کیفیت طهارت و نماز حضرت رسول صلی الله علیه وسلم

كيفيت نماز گزاردن شخص بيمار

۱- بر شخص بیمار واجب است که نماز فریضه را ایستاده بخواند. حتی اگر که در این حالت کج شده وبر دیوار، عصا، ویا هر چیز دیگری تکیه زند.

۲- پس در صورتی که نتواند به صورت ایستاده نماز را أدا کند، می‌تواند بنشیند. وبهتر است که در این حالت در هنگام قیام ورکوع چهار زانو بنشیند.

۳- واگر نماز خواندن به صورت نشسته نیز برایش امکان نداشت، به پهلو ورو به قبله نماز می‌خواند، که در این صورت بهتر است که بر پهلوی راست خود بخوابد. واگر نتوانست روبه قبله نماز بخواند، به هرجهتی که می‌تواند نماز گزارده، ونمازش صحیح است وهیچ احتیاجی به اعاده آن نیست.

۴- واگر نماز گزاردن به پهلو نیز برای او غیر ممکن بود، به کمر خوابیده، پاهای خود را متوجه قبله می‌کند. وبهتر است که در این حالت، سرخود را کمی بلند کند، تا نگاهش متوجه قبله باشد. واگر برای او امکان نداشت که پاهایش را متوجه قبله کند، به هر حالتی که هست نماز گزارده، و نمازش صحیح است، وهیچ احتیاجی به اعاده ندارد.

۵- بر بیمار واجب است که در نماز خود، رکوع و سجود کند. و در صورت عدم توانائی، این اعمال را با حرکت واشاره سرش انجام می‌دهد، که در حالت سجود، سرخود را پائینتر از حالت رکوع قرار می‌دهد. واگر شخص می‌توانست رکوع کند واز سجود عاجز بود، در هنگام رکوع، رکوع خود را انجام داده، ودر هنگام سجود با سر خود به سجود اشاره می‌کند، ودر صورتیکه شخص می‌توانست به سجود برود، اما از رکوع عاجز بود، در هنگام سجود، سجده کرده، ودر هنگام رکوع با سر خود به رکوع اشاره می‌کند.

۶- واگر اشاره کردن به سر نیز در هنگام رکوع و سجود برایش غیر ممکن بود، با چشمان خود به این اعمال اشاره می‌کند. پس برای رکوع کمی چشمان خود را بر هم گذاشته، وبرای سجود چشمان خود را بیشتر می‌بندد. واما اشاره کردن با انگشتان دست در هنگام سجود و رکوع که برخی از بیماران آن را انجام می‌دهند، هرگز صحیح نبوده، ودر کتاب وسنت هیچ اصل ونشانی از آن نمی‌شناسیم. و أهل علم نیز بدان اشاره‌ای نکرده‌اند.

٧- واگر اشاره کردن به سر وچشم نیز برای بیمار امکان نداشت، به قلب خود نماز می‌خواند. در نتیجه تکبیر گفته و آیات را قرائت می‌کند، وسجود، رکوع، قیام وقعود (نشستن) را به قلب خود نیت می‌کند. «ولكل امريء ما نوى».

۸- بر شخص بیمار واجب است که همه نماز‌ها را در اوقات محدد خود بخواند، وهمه واجبات آن را تا حد استطاعت انجام دهد. واگر به جای آوردن نماز‌ها در وقت مکتوب آن برایش با مشقت همراه بود، می‌تواند بین نمازهای ظهر وعصر، وهم چنین مغرب و عشاء جمع بسته و این نماز‌ها را به صورت جمع بخواند. در نتیجه این نماز‌ها یا بصورت «جمع تقدیم» خوانده می‌شوند، یعنی نماز عصر را پس از نماز ظهر و در وقت نماز ظهر، ونماز عشاء را پس از نماز مغرب، ودر وقت نماز مغرب أدا می‌کند. ویا اینکه این نماز‌ها را بصورت «جمع تأخیر» می‌خواند. یعنی نماز ظهر را قبل از نماز عصر، ودر وقت نماز عصر، ونماز مغرب را قبل از نماز عشاء، ودر وقت نماز عشاء به جای می‌آورد. وباید شخص ببیند که کدامیک از این حالات جمع برای او راحت‌تر می‌باشد.

اما نماز صبح را نمی‌توان به صورت جمع با نمازهای دیگر خواند.

٩- در صورتیکه شخص بیمار مسافر بوده وبرای معالجه به دیار دیگری غیر از شهر خود مسافرت کرده باشد، باید نمازهای چهار رکعتی را به صورت «قصر» بخواند. یعنی نمازهای ظهر، ‌عصر، و عشاء را به جای چهار رکعت، دو رکعت أدا می‌کند، تا اینکه به شهر خود باز گردد. حال خواه این سفر طولانی ویا کوتاه باشد.

والله الموفق

نوشته فقیر إلی الله

محمد الصالح العثیمین