جریان ها و سازمان های سیاسی-مذهبی ایران

معرفی مهم‌ترین و اثرگذارترین جریان‌های سیاسی و فکری در ایران معاصر از روی کار آمدن محمدرضا پهلوی (1320ش) تا پیروزی انقلاب اسلامی است. هدف اصلی نویسنده در کتاب حاضر، آن است که به این پرسش پاسخ دهد که چرا و چگونه نیروهای مذهبی و شخصیت‌های روحانی در موقعیت رهبری انقلاب ایران قرار گرفتند؛ به بیان دیگر، با وجود حکومت سکولار پهلوی چگونه گرایش مردم به نیروهای مذهبی شکل گرفت. وی بهترین شیوه برای یافتن پاسخ را مطالعه گرایش‌های فکری چهار دهه منتهی به انقلاب اسلامی می‌داند و تلاش می‌کند تا شخصیت‌های اثرگذار در زمینه باورهای اعتقادی مردم را دراین‌باره زمانی معرفی نموده و ضمن بررسی اجمالی آثارشان و شمه‌ای از افکار و عقاید آنان را نیز بازگو کند. رویکرد اصلی در این نوشتار، تاریخی است نه جامعه‌شناختی، و نویسنده می‌کوشد تا با بهره‌گیری از دستمایه‌های تاریخی، زمینه توسعه فعالیت‌های مذهبی و غلبه آنها را بر حرکت‌های سکولار – اعم از ملی یا مارکسیستی – نشان دهد. بخش مهم این اثر، معرفی اصلاح‌گران و دگراندیشان دینی و مصلحانی است که در جهت پالایش جامعه شیعه از جهل و خرافات مذهبی گام برداشتند. مهم‌ترین عناوین کتاب عبارتند از: بازگشت دین، عرصه جامعه و سیاست. فعالیت‌های حوزه علمیه، حسینیه ارشاد و دکتر شریعتی، گروه‌های فعال مذهبی، مجاهدین خلق، نویسندگان برجسته آثار دینی، جریآنهای تجدیدنظر طلب در عقاید شیعه.