آداب مساجد

فهرست کتاب

فضیلت آموختن علم و تشویق بر آن در مساجد

فضیلت آموختن علم و تشویق بر آن در مساجد

آیا تعلیم علم در مساجد درست است؟

تحصیل علم شرعی که عبارتست از آموختن علوم دینی با استفاده از قرآن و حدیث از اینکه در خانه‌ها، مدارس و انجمن‌های علمی صورت گیرد بهتر است که در مساجد انجام شود.

در این باره امام مسلم از رسول خدا روایت می‌کند:

«مَا اجْتَمَعَ قَوْمٌ فِى بَيْتٍ مِنْ بُيُوتِ اللَّهِ تَعَالَى يَتْلُونَ كِتَابَ اللَّهِ وَيَتَدَارَسُونَهُ بَيْنَهُمْ إِلاَّ نَزَلَتْ عَلَيْهِمُ السَّكِينَةُ وَغَشِيَتْهُمُ الرَّحْمَةُ وَحَفَّتْهُمُ الْمَلاَئِكَةُ وَذَكَرَهُمُ اللَّهُ فِيمَنْ عِنْدَهُ».

«جمع نمی‌شوند گروهی در خانه‌ای از خانه‌های خدا که کتاب خدا را تلاوت کنند، و با یکدیگر تعلیم و تعلم کنند، مگر اینکه برآن‌ها آرامش نازل شده و رحمت خدا آن‌ها را فرا می‌گیرد، و ملائکه در اطراف‌شان حلقه می‌زنند و خداوند از آن‌ها در نزد ملائکه یاد می‌کند».

این حدیث دلالت می‌کند که فراگیری علوم قرآن و سنت در مساجد مشروع بوده و بهترین مکان برای آموختن علم مساجد است.

و اگر تعلیم و تعلم در مسجد نبوی باشد بر عظمت این فضیلت می‌افزاید، زیرا از رسول خدا ج روایت شده است:

«مَنْ جَاءَ مَسْجِدِى هَذَا لَمْ يَأْتِهِ إِلاَّ لِخَيْرٍ يَتَعَلَّمُهُ أَوْ يُعَلِّمُهُ فَهُوَ بِمَنْزِلَةِ الْمُجَاهِدِ فِى سَبِيلِ اللَّهِ».

«کسی که به قصد تعلیم و تعلم به مسجد من (مسجد نبوی) بیاید به منزله مجاهد راه خدا است».

در روایتی به الفاظ دیگر می‌فرماید:

«من أتى هذا الـمسجد لا يأتيه إلا لخير يعلمه أو يتعلمه كان كالمـجاهد في سبيل‌الله».

«کسی که به قصد تعلیم و تعلم علم به این مسجد (مسجد نبوی) بیاید، مانند جهادگر در راه خداست». چه فضیلتی از این بالاتر است.

اما تعلیم علوم مختلف در مسجد مناسب نیست، و بهتر است که در مدارس و دانشکده و دانشگاه‌ها خوانده شود.

در اینجا من به امت اسلامی توصیه می‌کنم: هنگامی که از کارهای دنیا فارغ می‌شوند، اوائل شب که مردم به استراحت و سرگرمی‌های مختلف مشغول هستند، با خانواده‌هایشان به مسجد مراجعه نموده و از نماز مغرب تا عشاء مسائلی چند از قرآن و سنت نبوی بیاموزند که این عمل هنگام برگشتن به خانه‌هایشان باعث نورانیت دل گشته و آرامش و رحمت خداوند شامل حال آن‌ها گردد و عمرشان طولانی شود.

برای آموزش علم و صنعت و غیره مدارس و دانشگاه‌های زیادی تأسیس شده، اما آموزش علومی که باعث تزکیه روح و پاکی نفس و به وجودآوردن برادری، تعاون، و دوستی است تنها به روش یاران رسول خدا است که قرآن در این آیه ما را راهنمایی می‌کند:

¬﴿هُوَ ٱلَّذِي بَعَثَ فِي ٱلۡأُمِّيِّ‍ۧنَ رَسُولٗا مِّنۡهُمۡ يَتۡلُواْ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتِهِۦ وَيُزَكِّيهِمۡ وَيُعَلِّمُهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡحِكۡمَةَ وَإِن كَانُواْ مِن قَبۡلُ لَفِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٖ ٢[الجمعة: ۲].

«خدا ذاتی است که در بین بی‌سوادان، پیامبری از خودشان فرستاد، تا آیات قرآن را برایشان تلاوت کند، و آن‌ها را تزکیه نموده و قرآن و سنت را به آن‌ها بیاموزد».

و در آخر به خدا سوگند یاد می‌کنم که امت اسلامی سیادت و قیادت از دست‌رفته خود را باز نخواهد یافت، مگر با برگزیدن روش ربانی و پاک پیامبر و یارانش و خداوند یاری‌دهنده است.