مقدمه

حمد و سپاس شایسته کسی است علما را میراث بران پیامبران قرار داده است، خداوند فرموده: ﴿فَسۡ‍َٔلُوٓاْ أَهۡلَ ٱلذِّكۡرِ إِن كُنتُمۡ لَا تَعۡلَمُونَ ٤٣﴾[النحل: ۴۳]. و درود و سلام بر بهترین کسی که زمانی که در مورد حکم دین الله از او سوال شد به آن جواب داد، و فرمود: «درمان انسان سرگردان سوال کردن است» [۱]و فرموده: «سخنان من را به دیگران برسانید اگرچه یک آیه باشد» [۲]. صلی الله علیه وعلی آله وصحبه أجمعین.

اما بعد: مدینه منوره از همان زمانی که رسول الله جبر آن قدم گذاشت و مسجد مبارکش را بنا کرد تبدیل به مرکز انتشار نور و هدایت مردم شد، از همان زمان و تا زمان حال، مسجد النبی ج، آن مسئولیت دینی که بر عهده‌اش گذاشته شده را بجا می‌آورد، یکی از مهمترین این مسئولیت‌ها پاسخ دادن به سوال‌های شرعی مردم می‌باشد، هنوز نیز فتواهایی که از مسجد النبی صادر می‌شود، نزد مسلمان‌های سراسر دنیا از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است، کاملا به آن فتواها اعتماد دارند، و علمای حرم مکی و مدنی مورد احترام و تقدیر همه مسلمین هستند، هیچ کسی نتوانسته است جایگاه آنها -علما- را کم اهمیت قرار دهد، اگر به تمام دوره‌ها و حکومت‌هایی که سر کار می‌آمدند، بنگریم می‌بینیم جایگاه علمای حرم ویژه و خاص بوده.

زمانی که حکومت سعودی بر سرکار آمد علما را بیشتر از گذشته تکریم کرد، و «هیئت کبار علما و (لجنة الدائمة للإفتاء)گروه دائمی فتوا» را تاسیس نمود.

و از طریق امواج رادیویی برنامه‌ای به عنوان «نور على الدرب»(چراغی بر سر راه) را به گوش شنوندگان رساند، که در این برنامه سوال‌های شنوندگان را از سراسر دنیا دریافت می‌کند و علمای بزرگ که متخصص هستند به آن پاسخ می‌دهد، در تمامی مناطق سعودی نماینده‌گی از هیئت فتوا را افتتاح نمود و چندین مراکز اسلامی را در سراسر دنیا بازگشایی نمود که بوسیله این مراکز پاسخ شرعی را به مردم هر منطقه‌ای می‌رسانند، حکم خداوند را به مردم می‌رسانند، و به مردم کمک می‌کنند تا به نحو احسن و به بهترین شکل عبادات را انجام دهند، و در داخل خود کشور سعودی علما هنوز این رسالت پاسخ دادن به سوال‌های شرعی را بر عهده دارند، و در میان سوال‌های شرعی که پرسیده می‌شود جزء زیادی از آن در مورد حج و عمره و زیارت هست که توسط حاجیان و عمره گزاران از کشورها و مذهب‌های مختلف پرسیده می‌شود، بر همین مبنا، قسم توجیه و ارشاد ریاست عمومی حرم نبوی تصمیم گرفته این سوال‌ها که همیشه تکرار می‌شود و همه جاجیان و عمره‌گزاران چه زن و چه مرد، سالم و بیمار، باید جواب‌های آن را بدانند را جمع آوری کند چون این سوال‌ها در تمامی موسم‌های حج و عمره در هر روز و هر ساعت پرسیده می‌شود، و علمای محقق و گروه دائمی فتوا به آن پاسخ داده‌اند، این سوال‌ها را در این کتاب جمع‌آوری نموده و به شما تقدیم می‌کنیم، محتویات این کتاب به اینصورت است.

پیشگفتار و پنج فصل:

اما در پیشگفتار: در مورد فضایل حج و عمره و روش آن صحبت می‌شود.

فصل اول: سوال‌های در مورد احرام و میقات‌ها می‌باشد

فصل دوم: سوال‌های مربوط به حج و عمره.

فصل سوم: در مورد سوال‌های خاص زنان

فصل چهارم: سوال‌های مربوط به نماز و روزه.

فصل پنجم: زیارت شهر مدینه و آداب آن.

ریاست عمومی امور مسجد الحرام و مسجد النبوی این کتاب را در اختیار تمامی زائرین بیت الله الحرام و مسجد رسول الله جقرار می‌دهد، از همه حجاج و عمره‌گزار و زائرین در خواست می‌کند که امور عبادی خود را خوب یاد بگیرند و بفهمند تا اینکه با حج و عمره‌ای مقبول و پذیرفته شده به کشورهای خود بازگردند.

والله ولي التوفیق والهادي إلى سواء السبیل

[۱] رواه ابو داود (۳۳۷) و منذری گفته است: ابوداود آن را منقطع روایت کرده و ابن ماجه آن را متصل روایت کرده... نگا «مختصر السنة» ۱/۲۰۹ و آلبانی گفته: حدیث حسن است، و ابن خزیمه و ابن حبان آن را در «کتاب صحیح» خود آورده اند و حاکم گفته است: حدیث صحیح است، امام ذهبی با او موافق هست أ. ه «صحیح ابو داود» (۳۶۵). [۲] بخاری ۶/۳۶۱ در کتاب الأنبیاء روایت کرده، باب ما ذکر عن بنی اسرائیل و ترمذی حدیث شماره (۲۶۷۱) فی کتاب العلم، باب ماجاء فی الحدیث عن بنی اسرائیل، و رجوع به شرح حدیث در «الفتح» ۱/۱۸۰-۱۸۱.