تعجّب
اصحاب رسول خدا جکه اکثر بلکه کلاً عوام بودند قرآن را فهمیدند ولی اساتید و علمای ما میگویند که قرآن را کسی نمیفهمد مگر آنکه امامی تفسیر کند در حالی که قرآن از هر تفسیری روشنتر و کلام خدا از کلام هر امامی واضحتر است، زیرا خدا از هر عالمی به واضحگوئی و به فصاحت و رساندن مطلب استادتر است. شما اگر تفسیرهایی که بنام امام و یا غیر امام رسیده نظر کنی میبینی آنها هم مشکلتر از قرآن و هم مخلوط به خرافات است. و بسیاری از حقائق قرآن را بنام تفسیر خراب کردهاند، و هر فرقه به میل خود چنان تفسیرکرده که موجب اختلاف امت شدهاند، و مردم را به عداوت و کینه قومی و تفرقه دعوت کردهاند. قرآن دعوت به وحدت میکند و دین اسلام یکی است ولی تفسیرها دعوت به صد مذهب کردهاند.
ما مدعی هستیم که قرآن اصلاً تفسیر نمیخواهد ولی در هر زبانی برای فهم مردم آن زبان باید به آن زبان ترجمه صحیح گردد. و ترجمه غیر از تفسیر است. کار به جائی رسیده که یکی از مدعیان مقام رهبری در رادیو میگفت قرآن را کسی نمیفهمد و هر کس مدعی فهم قرآن باشد در جهل فرورفته و غوطهور شده است. و بدین وسیله مردم را از هدایت قرآن دور کردهاند، و سخنان ایشان ضد کلام خدا و دشمنی با قرآن است که در سوره قمر مکرر فرموده:
﴿وَلَقَدۡ يَسَّرۡنَا ٱلۡقُرۡءَانَ﴾[القمر: ۱۷].
«البته و محققاً ما قرآن را آسان نمودیم».
و حتی یهود و نصاری چنین عداوتی را با قرآن اظهار نکردهاند و نگفتهاند که قرآن را کسی نمیفهمد.
حال ما از این بحث صرفنظر کرده میگوئیم: لااقل، خدا اصول دین خود را باید برای بندگان خود در قرآن بیان کرده باشد و نگذارد پس از صدها سال هر کس بیاید به فکر خود اصولی برای دین او بسازد. و ممکن نیست خدا بیان نکرده باشد، پس باید تدبر و توجه کرد تا دید قرآن راجع به اصول دین چه فرموده؟ پس میگوئیم قرآن مکرر اصول دین را بیان کرده که در فصول ذیل خواهد آمد.