته باشم خدمتی هر چند کوچک به جامعه عرضه نمایم. ترجمه آنرا به پدر و مادران آگاه که به تربیت فرزندانشان علاقه مند میباشند تقدیم میدارم.
﴿رَبَّنَا هَبۡ لَنَا مِنۡ أَزۡوَٰجِنَا وَذُرِّيَّٰتِنَا قُرَّةَ أَعۡيُنٖ وَٱجۡعَلۡنَا لِلۡمُتَّقِينَ إِمَامًا﴾[الفرقان: ۷۴].
ام عزیز الرحمن نور النساء ملازاده
زمستان ۱۳۸۱
[۱] تربیت الأولاد. بسم الله الرحمن الرحيم