درهای بهشت
اکنون که شناخت اجمالی نسبت به نعمت‌های بهشت برین و شیوه‌های رسیدن به این نعمت‌ها را پیدا نمودیم، بیائید باهم نزدیک دروازه‌های جنت برویم، تا با فکر و اندیشۀ خود در ملکوت اعلای خداوند و در اسرار شگفت‌انگیز پروردگار که برای بندگان مؤمن، فرمانبردار، نیکوکار و صالح و برگزیدۀ خود مهیا و آماده ساخته سیر و گردش نمائیم.
خداوند متعال می‌فرماید: ﴿وَسِيقَ ٱلَّذِينَ ٱتَّقَوۡاْ رَبَّهُمۡ إِلَى ٱلۡجَنَّةِ زُمَرًاۖ حَتَّىٰٓ إِذَا جَآءُوهَا وَفُتِحَتۡ أَبۡوَٰبُهَا وَقَالَ لَهُمۡ خَزَنَتُهَا سَلَٰمٌ عَلَيۡكُمۡ طِبۡتُمۡ فَٱدۡخُلُوهَا خَٰلِدِينَ ٧٣﴾[الزمر: ٧۳]. ترجمه: «و کسانى که از پروردگارشان ترسیدهاند گروه گروه به سوى بهشت سوق داده مىشوند تا هنگامى که به [کنار] آن رسند در حالى که درهایش گشوده شده است و نگهبانانش به آنان گویند: سلام بر شما باد. پاک بودهاید [و خوش باشید]. جاودانه به آن درآیید».
رسول اکرم جمی‌فرماید: «وَمَا مِنْكُمْ مِنْ أَحَدٍ يَتَوَضَّأُ فَيُبْلِغُ - أَوْ فَيُسْبِغُ - الْوُضُوءَ ثُمَّ يَقُولُ: أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، إِلاَّ فُتِحَتْ لَهُ أَبْوَابُ الْجَنَّةِ الثَّمَانِيَةُ، يَدْخُلُ مِنْ أَيِّهَا شَاءَ» [۳].
ترجمه: «برای هریکی از شما که به طور صحیح و کامل وضو می‌کند و سپس می‌گوید: گواهی می‌دهم که هیچ معبودی جز خداوند نیست و به درستی که محمد جبنده و فرستادۀ اوست، پاداشی به جز این نیست که درهای هشتگانه بهشت برای ورود او باز می‌شود، و به او گفته می‌شود که از هرکدام از آن‌ها که دوست دارد داخل جنت شود».
چرا دروازه‌های بهشت زیاد نباشند، زیرا چنانکه خداوند متعال فرموده است:
﴿سَابِقُوٓاْ إِلَىٰ مَغۡفِرَةٖ مِّن رَّبِّكُمۡ وَجَنَّةٍ عَرۡضُهَا كَعَرۡضِ ٱلسَّمَآءِ وَٱلۡأَرۡضِ أُعِدَّتۡ لِلَّذِينَ ءَامَنُواْ بِٱللَّهِ وَرُسُلِهِۦۚ ذَٰلِكَ فَضۡلُ ٱللَّهِ يُؤۡتِيهِ مَن يَشَآءُۚ وَٱللَّهُ ذُو ٱلۡفَضۡلِ ٱلۡعَظِيمِ ٢١﴾[الحديد: ۲۱] ترجمه: «بر یکدیگر پیشی بگیرید، برای رسیدن به آمرزش پروردگارتان و بهشتی که پهنای آن به اندازۀ پهنای آسمان و زمین است. (این بهشت) برای کسانی آماده شده که به خدا و پیامبرانش ایمان داشته باشند، این پاداش خدا است، و به هرکس که بخواهد می‌بخشد و خداوند دارای بخشش و عطای بزرگ و فراوان است».
آری، آن بهشت بلند و باارزش و زیباست که دارای درهائی بزرگ می‌باشد که به یقین شایستۀ بزرگی و منزلت است، رسول اکرم جمی‌فرماید:
«إِنَّ مَا بَيْنَ مِصْرَاعِيِّ الْجَنَّةِ مَسِيرَةُ أَرْبَعِينَ سَنَةً، يُزَاحَمُ عَلَيْهِ كَازْدِحَامِ الإِبِلِ وَرَدَتْ لِخَمْسٍ ظَمَاءٍ» [۴].
ترجمه: «همانا (مسافه) میان دو درب بهشت مسیر چهل سال (راه) می‌باشد، بر آن چنان ازدحام می‌شود مانند ازدحام شتران که بعد از پنج روز تشنگی (بر آبی) می‌ریزند». (وجه تشبیه به شتران این است که همان اندازه که شترها بعد از پنج روز تشنگی چگونه شور و شوقی دارند، مردم هم برای ورود به بهشت به همان اندازه شور و شوق دارند، چون در زمان پیغمبر جآب کم بوده شتران را هر پنج روز یک بار آب می‌دادند).
خداوند تبارک و تعالی برای ورود از هر دری از درهای جنت اهل و گروهی را مشخص کرده است، دری از درهای جنت مخصوص ورود انسان‌های تواب و توبه‌کننده، و دری دیگر از آن مخصوص ورود صدقه‌دهندگان، و دری از آن مخصوص ورود مجاهدان راه خدا، و دری متعلق به ورود فروبرندگان خشم، و دری از آن ویژۀ ورود روزه‌داران می‌باشد.
