مسایلی در مورد روزه:
سوال: شخصی مبتلا به مرضی است که امید به بهبود آن نیست و نمیتواند روزه بگیرد حکم شرع در مورد چنین شخصی چیست؟
جواب: شخصی که مبتلا به مرضی است که امید به بهبودی آن ندارد و نمیتواند روزه بگیرد روزه بر او واجب نیست، اما بر او واجب است که در مقابل هر روزی که روزه نگرفته یک مسکین را خوراک بدهد و آن را به دو طریق میتواند انجام دهد اول اینکه نهار یا شامی را در خانه میپزد و مساکین را دعوت میکند.
دوم اینکه خوراک را خشکه به مساکین تقدیم میکند که مقدار آن مقابل ۶۰۰ گرم برای هرمسکین از نوع خوراکی که غالباً مردم محل از آن استفاده میکنند میباشد.
سوال: آیا استفراغنمودن در روزه مؤثراست؟
جواب: استفراغکردن اگر عمدی باشد روزه را باطل میکند و در صورتی که عمدی نباشد به گونهای که استفراغ بر وی غلبه کند روزه باطل نمیشود. و اگرشخصی احساس کرد که تا چند لحظه دیگر معدهاش غذا را به بیرون خارج کرده و استفراغ براو غلبه میکند در این حالت هیچگونه عکس العملی از خود نشان ندهد چون اگر به اخراج شدن غذا کمک کند روزهاش باطل میشود و اگر آن را فرو نشاند به بدنش ضرر میرساند پس بگذارد بدن کار خودش را انجام دهد در این حال اگر استفراغ بر او غلبه کرد روزهاش باطل نمیشود.
سوال: آیا برای روزه دار استعمال اسپرئی که برای تنگی نفس بکار برده میشود جائزاست؟
جواب: استعمال اسپری برای روزه دار جایز است و روزه را باطل نمیکند؛ زیرا مادهای که از آن خارج میشود بخار است و به معده نمیرسد.
سوال: مسافت سفری که میتوان با آن روزه نگرفت چقدراست؟
جواب: مسافتی است که بتوان با آن نماز را قصر کرد یعنی معادل (۸۳) کیلومتر.
سوال: حکم کسی که در رمضان با همسر خود جماع کند چیست؟
جواب: چنین شخصی مرتکب گناه شده است و بر وی واجب است که بردهای را آزاد کند، اگر نتوانست شصت روز پی در پی روزه بگیرد و چنانکه از روزه گرفتن نیز عاجز بماند شصت مسکین را خوراک بدهد. زن نیز اگر با رضایت و بدون اکراه تسلیم شده باشد شامل حکم مذکور میشود.
سوال: آیا بر زن و مردی که در روز رمضان و درحال سفر جماع کنند کفاره لازم است؟
جواب: برآنها کفاره لازم نیست چون جایز است که مسافر روزه نگیرد، حال خواه روزه را با خوردن قطع نماید یا باجماع.
سوال: آیا دانش آموزان و دانشجویان میتوانند به خاطر امتحاناتشان روزه نگیرند؟
جواب: جایز نیست؛ زیرا که ضرورتی ندارد و میتوانند شب به مراجعه دروس خود بپردازند.
سوال: آیا بر زنان و دخترانی که در حال عادت ماهیانه هستند روزه واجب است؟
جواب: نه تنها که روزه برآنها واجب نیست بلکه جایز نیست روزه بگیرند و واجب است که بعد از رمضان در حالت پاکی قضا نمایند.
سوال: آیا در روز رمضان استعمال عطر جایز است؟
جواب: استعمال و بوکردن عطر در رمضان اشکالی ندارد مگر بخور که استنشاق آن جایز نیست چونکه دودش وارد معده میشود.
سوال: آیا دوای غرغره روزه را باطل میکند؟
جواب: در صورتی که دوا پایین نرود روزه را باطل نمیکند.
سوال: آیا فرو بردن آب دهان و بلغم باعث بطلان روزه میشود؟
جواب: این عمل روزه را باطل نمیکند.
سوال: آیا با تزریق سوزن/ پیچکاری روزه باطل میشود؟
جواب: تزریق سوزن بردو نوع است یک نوع که جای خوراک را میگیرد و انسان را از غذا مستغنی میسازد، اینگونه تزریقات روزه را باطل میکند اما تزریقاتی که جای غذا را نمیگیرد و فقط به هدف علاج استعمال میشود روزه را باطل نمیکند.
