آئین شرکآمیز
آئین زرتشت که در اصل دینی توحیدی بوده، بنابر اوستایی که امروز در دست است، آئینی کاملا ثنوی و شرکآمیز شمرده میشود. در «وندیداد» آفرینش را میان اهورامزدا و اهریمن تقسیم نموده، و هر بخش را به یکی از آن دو نسبت میدهد! مثلاً مینویسد:
«من اهورامزاد دومین کشور با نزهت که آفریدم دشتی است که اقوام سغد در سکونت دارند، اهریمن پرمرگ بر ضد آن آفت ملخ پدید آورد» [۱۵].
یا مینویسد:
«چهارمین کشور با نزهت که من اهورامزاد آفریدم بلخ زیبا با پرچم افراشته است، اهریمن پرمرگ بر ضد آن مورچه پدید آورد» [۱۶].
به همین ترتیب و ندیداد نزاع اهورامزدا با اهریمن (انگر) را در سرزمینهای گوناگون نشان میدهد، و خداوند هستیبخش را به ناتوانی در برابر رقابت اهریمن متهم میسازد.
اگر در وندیداد «شرکت در خالقیت» ترویج شده، در گاتها که مورد افتخار زرتشتیان است به «شرک در عبادت» سفارش میشود! و بهمراه اهورامزدا فرشتگان یا امشاسپندان نیز مورد پرستش قرار میگیرند! چنانکه در قطعات ذیل ملاحظه میکنید:
«آنچه از من سر میزند ای «و هومن» و ای «اشا» نمازی که از مثل من تقدیم مانند شما کسانی میشود و سخنانی که برای نیایشتان میسرایم، آنها را راست و درست بشمرید...». [گاتها، ترجمۀ پور داود، صفحۀ ۴۵].
«ای تواناتر از همه، ای مزدا اهورا و ای آرامتی و ای اشا، ای وهومن، ای خشترا، ای کسانی که بخشایش فردوس در دست شماست به من گوش دهید و به من رحم آورید روزی که حساب و جزای هریک فرا رسد». [گاتها، ص ۴۷].
«شما راست سلطنت، شما راست توانایی، ای مزاد، ای وهومن و ای اشا خواهشم از شما این است که درماندگان و بیچارگان را دست گیرید» [گاتها، ص ۵۳].
اسلام برای همگان توحید ناب را به ارمغان آورده و پندار ثنویت و فرشتهپرستی را محکوم نموده است. قرآن میفرماید:
﴿لَا تَتَّخِذُوٓاْ إِلَٰهَيۡنِ ٱثۡنَيۡنِۖ إِنَّمَا هُوَ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞ﴾[النحل: ۵۱].
یعنی : «دو معبود مگیرید جز این نیست که او خدایی یگانه است».
و قرآن میفرماید:
﴿وَلَا يَأۡمُرَكُمۡ أَن تَتَّخِذُواْ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةَ وَٱلنَّبِيِّۧنَ أَرۡبَابًاۗ أَيَأۡمُرُكُم بِٱلۡكُفۡرِ بَعۡدَ إِذۡ أَنتُم مُّسۡلِمُونَ ٨٠﴾[آلعمران: ۸۰].
یعنی: «شما را فرمان ندهد که فرشتگان و پیامبران را به اربابی (و خدایگانی) بگیرید، آیا از پسِ مسلمانی شما را به کفر فرمان دهد؟».
براستی آیا رواست که مسلمانان توحید خالص قرآن را واگذارند و به شرک اوستایی (در خالقیت و عبادت) روی آورند؟!.
﴿فَمَا لَكُمۡ كَيۡفَ تَحۡكُمُونَ ٣٥﴾[یونس: ۳۵].
«شما را چه شده؟ چگونه داوری میکنید؟».
در گاتها گاهی دیده میشود که زرتشت از اهورامزدا گِلِه میکند که چرا گاو و گوسفند بیشتری به او نداده است! چنانکه میخوانیم:
«من میدانم ای مزاد که چرا کاری از پیش نتوانیم برد، برای آنکه گله و رمهام اندک و کارگرانم کم است نزد تو گلهمندی ای اهورا...». [گاتها، ترجمۀ پور داود، ص ۸۷].
آیا ما دعاهای عالی اسلام را فرو گذاریم و برای کاستی گله و رمه از خدای پاک گلهمند شویم؟ آیا اینست معنای توحید اوستایی؟!.
در گاتها، اهورامزدا با فرشتگان «مشورت» میکند! آیا دانش مطلق نیاز به رایزنی با آفریدگان خود دارد؟! در گاتها آمده است:
«ای مزدا تویی پدر مقدس این خرد، ای کسی که جهان شادمانیبخش آفریدی و پس از مشورت با منش [۱۷]پاک به توسط آرمتی به آن صلح و مسالمت دادی» [گاتها، ترجمۀ پور داود، ص ۱۰۱].
در گاتها قدرت اهورا مورد تردید قرار گرفته است، چرا که زرتشت از مزاد میپرسد:
«از تو میپرسم ای اهورا، به راستی مرا از آن آگاه فرما آیا تو را قدرت آن خواهد بود که او را (دشمن را) به دستیاری راستی از من دور داری؟» [گاتها، ترجمۀ پور داود، ص ۷۷].
آیا چنین معبود و خدایی با خدایی که قرآن معرفی میکند، یکسان است؟
[۱۵] وندیداد اوستا، ترجمۀ دکتر موسی جوان، صفحۀ ۵۹ [مقایسه شود با وندیداد، ترجمۀ آقای هاشم رضی، ج ۱، ص ۱۹۴ که به جای «ملخ» «مگس چارپایان» آورده است]. [۱۶] وندیداد اوستا، ترجمۀ دکتر موسی جوان، صفحۀ ۶۱ [مقایسه شود با وندایداد، ترجمۀ آقای هاشم رضی، ج ۱، ص ۱۹۴ که به جای «مورچه»، «زنبور یا حشرهای زیانآور» ترجمه نموده است]. [۱۷] منش پاک، ترجمۀ نام فرشته «وهومن» است که جا داشت، در اینجا مانند جاهای دیگر، مترجم نام فرشته (نه ترجمۀ آن) را میآورد.