آلودگی هوا
هوا ملک عمومی همه بشر است و آلوده کردن آن به هر شیوهای که باعث آزار و اذیت انسانها و ضرر رساندن به بهداشت عمومی باشد از جمله فساد در زمین تلقی میشود:
خداوند منان میفرماید:
﴿وَلَا تُفۡسِدُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ بَعۡدَ إِصۡلَٰحِهَا ...﴾[الأعراف: ۵۶]
«در زمین بعد از اصلاح آن فساد و تباهی مکنید».
و میفرماید: ﴿... وَٱللَّهُ لَا يُحِبُّ ٱلۡمُفۡسِدِينَ ٦٤﴾[المائدة: ۶۴]
«...و خداوند مفسدان و تباهکاران را دوست نمی‌دارد».
و میفرماید: ﴿... وَمَن يُبَدِّلۡ نِعۡمَةَ ٱللَّهِ مِنۢ بَعۡدِ مَا جَآءَتۡهُ فَإِنَّ ٱللَّهَ شَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ ٢١١﴾[البقرة: ۲۱۱]
«...و هر که نعمت خدای را دگرگونه کند (و به جای ایمان بدان و شکر بر آن، نسبت بدان کفر ورزد و ناسپاسی کند) پس از آن که به سویش آمد (و به دستش رسید و بر آن اطّلاع یافت، خدا چنین کسی را دچار عذاب سختی خواهد کرد) چه بی‌گمان خداوند شدیدالعقاب است».
فقهاء اسلام در زمانی که غرب در غارها و جنگلها زندگی بدایی را سپری میکرد، در مورد بهداشت عمومی جامعه و عدم آلودگی هوا قلم زده؛ برپایی آسیاب، حمامهای عمومی، پوست سازی، آهنگری و هر آنچه باعث آلودگی محیط زیست شود را در بین خانههای مسکونی و وسط شهر ممنوع دانسته، نظافت هوا و حمایت از آن را فرض عین بر هر فرد مسلمان تلقی میکردند.
و مصرف سیگار که باعث آلوده شدن هوا و آزار و اذیت مردمان میشود توسط فقهاء بنا به دلایل متعددی منجمله:
۱- فرموده الهی: ﴿... وَلَا تُلۡقُواْ بِأَيۡدِيكُمۡ إِلَى ٱلتَّهۡلُكَةِ ...﴾[البقرة: ۱٩۵] «... خود را با دست خویش به هلاکت نیفکنید...».
۲- قاعده فقهی: «لا ضرر ولا ضرار»کسی حق ندارد نه به خود و نه به دیگران ضرر برساند.
۳- «من لم یهتم بأمور المسلمین فلیس منهم» [ ]- حاكم در المستدرك و طبرانی در المعجم الأوسط از حذيفه سروايت نموده‌اند. و آلبانی می‌گوید: «ضعیف جدًا». اما معنای آن درست است، زیرا آیات و احادیث زیادی بر دوستی، تعاون و همکاری در میان مسلمانان تأکید نموده است. [مصحح] ">[۱]«کسی که به فکر سایر مسلمانان نباشد از جمله مسلمانان نیست».
حرام دانسته شده است.
انداختن کثافت و تفالهجات و چیزهای بد بو و متعفن در کوچه بازار شایسته یک مسلمان نیست.
پیامبر اکرمجمیفرمایند: «المسلم من سلم المسلمون من لسانه ویده»«مسلمان کسی است که سایر مسلمانان از دست و زبان او در امان باشند».
هر آنچه باعث آلودگی هوا - حتی در محیط بسیار بسته و تنگ بهداشت فردی - شود ممنوع اعلام شده است.
پیامبر اکرمجمیفرمایند: «من أکل ثوما أو بصلا فلیعتزل مسجدنا»(متفق علیه).
«کسی که سیر یا پیاز - یا هر چیز بد بویی - خورده باشد به مسجد ما نیاید - تا باعث رنجش دیگران نشود -».
فرد مسلمان اجازه ندارد در تنهایی خود نیز بدبو باشد:
«إن الملائکة تتأذی مما یتأذی منه بنو آدم». «چرا که فرشتگان نیز از هر آنچه باعث آزار و اذیت انسانها شوند آزرده خاطر میگردند».
و برای حل آلودگی هوا، اسلام به درختکاری و حمایت از درختان بسیار تأکید میفرماید.
رسول اکرمجفرمودند: «إذا قامت الساعة وبید أحدکم فسیلة فإن استطاع أن یغرسها قبل قیام الساعة فلیفعل وأجره عند الله العظیم»(روایت امام احمد). «اگر قیامت برپا شد و در دست کسی از شما نهالی بود، و اگر میتوانست آنرا قبل از برپایی قیامت بکارد، حتما این کار را انجام دهد، و اجر و پاداش او با پروردگار بزرگ خواهد بود».
و فرمودند: «من قطع سدرة صوب الله رأسه في النار»(روایت البیهقی). «هر کس درخت کناری را بکند خداوند سرش را بطرف آتش میبرد». -و هر درختی که مردم و حیوانات و محیط زیست از میوه یا سایه آن استفاده میکنند -.
[۱] h3class="title3">[ ]- حاكم در المستدرك و طبرانی در المعجم الأوسط از حذيفه سروايت نموده‌اند. و آلبانی می‌گوید: «ضعیف جدًا». اما معنای آن درست است، زیرا آیات و احادیث زیادی بر دوستی، تعاون و همکاری در میان مسلمانان تأکید نموده است. [مصحح]