سوال: آیا قطره چشم و گوش و بینی سبب باطل شدن روزه میشود؟
جواب: استعمال قطرههای نامبرده در صورتی که به معده برسد روزه را باطل میکند اما اگر به معده نرسد روزه را باطل نمینماید گرچه طعمش را در حلق احساس کند.
سوال: آیا روزه دار میتواند غسل جنابت را تا بعد از اذان صبح و قبل از طلوع آفتاب به تأخیر اندازد؟
جواب: این عمل جایز است و نقصی در روزه پدید نمیآورد.
سوال: پیامبرصمیفرماید: «سحری کنید حقاًکه در سحریها برکت است» مقصود از این برکت چیست؟
جواب: مقصود از برکت در این حدیث برکت شرعی و بدنیست، اما برکت شرعی همان اطاعت از امر پیغمبرصدر سحری خوردن میباشد و برکت بدنی در این است که روزه دار با سحری خوردن بدن خود را برای روزه داری قوّت میدهد.
سوال: شخصی بعد از سحریخوردن متوجه میشود که اشتباه کرده و سحری را بعد از طلوع فجرخورده است حکم روزه او چیست؟
جواب: روزهاش صحیح است؛ زیرا که این کار عمدی نبوده است.
سوال: علامات لیلة القدر چیست؟
جواب: از جمله علامات لیلة القدرآن است که آن شب شبی است آرام و شخص مؤمن دلش آرام میگیرد و برای انجام کار خیر رغبت بیشتری به او دست میدهد و صبح لیلة القدرآفتاب صاف و بدون شعاع طلوع میکند.
سوال: آیا نیت هر شب، برای هر روز روزه واجب است؟
جواب: برای هر روز روزه رمضان باید از شب قبلاً نیت کرده شود و سحری خوردن خود نیت به روزه گرفتن است؛ زیرا که او برای سحری از خواب بلند نمیشود مگر اینکه قصد روزه داشته باشد.
سوال: زکات فطر از چه چیزی باید باشد و مقدار آن چقدر است؟
جواب: زکات فطر باید از نوع خوراکی باشد که اکثریت اهل محل از آن استفاده میکنند و بر هر فرد مسلمان واجب است که زکات فطر خود و فطر کسانی که مخارج آنها را عهده دار است به فقرا و مساکین بدهد، مقدارآن دو کیلو و چهل گرم است، وقت آن از غروب آفتاب روز آخر رمضان شروع میشود و تا نماز عید نیز ادامه دارد و به تأخیر انداختن آن تا بعد از نماز عید حرام است، در مذهب شافعی میتوان آن را از اول رمضان اخراج نمود و تا غروب روز عید نیز ادامه دارد.
سوال: آیا سخن گفتن به حرام روزه را باطل میکند؟
جواب: خداوند میفرماید: ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ كُتِبَ عَلَيۡكُمُ ٱلصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تَتَّقُونَ ١٨٣﴾[البقرة: ۱۸۳].
«ای کسانی که ایمان آوردهاید روزه بر شما فرض شده همچنانکه بر امتهای قبل از شما فرض شده تا پرهیزکار شوید. پس حکمت از وجوب روزه حصول تقواست و تقوا یعنی دوری از حرام و انجام واجب. پیغمبرص میفرماید: «کسی که سخن دروغ و عمل به آن را ترک نکند پس خداوند تعالی نیازمند آن نیست که خوردنی و آشامیدنی خود را ترک کند».
بر این اساس دوری از حرام مانند دروغ، غیبت، خرید و فروش حرام و امثال آن نسبت به روزه دار مورد تأکید قرار گرفته است و اگر انسان در ماه مبارک رمضان از تمامی محرمات دوری کند بقیه سال نیز موفق به دوری از آنها خواهد شد. اما در مورد تاثیر سخن حرام در روزه باید بگوییم که روزه را باطل نمیکند اما از اجر روزه میکاهد و ممکن است تمامی اجر روزه را ضایع نماید.
الحمد لله الذی تتم بنعمته الصالحات وصلی الله علی نبینا محمد وآله وصحبه وسلم