احادیثی در فضایل خلفای راشدین

خلفای راشدین المهدیینش

خلفای راشدین المهدیینش

«حدثنا أَحْمَدُ بنُ حَنْبَلٍ أخبرنا الْوَلِيدُ بنُ مُسْلِمٍ أخبرنا ثَوْرُ بنُ يَزِيدَ، حدّثني خَالِدُ بنُ مَعْدَانَ، حدّثني عَبْدُالرّحْمَنِ بنُ عَمْرٍو السّلَمِيّ وَحُجْرُ بنُ حُجْرٍ قَالاَ: أتَيْنَا الْعِرْبَاضَ بنَ سَارِيَةَ، وَهُوَ مِمَّنْ نَزَلَ فِيهِ: ﴿وَلَا عَلَى ٱلَّذِينَ إِذَا مَآ أَتَوۡكَ لِتَحۡمِلَهُمۡ قُلۡتَ لَآ أَجِدُ مَآ أَحۡمِلُكُمۡ عَلَيۡهِ[التوبة: ۲٩]. فَسَلّمْنَا وَقُلْنَا أتَيْنَاكَ زَائِرِينَ وَعَائِدِينَ وَمُقْتَبِسينَ، فقَالَ الْعِرْبَاضُ: صَلّى بِنَا رَسُولُ الله ج ذَاتَ يَوْمٍ، ثُمّ أقَبَلَ عَلَيْنَا فَوَعَظَنَا مَوْعِظَةً بَلِيغَةً ذَرَفَتْ مِنْهَا الْعُيُونُ وَوَجِلَتْ مِنْهَا الْقُلُوبُ، فقَالَ قَائِلٌ: يَا رَسُولَ الله كَأَنّ هَذِهِ مَوْعِظَةُ مُوَدّعٍ فَمَاذَا تَعْهَدُ إلَيْنَا؟ فقَالَ: أُوصِيكُمْ بِتَقْوَى اللهِ وَالسَّمْعِ وَالطَّاعَةِ وَإِنْ عَبْداً حَبَشِيًّا فَإِنّهُ مَنْ يَعِشْ مِنْكُمْ بَعْدِي فَسَيَرَى اخْتِلاَفاً كَثِيراً، فَعَلَيْكُم بِسُنَّتِي وَسُنَّةِ الْخُلَفَاءِ الرَّاشِدِينَ الْمَهْدِيِّينَ تَمَسَّكُوا بِهَا، وَعَضُّوا عَلَيْهَا بِالنَّوَاجِذِ، وَإِيَّاكُمْ وَمُحْدَثَاتِ الأمُورِ، فَإِنَّ كُلَّ مُحْدَثَةٍ بِدْعَةٌ، وَكُلُّ بِدْعَةٍ ضَلاَلَةٌ». [سُنَنُ أبي دَاوُد: لسُليمَان بن الأشعَث السَّجِسْتَاني، كتاب السنة، باب في لزوم السُّنة].

«از حجر بن حجر روایت شده که گفت: نزد عرباض بن ساریه آمدیم و او کسی است که آیه: ﴿وَلَا عَلَى ٱلَّذِينَ إِذَا مَآ أَتَوۡكَ لِتَحۡمِلَهُمۡ قُلۡتَ لَآ أَجِدُ مَآ أَحۡمِلُكُمۡ عَلَيۡهِ[التوبة: ٩۲][ ].. نازل شده است. به او سلام کردیم و گفتیم: نزد تو آمده‌ایم که تو را زیارت و عیادت کنیم و علم و حدیث اقتباس نماییم. عرباض گفت: روزی رسول اللهصبر ما صلات خواند بعد رو به ما کرد و ما را موعظه نمود. موعظه بلیغه‌ای که اشک را بر چشم‌ها جاری ساخت و قلب‌ها را به ترس و لرزش انداخت. شخصی گفت: یا رسول الله! این موعظه وداع است پس ما را به چه چیز امر می‌کنی؟ رسول اللهصگفت: شما را به تقوای الهی توصیه می‌کنم و اینکه بشنوید و اطاعت کنید حتی اگر از بنده‌ای حبشی باشد. هرکس از شما زندگیش بعد از من ادامه یابد اختلاف زیادی را خواهد دید پس بر شما است (عمل به) سنت من و سنت خلفای راشدین المهدیین. به آن متمسک شوید و با دندان‌هایتان آن را بگیرید و از محدثات امور برحذر باشید که هر محدثه‌ای بدعت است و هر بدعتی ضلالت». [سُنَنُ أبي دَاوُد: لسُليمَان بن الأشعَث السّجَسْتَاني، كتاب السنة، باب في لزوم السُّنة].

رسول الله صمی‌گوید که: در اختلافات زیادی که بعد از او بروز خواهند کرد بر مسلمین است که به سنت او و سنت خلفای راشدین المهدیین عمل کنند. گرفتن با دندان کنایه از با قدرت گرفتن است و محدثه به امور جدیدی گویند که در شریعت وجود ندارد.

