مقدمه‌ی مترجم: فضیلت رزق حلال
ستایش و سپاس خداوند عالمیان را ست، آن ذاتیکه آفریننده زمین و آسمان است، ذاتیکه انسان را بیآفرید و برهمه مخلوقاتش برتری داد.
درود وسلام فراوان بررسول گرامی ما حضرت محمد ج، آنکه بشریت را از تاریکی به روشنی رهنمون فرموده. همه پاکی‌ها را حلال، و از پلیدی‌ها باز داشتند.
وبعد:
خداوند أزمین را برای انسان هموار ساخت و همه چیزها را برایش مسخر گردانید تا از آن بطور درست و در راه درست استفاده نماید، و بخاطربدست آوردن روزی حلال بکوشد، تنبلی و سستی را به بهانه این و آن به خود راه ندهد. انسان زحمتکش با هر نوع پیشه و حرفه مباح، نزد مردم محبوب و محترم است، چنانکه انسان بی‌کار و تنبل که بار دوش دیگران است، سبک، و از نظرها افتاده می‌باشد.
اسلام کار و پیشه را محترم شمرده هرگز اجازه نمی‌دهد تا شغلی یا پیشه ای که از آن روزی حلال بدست می‌آید مورد تمسخر قرار گیرد پیامبر بزرگ اسلام حضرت محمد جیاران خود را همیشه توصیه به کار و عمل می‌نمودند چنانکه فرموده‌اند: (اگر کسی از شما ریسمانی را گرفته وهیزم برپشت خویش بیاورد، وآنرا بفروشد، خداوند أرویش را از آتش دوزخ باز می‌دارد) [۱].
مسلمان می‌تواند از راه‌های زیادی روزی حلال را بدست آرد مثلاً از راه زراعت، تجارت، صناعت و یاهر پیشه دیگری ویا وظیفه که مبتنی بر حرام نبوده و معاونت در ظلم و تجاوز بالای دیگران نباشد.
خداوند أمی‌فرماید: ﴿كُلُوا مِنْ طَيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ وَلَا تَطْغَوْا فِيهِ فَيَحِلَّ عَلَيْكُمْ غَضَبِي وَمَنْ يَحْلِلْ عَلَيْهِ غَضَبِي فَقَدْ هَوَى٨١﴾[طه: ۸۱].
ترجمه: «و بخورید از چیزهای پاکیزه ایکه برای شما روزی گردانیده ایم ولی در استفاده از آن افراط نکنید تا مبادا خشم من برشما فرود آید و برکسیکه خشم من فرود آید واقعاً که هلاک می‌شود».
ولی بعضی پیشه و حرفه‌های هست که اسلام آنرا بر امت محمد جحرام قرار داده است، چون بر اخلاق و آداب و آبرو و عزت افراد جامعه تاثیر منفی می‌گزارد، مثل زنا (که در کشورهای غربی به پیشه وران آن جوازنامه داده می‌شود) تعلیم رقص، موسیقی، ساختن مجسمه و بت، و شراب و مواد مخدر، و تجارتی که در آن فریب و ظلم باشد، یا بهره برداری از راه‌های که اسلام از آن منع نموده مانند تجارت شراب، مواد مخدر، خنزیر، بت و مجسمه و غیره، خداوند أمی‌فرماید: ﴿وَلَا تَأْكُلُوا أَمْوَالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْبَاطِلِ وَتُدْلُوا بِهَا إِلَى الْحُكَّامِ لِتَأْكُلُوا فَرِيقًا مِنْ أَمْوَالِ النَّاسِ بِالْإِثْمِ وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ١٨٨﴾[البقرة: ۱۸۸].
ترجمه: «مال‌های خود را در بین خویش به ناحق مخورید بطوریکه آنرا به حاکمان رشوت بدهید و بدین وسیله قسمتی از مال مردم را به ناحق بخورید در حالیکه شما می‌دانید».