رسول خدا جمی‌فرماید: «مَنْ أَنْفَقَ زَوْجَيْنِ فِيْ سَبِيلِ اللَّهِ نُودِىَ فِى الْجَنَّةِ يَا عَبْدَاللَّهِ هَذَا خَيْرٌ. فَمَنْ كَانَ مِنْ أَهْلِ الصَّلاَةِ دُعِىَ مِنْ بَابِ الصَّلاَةِ، وَمَنْ كَانَ مِنْ أَهْلِ الْجِهَادِ دُعِىَ مِنْ بَابِ الْجِهَادِ، وَمَنْ كَانَ مِنْ أَهْلِ الصَّدَقَةِ دُعِىَ مِنْ بَابِ الصَّدَقَةِ، وَمَنْ كَانَ مِنْ أَهْلِ الصِّيَامِ دُعِىَ مِنْ بَابِ الرَّيَّانِ». قَالَ أَبُو بَكْرٍ الصِّدِّيقُ: يَا رَسُولَ اللَّهِ! مَا عَلَى أَحَدٍ يُدْعَى مِنْ تِلْكَ الأَبْوَابِ مِنْ ضَرُورَةٍ فَهَلْ يُدْعَى أَحَدٌ مِنْ تِلْكَ الأَبْوَابِ كُلِّهَا؟ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ج: نَعَمْ، وَأَرْجُو أَنْ تَكُونَ مِنْهُمْ» [۵].
ترجمه: پیغمبر جفرمود: «هرکس دو چیز را از یک نوع (مانند: گاو، گوسفند، شتر، اسب، لباس و سکه طلا و...) در راه خدا ببخشد، او را از درهای جنت به داخل بهشت دعوت می‌کنند و به او می‌گویند: ای بنده خدا! این عمل تو خیر بزرگی است.
کسی که از اهل نماز باشد از در نماز، کسی که از اهل جهاد باشد از در جهاد، کسی که از اهل روزه باشد از در روزه‌داران، و کسی که از اهل خیر و احسان باشد از در نیکوکاران دعوت می‌شود». ابوبکرسبه پیغمبر جعرض کرد: (اگر چه) کسی که از یک دروازه، صدا زده شود، نیازی ندارد (که از دروازه های دیگر او را صدا بزنند) ولی آیا کسی هست (که اینقدر احسان داشته باشد) که از همه‌ی این درها دعوت شود؟ پیغمبر جفرمودند: «بلی، امیدوارم که شما یکی از آن‌ها باشید».
برادر و خواهر عزیزم! چرا یکی از این درهای بزرگ بهشت را برای ورود به آن انتخاب نکرده‌ای؟
و برای چه با توشه‌ای از تقوا و پرهیزگاری کلیدی برای دروازۀ جنت درست نکرده‌ای؟
پس تا وقتی که هنوز از عمرت زمانی باقی است، برای انجام اعمال نیکو و صالح شتاب کن، و عده‌ای مقبول برای تو است که بازگشتن به سوی الله برایت بسیار باارزش است، لذا تلاش کرده و عجله کن، و وقت و جوانیت را غنیمت شمار، زیرا در جوانی و زمانی که انجام عبادت برایت ممکن است، اگر تلاش نمائی بهره خواهی برد، در انجام اعمال خیر سرعت و شتاب نما، زیرا موت با سرعت از پشت سرت می‌آید، افسوس که با رسیدن مرگ جای فراری نیست.
بدان که کلید بهشت توحید الله رب العزت و قبول‌داشتن حقیقتِ لا إله إلا الله می‌باشد، رسول الله جمی‌فرماید: «مَنْ قَالَ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ، خَالِصًا مِنْ قَلْبِهِ، دَخَلَ الْجَنَّةَ».
ترجمه: «کسی که از صدق دل بگوید: لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ هیچ معبودی برحق جز الله نیست، وارد بهشت می‌شود». از حسن بصری/سؤال شد که بعضی از مردم می‌گویند، کسی که لا إله إلا الله گفت، داخل جنت شده است؟ فرمود: کسی که لا إله إلا الله را گفت و حق و فرائض آن را ادا نمود، داخل جنت می‌شود.
بنابراین، توحید الله تعالی کلید دروازه‌های ورود به بهشت است، و دندانه‌های این کلید اعمال صالحی مانند ادای فرائض با اخلاص، انجام واجبات و نوافل و سایر نیکی‌ها می‌باشد.
پس ای بنده خدا! عمل کن، زیرا مادۀ اولیۀ ساخت کلید جنت به راحتی در اختیار تو قرار دارد، و چگونگی ساخت و مهارت و روش درست‌کردن آن را برای تو به روشنی بیان نمودم، اگر از آن روی‌گردان شوی و از ساخت کلید دروازۀ ورود به جنت خودداری کنی، پس روز قیامت که برای حساب نزد پروردگار خودت برده می‌شوی، جز خودت کسی دیگر را ملامت نکن، از خداوند برای خود و شما عاقبت خیر و حسن ختام مسئلت می‌نمایم.
[۳]رواه مسلم، ۳ / ۱۱۸. [۴]السلسلة الصحیحة للألباني ۴ / ۲٧۳. [۵]البخاری ۴ / ۱۱۱ و مسلم ٧ / ۱۱۵.