مقدمۀ مولف
﴿رَبَّنَا تَقَبَّلۡ مِنَّآۖ إِنَّكَ أَنتَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ ١٢٧﴾[البقرة: ۱۲٧].
الحمدلله وکفی والسلام علی عباده الذین اصطفی خصوصا علی سیدنا محمد الـمجتبی ومن یهدیه، اهتدی.
آنچه در این دنیای علمی از خصوصیات و ویژگی‌های اسلامی در لابلای اوراق و کتاب‌ها مشاهده کنید، حقانیت اسلام را ثابت می‌کند فقط در همین چیزها منحصر و محدود نیست.
اگر تاریخ را ورق بزنید و حالات قبل از بعثت و بعد از آن را با یکدیگر مقایسه کنید، پی می‌برید و اعتراف و اقرار خواهید کرد که هر یکی از صحابه بزرگوار، دلیل روشن و تابناکی برای حقانیت اسلام و بزرگ‌ترین معجزه آن حضرت ج بوده‌اند.
و همچنین هر یکی از علماء سلف و پیشوایان دینی ما، زنده‌ترین دلیل حقانیت اسلام بودند علماء سلف ستارگان درخشان تاریخ، عرصه علم و عمل بودند که هیچگاه غروب نخواهد کرد و تا ابد الگو و نمونه آیندگان خواهند بود. علماء سلف به گونه‌ای زندگی کردند که هر شعبه از زندگی آنان معیار و میزانی برای آیندگان می‌باشد، و نگاه کردن به سیمای درخشان آن‌ها یاد خدا را در دل‌ها زنده می‌کند و از نظر اخلاص، اعمال، زندگی اجتماعی، معاملات و تجارت، تقلید از آن‌ها شرط و رمز موفقیت هر مسلمان می‌باشد، به همین جهت یک لحظه نشستن با آن‌ها سودمند و مفیدتر از هزاران پند و موعظه می‌باشد.
یک زمانی صحبت با اولیاء
بهتر از صد سال طاعت بی‌ریا
اما متأسفانه چشم‌ها از دیدن و نظاره کردن به سیمای آن‌ها محروم هستند، و گاهی تذکره و یاد آن‌ها، گفت و شنود و بررسی احوال زندگی آن‌ها همان تأثیر و کاربرد را دارد که زیارت کردن آنان داشت. زیرا انسان طبیعتاً و بطور فطری با اطلاع یافتن از حالات همنوعش زود متأثر می‌شود. بدین جهت است که قرآن بیشتر، داستان و احوال زندگی امت‌های گذشته را مورد تأکید قرار داده است، و این شیوه در رشد و هدایت، و عبرت گرفتن مردم تأثیر بسزایی داشته است.
قصد دارم گوشه‌ای از داستان زندگی دو شخصیت مهم از اربابان علم و عمل را تقدیم خوانندگان عزیز کنم، تا شاید چشم‌هایی که از دیدن سیمای آنان محروم بوده و به یاد آن‌ها اشکبار هستند، تسکین و آرام گرفته و از زندگی این دو مرد مبارزه درس گرفته، و مرحمی باشد، تا قلب‌های مجروح و ستمدیده آرام گیرند، و برای ادامه دادن راه آنان، دست از مبارزه با ستمگران برندارند.
فإنّني إن أری الدّیار بطرفي
فلعلّي أری الدّیار بسمعي
ترجمه: زیارت دیار محبوب نصیب چشمان محروم نگشت، امید است شنیدن داستان زندگی آن‌ها به وسیله گوش‌ها، تسلی برای خاطر رنجیده باشد.
در این دنیای پهناور دو گوهر بی‌بها و کم‌نظیر به چشم می‌خوردند هر چند که هم اکنون در میان ما نیستند ولی خواندن زندگی آن‌ها و آشنایی با شخصیت آن‌ها خالی از لطف نمی‌باشد. و صفحات تاریخ مملو از داستان عبرت‌آموز این بزگواران می‌باشد، در گذشته، علماء در رابطه با شخصیت این دو بزرگوار کتاب‌های بزرگ و پرحجمی نوشته و تقدیم امت اسلامی نموده‌اند اما از آنجایی که در این قرن، به مطالعه کتاب توجهی نمی‌شود، قصد دارم جهت آشنایی مردم با راه و روش زندگی این دو بزگوار رساله‌ای کوچک و مفید تقدیم خوانندگان نمایم. امید است مورد قبول حضرت حق و استفاده عموم سروران قرار گیرد. منابع و مأخذ این رساله کتاب‌های ذیل می‌باشد. ۱) تذکرة الحفاظ علامه شمس‌الدین ذهبی ۲) تاریخ ابن خلکان ۳) طبقات ابن سعد ۴) تاریخ ابن اثیر و ... .