توحيد بر سه نوع است:
نوع أول: توحید ربوبیت: و آنهم توحیدی است که کفار قریش در زمان پیامبرصبه آن اقرار و اعتراف داشتند، ولى با اینحال اقرارشان آنان را در إسلام داخل نکرد، بلکه رسول اللهصبا آنان در راه خدا به جنگ پرداختند، و جان و مال آنان را حلال فرمودند. و این توحید بارى تعالی در أفعال و أعمال اوست.
خداوند مىفرماید: ﴿قُلۡ مَن يَرۡزُقُكُم مِّنَ ٱلسَّمَآءِ وَٱلۡأَرۡضِ أَمَّن يَمۡلِكُ ٱلسَّمۡعَ وَٱلۡأَبۡصَٰرَ وَمَن يُخۡرِجُ ٱلۡحَيَّ مِنَ ٱلۡمَيِّتِ وَيُخۡرِجُ ٱلۡمَيِّتَ مِنَ ٱلۡحَيِّ وَمَن يُدَبِّرُ ٱلۡأَمۡرَۚ فَسَيَقُولُونَ ٱللَّهُۚ فَقُلۡ أَفَلَا تَتَّقُونَ ٣١﴾[یونس: ۳۱].
«بگو: چه کسی از آسمان و زمین به شما روزی مىدهد؟ یا کیست که حاکم بر گوش و دیدگان است؟ و کیست که زنده را از مرده بیرون مىآورد، و مرده را از زنده بیرون مىآورد؟ و کیست که کار(هستی) را تدبیر مىکند؟ خواهند گفت: خدا. پس بگو: آیا پروا نمىکنید؟».
نوع دوم: توحید ألوهیت: و آنهم توحیدی است که در آن، در زمـان قدیم و در حال حاضر اختلاف شده است، و آن توحید خداوند است که أفعال و أعمال بندگان را بیان مىکند، مانند: دعاء و نذر و قربانى و أمید و آرزو و وحشت و توکل و شوق و میل و ترس و بیم و رجوع و إنابت، و هر کدام از این عبادتهای بالا دلیلى از قرآن بر آن وارد شده است.
نوع سوم: توحید ذات و صفات و نام خدا
خداوند مىفرماید: ﴿قُلۡ هُوَ ٱللَّهُ أَحَدٌ ١ ٱللَّهُ ٱلصَّمَدُ ٢ لَمۡ يَلِدۡ وَلَمۡ يُولَدۡ ٣ وَلَمۡ يَكُن لَّهُۥ كُفُوًا أَحَدُۢ ٤﴾[الاخلاص: ۱-۴].
«بگو: خداوند یگانه است. خداوند بىنیاز است. نه (فرزند) زاده، و نه زاده شده است. و هیچ کس همتای او (نبوده) و نیست».
و همچنین مىفرماید: ﴿وَلِلَّهِ ٱلۡأَسۡمَآءُ ٱلۡحُسۡنَىٰ فَٱدۡعُوهُ بِهَاۖ وَذَرُواْ ٱلَّذِينَ يُلۡحِدُونَ فِيٓ أَسۡمَٰٓئِهِۦۚ سَيُجۡزَوۡنَ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ ١٨٠﴾[الأعراف: ۱۸۰].
«و خداوند نامهای نیک دارد. پس به آن(نامها) او را به(دعا) بخوانید، وآنان را که در نامهایش کجروی مىکنند، رها کنید، (سزای) آنچه را مىکردند، خواهند دید».
و مىفرماید: ﴿لَيۡسَ كَمِثۡلِهِۦ شَيۡءٞۖ وَهُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡبَصِيرُ﴾[الشوری: ۱۱].
«چیزی مانند او نیست. و او شنوای بیناست».