***

«وأخبرنا عَمْرُو بنُ عَوْنٍ أخبرنا هُشَيْمٌ عن الْعَوّامِ بنِ حَوْشَبٍ المَعْنَى جَمِيعاً عن سَعِيدِ بنِ جُمْهَانَ عن سَفِينَةَ قال: قال رَسُولُ الله ج: خِلاَفَةُ النّبُوَّةِ ثَلاَثُونَ سَنَةً ثُمّ يُؤْتِي اللهُ المُلْكَ مَنْ يَشَاءُ، أوْ مُلْكَهُ مَنْ يَشَاءُ». [سُنَنُ أبي دَاوُد: لسُليمَان بن الأشعَث السّجِسْتَاني، كتاب السنة، باب في الخلفاء].

«از سفینه روایت شده که رسول اللهصگفت: خلافت نبوت سی سال است بعد الله ملکش را بر هرکس که خواهد بدهد یا هرکس را که خواهد ملک گرداند». [سُنَنُ أبي دَاوُد: لسُليمَان بن الأشعَث السّجِسْتَاني، كتاب السنة، باب في الخلفاء].

مدت خلافت خلفای راشدین المهدیینشسی سال بوده است، و حدیث بیان می‌کند که این چهار نفر خلیفه نبیصمحسوب می‌شده‌اند. بعضی گویند که مدت کوتاه خلافت حسن بن علیب نیز در این خلافت سی ساله داخل است. والله أعلم.

***

«حَدّثَنَا صَالحُ بنُ مِسْمَارٍ المِرْوَزِيّ، حدثنا ابنُ أبي فُدَيْكٍ، عَن مُوسَى بنِ يَعْقُوبَ، عَن عُمرو بنِ سَعِيدٍ، عَن عبْدِ الرّحمَنِ بنِ حُمَيْدٍ عَن أبيهِ أَنّ سَعِيدَ بنَ زَيْدٍ حَدّثَهُ في نَفَرٍ أنّ رَسُولَ اللّهِ ج قالَ: عَشَرةٌ في الجنّةِ: أبُو بَكْرٍ في الجنّةِ، وَعُمَرُ في الجنَّةِ، وَعلِيٌّ وَعُثْمَانُ وَالزّبَيْرُ وَطَلْحَةُ وَعبْدُ الرّحْمَنِ وَأَبُو عُبَيْدَةَ وَسَعْدُ بنُ أبي وَقَّاصٍ (قالَ فَعَدَّ هَؤُلاَءِ التّسْعَةَ وَسَكَتَ عَنِ العَاشِرِ) فقال القَوْمُ: نَنْشُدُكَ اللّهُ يا أَبَا الأعْوَر مَنِ العَاشِرُ؟ قالَ: نَشَدْتُمُونِي باللّهِ أَبُوالأعْوَرِ في الجنَّةِ». [سنن الترمذي لـمحمد بن عيسى الترمذي، كتاب الـمَنَاقِبِ عَنْ رَسُولِ الله ج، باب مناقب عبْدِ الرّحْمَنِ بنِ عَوْفِ بنِ عَبْدِ عَوْفٍ الزهْرِيّس].

«از حمید بن عبدالرحمن از سعید بن زید روایت شده که رسول اللهصگفت: ده نفر در جنت هستند: ابوبکر در جنت است و عمر در جنت است و علی و عثمان و زبیر و طلحه و عبدالرحمن و ابوعبیده و سعد بن ابی وقاص (در جنت هستند). حمید گوید: سعید بن زید این نه نفر را اسم برد و از گفتن نفر دهم ساکت شد. قوم گفتند: تو را به الله قسم می‌دهیم یا اباالأعور (سعید بن زید) نفر دهم کیست؟ گفت: مرا به الله قسم دادید. ابوالأعور در جنت است». [سنن الترمذي لـمحمد بن عيسى الترمذي، كتاب الـمَنَاقِبِ عَنْ رَسُولِ الله ج، باب مناقب عبْدِ الرّحْمَنِ بنِ عَوْفِ بنِ عَبْدِ عَوْفٍ الزهْرِيّس].

این عده از اصحاب رسول اللهصبه عشره مبشره معروفند یعنی کسانی که رسول‌اللهصآن‌ها را به جنت بشارت داده است. البته رسول اللهصافراد دیگری را نیز به جنت وعده داده بود ولی در این حدیث مشخصا ده نفر را ذکر می‌کند. این ده نفر همانطور که در حدیث فوق اسم برده شده‌اند عبارتند از: ابوبکر بن ابی قحافه، عمر بن خطاب، عثمان بن عفان، علی بن ابی طالب، زبیر بن عوام، طلحة بن عبیدالله، عبدالرحمن بن عوف، ابوعبیده جراح، سعد بن ابی وقاص و سعید بن زیدش.