اسلام و محیط زیست

روزنه

روزنه

نیاکان ما چون کسی را به بی‌عرضه‫ای و بی‌مایگی توصیف می‫کردند می‫گفتند: فلانی اگر به چشم آب رود تشنه باز می‫گردد!‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

‬‬‬‬‬‬‬‬ این توصیف با توصیف قرآنی برای افرادی که خداوند آنها را با نعمت علم و دانش، و با معانی بسیار غنی "کلام الله" نوازیده در یک راستاست:

﴿مَثَلُ ٱلَّذِينَ حُمِّلُواْ ٱلتَّوۡرَىٰةَ ثُمَّ لَمۡ يَحۡمِلُوهَا كَمَثَلِ ٱلۡحِمَارِ يَحۡمِلُ أَسۡفَارَۢاۚ بِئۡسَ مَثَلُ ٱلۡقَوۡمِ ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِ‍َٔايَٰتِ ٱللَّهِۚ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ ٥[الجمعة: ٥]

«کسانی که تورات بدیشان واگذار گردید، ولی بدان عمل نکردند و حق آن را ادا ننمودند، به درازگوشی می‌مانند که کتاب‌هائی را برمی‌دارد (ولی از محتوای آنها خبر ندارد). مردمانی که آیات خدا را تکذیب می‌دارند، بدترین مثل را دارند. خداوند مردمان ستمکار را هدایت نمی‌دهد (و به سعادت هر دو سرا نائل نمی‌گرداند)».

حضرت عمر سکه شاگرد ممتاز مکتب رسالت بودند می‫فرمودند: اگر طنابی را گم کنم آنرا در قرآن کریم می‫یابم!‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

‬‬‬‬ خداوند منان می‫فرماید: ﴿مَّا فَرَّطۡنَا فِي ٱلۡكِتَٰبِ مِن شَيۡءٖ[الأنعام: ٣٨] ‬‬‬‬‬‬

‬‬ «...ما در این کتاب هیچ چیزى را فروگذار نکرده‌ایم...».

به عبارت دیگر، همه نیازها، بینشها، وفرهنگ دینی و شیوه برتر زندگی ما در قرآن کریم نهفته است. و آنچه باعث فقر فرهنگی ماست عدم آشنایی و بیگانگی ما با کلام الله مجید است.

چه بسا می‫شنوی مسلمان زاده‫ای را که با "نور الله" بیگانه است و به دیار غرب رفته تابش کرم شب تابی در شب تار ظلمت آن فرهنگهای حیران او را شیفته خود کرده، چون به سرزمین خود باز می‫گردد زندگیش را به مدیحه‌سرایی غرب و آن نور چشم گیر "کرم تابان" وقف می‫کند!.. دقیقا حکایت کوری که از بخت قدر به یک لحظه چشمش به سر خروسی افتاد و باز پس کور شد. سر خروس می‫شود مقیاس بینش و سنجش او در بقیه زندگی!.. ‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬ حال آنکه اگر قبل از سفر به آن دیار بیگانه با خدا و خود و با اسلام و قرآن کمترین آشنایی می‫داشت نه تنها کم سویی نور کرمک او را مات و مبهوت نمی‫ساخت بلکه می‫توانست با شعله‫ای پر نور از فرهنگ غنی اسلامی به ملت‌های گمشده در خود آن سرزمینها خدمتی کند و بستری فراهم آورد تا آنها نیز با الله و کلام الله آشنا شوند و به دعوت زندگی ساز اسلام لبیک گویند، و لیکن...‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

‬‬‬‬‬‬‬‬ ﴿وَمَا قَدَرُواْ ٱللَّهَ حَقَّ قَدۡرِهِۦٓ ... [الأنعام: ٩١]

«خدا را آنچنان که درخور اوست نشناخته‌اند...»

این چند سطر سعی دارد شمه‫ای کوتاه از شیوه برخورد اسلام با محیط زیست را به تصویر کشد، موضوعی که برخی کوته آستینان بیگانه با خود گمان می‫برند زائیده غربی است که تنها چند پگاهی است با موضوع آشنا شده است.‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

‬‬‬‬ آنچه در این سطور ملاحظه می‫فرمائید برنامه زندگی اهل ایمان از بیش از هزار و چهارصد سال پیش است، درست زمانی که جهان غرب و شرق در ظلمت و تاریکیهای زمخت می‫زیست و قانون استبداد جنگل بر دنیا حاکم بود و زیر دستان برده گردنکشان بودند!..‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬

‬‬‬‬ آیا باز جای دارد همچنان از برنامه زندگی قرآن غافل بمانیم و با چشمان خیره به داشته‫های دیگران چشم بدوزیم.‬‬‬‬‬‬

‬‬ ﴿ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِي هَدَىٰنَا لِهَٰذَا وَمَا كُنَّا لِنَهۡتَدِيَ لَوۡلَآ أَنۡ هَدَىٰنَا ٱللَّهُ[الأعراف: ٤٣]

سپاس مر خدایی را که ما را بدین راستا (و این نعمت جاویدان بی‌پایان) هدایت بخشید، و اگر پروردگارمان ما را رهنمون نمی‫شد در توان ما نبود که راه را دریابیم..‬‬‬‬‬‬

‬‬

د/ نور محمد امرا

۱۰ / شعبان/ ۱۴۳۵هـ