یعنی کسی از شما مال دیگری را به ناحق نخورد پس درین قمار، فریب، غارت انکار حقوق دیگران و گرفتن مال کسیکه وی بدادن آن راضی نباشد و یا اینکه شریعت آنرا حرام گفته باشد اگر چه به توافق طرفین صورت گرفته باشد مانند پولی که از راه زنا بدست آورده شود، و مبلغی که به فال بین داده می‌شود، و پول شراب و خنزیر وغیره داخل است.
پیامبر اسلام صزشتی روزی حرام را چنین بیان می‌کنند: (ای مردم! حقا که خداوند أپاک است، جز پاک چیزی دیگر را نمیپذیرد، و خداوند أبه آنچکه پیامبرانش را امر نموده بود، مؤمنان را نیز امر فرموده است، سپس این آیات را تلاوت نمودند: ﴿يَا أَيُّهَا الرُّسُلُ كُلُوا مِنَ الطَّيِّبَاتِ وَاعْمَلُوا صَالِحًا إِنِّي بِمَا تَعْمَلُونَ عَلِيمٌ٥١﴾[المؤمنون: ۵۱].
ترجمه: «ای پیامبران! از خوردنی‌های پاکیزه بخورید و عمل نیکو انجام دهید، بی‌گمان من به آنچه انجام می‌دهید آگاهم». و این آیت را نیز تلاوت نمودند: ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُلُوا مِنْ طَيِّبَاتِ مَا رَزَقْنَاكُمْ﴾[البقرة: ۱٧۲].
ترجمه: «ای مؤمنان! از چیزهای پاکیزه ایکه برای شما روزی گردانیده ایم بخورید».
سپس در مورد شخصیکه سفر دراز وطولانی را می‌پیماید، که گرد، غبار و آشفتگی بر چهره‌اش هویداست، دو دست خود را بسوی آسمان بلند می‌نماید و می‌گوید: ای پروردگار! ای پروردگار! ای پروردگار! در حالیکه خوراکش و نوشیدنش از حرام، پوشاکش از حرام و از حرام تغذیه نموده پس چگونه دعایش مستجاب گردد؟!) [۲].
از کعب بن عجره سروایت است که پیامبر خدا ج فرمودند: (ای کعب پسرعجره! گوشتی که از حرام بروید، آتش دوزخ سزاوارش است) [۳].
لذا از این آیات و احادیث روشن می‌گردد که حصول رزق حلال سبب خوشبختی مسلمان در دنیا و آخرت شده بر عکس کسب حرام انسان را به بدبختی‌های دنیوی واخروی کشانیده مانع قبول دعا و عبادت وی می‌شود. پس هر آنچیزی راکه اسلام، خوردن، تعامل، و استعمالش را حرام قرار داده یا اینکه باعث ضرر می‌شود، تجارت و زراعت آن نیز حرام است مانند زراعت و تجارت مواد مخدر. این عذر پذیرفته نمیشود که شخصی بگوید من مواد مخدر را کشت می‌کنم تا بالای کفار بفروشم، مسلمان اجازه ندارد اشیای حرام را رواج دهد و اجازه ندارد حیوان خنزیر را پرورش داده و بالای نصاری بفروشد، پیامبر خدا ج فروش انگور حلال را بالای کسیکه از آن شراب می‌سازد حرام قرار داده است.
فلهذا حصول رزق و دارائی از راه مواد مخدر چه زراعت یا تجارتباشد، حرام بوده باعث بدبختی‌ها و رنجها می‌شود، چنانکه بسیاری از پیشه وران این مواد در ابتداء پول هنگفتی را بدست می‌آورند ولی بلآ خره به مشکلی دچار می‌شوند که همه دارو ندار‌شان به بادفنا رفته و تهیدست می‌شوند، پس باید از چنین مردمان عبرت گرفت، و از خداوند خواستار روزی پاک وحلال شد، و در پی کارها و پیشه‌های مباح شویم، تا رضامندی خداوند را حاصل نمایم.
(مترجم)
[۱] متفق علیه. [۲] روایت مسلم ۳/۸۵. [۳] روایت ترمذی ۲/ ۵۱۳.