۶- تأمین حیات فرزندان وظیفهی دیگر پدر است
وظیفهی پدر است که از زندگی و سلامتی فرزند محافظت نماید و او را به قتل نرساند. زیرا اعراب دوران جاهلیت بر اثر جهالتشان دختران خود را بخاطر ترس از فقر کشته و زنده بگور میکردند. از فرط جهالت از این مهم غافل بودند که ﴿إِنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلرَّزَّاقُ ذُو ٱلۡقُوَّةِ ٱلۡمَتِينُ ٥٨﴾یعنی: «خداوند روزی رسان و صاحب قدرت برتر میباشد». وآنان نیستند که فرزندان خود را روزی میدهند بلکه خداوند، رزاق است. خداوند متعال در کلام پاکش، آیات متعددی را بر مذمت این کار ناروای آنان که ناشی از جهل و قساوت قلبی آنان بود، نازل فرموده است: ﴿قَدۡ خَسِرَ ٱلَّذِينَ قَتَلُوٓاْ أَوۡلَٰدَهُمۡ سَفَهَۢا بِغَيۡرِ عِلۡمٖ﴾[الأنعام: ۱۴۰]. ترجمه: «مسلماً زیان میبینند کسانی که فرزندان خود را از روی سفاهت و نادانی میکشند».
و در آیهای دیگر میفرماید:
﴿قُلۡ تَعَالَوۡاْ أَتۡلُ مَا حَرَّمَ رَبُّكُمۡ عَلَيۡكُمۡۖ أَلَّا تُشۡرِكُواْ بِهِۦ شَيۡٔٗاۖ وَبِٱلۡوَٰلِدَيۡنِ إِحۡسَٰنٗاۖ وَلَا تَقۡتُلُوٓاْ أَوۡلَٰدَكُم مِّنۡ إِمۡلَٰقٖ نَّحۡنُ نَرۡزُقُكُمۡ وَإِيَّاهُمۡ﴾[الأنعام: ۱۵۱]. ترجمه: «بگو بیایید چیزهایی را برایتان بیان میکنم که پروردگارتان بر شما حرام نموده است. اینکه چیزی را شریک خدا قرار ندهید و به پدر و مادر، نیکی کنید و فرزندانتان را از ترس فقر و گرسنگی، (الآن یا آینده) مکشید (چرا که) ما به شما و ایشان روزی میدهیم(و روزی رسان همه ماییم نه شما)».
و در آیهای دیگر میفرماید:
﴿وَلَا تَقۡتُلُوٓاْ أَوۡلَٰدَكُمۡ خَشۡيَةَ إِمۡلَٰقٖۖ نَّحۡنُ نَرۡزُقُهُمۡ وَإِيَّاكُمۡۚ إِنَّ قَتۡلَهُمۡ كَانَ خِطۡٔٗا كَبِيرٗا ٣١﴾[الإسراء:۳۱]. ترجمه: «و (از آنجا که روزی در دست خدا است) فرزندانتان را از ترس فقر و تنگدستی نکشید. ما آنان و شما را روزی میدهیم (و ضامن رزق همگانیم) بیگمان کشتن ایشان، گناه بزرگی است».
اعراب دوران جاهلیت فرزندان بیگناه را به خاطر ترس از فقر میکشتند. خداوند عزوجل آنان را از این عمل زشت باز داشت و به آنان گوشزد فرمود که روزی در دست خداوند رزاق میباشد.
به جهت تأکید و اطمینان آنان خداوند قدوس روزی صغیر و کوچک را قبل از بزرگترها ذکر فرمود: ﴿نَّحۡنُ نَرۡزُقُهُمۡ وَإِيَّاكُمۡ﴾عبدالله بن مسعود میگوید: گفتم: ای رسول خدا! کدام گناه بزرگتر است؟ فرمود: «أَنْ تَجْعَلَ لِلَّهِ نِدًّا وَهُوَ خَلَقَكَ، قُلْتُ: ثُمَّ أَيٌّ؟ قَالَ: ثُمَّ أَنْ تَقْتُلَ وَلَدَكَ خَشْيَةَ أَنْ يَطْعَمَ مَعَكَ، قُلْتُ: ثُمَّ أَيٌّ؟ قَالَ أَنْ تُزَانِيَ بِحَلِيلَةِ جَارِكَ» [۸]. یعنی: «اینکه با خداوند که تو را آفریده، شریکی قرار بدهی. گفتم: بعد کدام؟ فرمود: اینکه فرزندت را از ترس اینکه با تو غذا بخورد بکشی. گفتم: بعد کدام؟ فرمود: اینکه با همسر همسایه ات زنا کنی».
بدیهی است که حدیث مزبور، دلیل این نکته نیز میشود که سقط عمدی جنینی که چهار ماه او کامل شده است، قتل محسوب میگردد چون روح در او دمیده شده است. به همین خاطر باید به شدت از آن پرهیز نمود.
[۸] بخاری (۴۷۶۱، ۶۸۶۱،۷۵۲۰) ومسلم (۱۲۴، ۱۲۵).