زیارت از دیدگاه ائمه

کمک خواستن از مرده

کمک خواستن از مرده

خواندن صاحبان قبر و کمک خواستن از آنان به نص قرآن کریم شرک است، چنانکه خداوند می‌فرماید:‌

﴿إِن تَدۡعُوهُمۡ لَا يَسۡمَعُواْ دُعَآءَكُمۡ وَلَوۡ سَمِعُواْ مَا ٱسۡتَجَابُواْ لَكُمۡۖ وَيَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ يَكۡفُرُونَ بِشِرۡكِكُمۡۚ وَلَا يُنَبِّئُكَ مِثۡلُ خَبِيرٖ١٤[فاطر: ۱۴].

«اگر آنها را (براى حل مشکلات و رفع گرفتاری‌هاى خود) به فریاد بخوانید، صداى شما را نمى‌شنوند، ‌و بفرض اگر هم بشنوند، توانائى پاسخگوئى به شما را ندارند، و (گذشته از این) در روز قیامت انبازگرى و شرک ورزىدن شما را رد می‌کنند (و می‌گویند: شما ما را پرستش نکرده اید و بى‌خود می‌گوئید)‌. و هیچ کسى همچون(خداوندِ) آگاه (از احوال آخرت، به گونه قطع و یقین) تو را از چنین مطالبى با خبر نمى‌سازد».

و مى‌فرماید:

﴿وَمَنۡ أَضَلُّ مِمَّن يَدۡعُواْ مِن دُونِ ٱللَّهِ مَن لَّا يَسۡتَجِيبُ لَهُۥٓ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ وَهُمۡ عَن دُعَآئِهِمۡ غَٰفِلُونَ٥ وَإِذَا حُشِرَ ٱلنَّاسُ كَانُواْ لَهُمۡ أَعۡدَآءٗ وَكَانُواْ بِعِبَادَتِهِمۡ كَٰفِرِينَ٦[الأحقاف: ۵-۶].

«چه کسى گمراه‌تر است از آنها که موجوداتى غیر از خدا را پرستش مى‌کنند که اگر تا قیامت هم آنان را بخوانند پاسخ شان نمى‌گویند؟ و از دعا و نداى آن‌ها غافلند! و هنگامى که مردم مشرک در قیامت محشور مى‌شوند معبودهاى آن‌ها خواهند بود، حتى عبادت آنها را انکار مى‌کنند».

و مى‌فرماید:‌

﴿وَأَنَّ ٱلۡمَسَٰجِدَ لِلَّهِ فَلَا تَدۡعُواْ مَعَ ٱللَّهِ أَحَدٗا ١٨[الجن: ۱۸].

«مساجد از آنِ خداست، پس هیچ کس را با خدا نخوانید».

و امیر المؤمنین ÷می‌فرماید: «فسألوا الله به وتوجهوا إليه بحبه، ولا تسألوا به بخلقه، إنه ما توجّه إلى الله بمثله» [۳۸]. «پس از خدا بخواهید به وسیلت قرآن، وبدان روی آرید به دوستى آن، و به قرآن خیری مخواهید از آفریدگان، که بندگان روی به خدا نکردند با وسیلتی مانند قرآن».

همچنین امیر المؤمنین ÷در وصیتش به پسرش امام حسن می‌فرماید: «وَأَلْجِئ نَفسَكَ في أُمُوْرِكَ كُلِّهَا إِلى إلهِكَ فَإِنَّكَ تُلْْجِئُهَا إِلى كَهْفٍ حَريزٍ وَمَانعٍ عَزيْزٍ. وأَخْلِصْ في الـمسأَلَةِ لِرَبِّك فَإِنَّ بيَدِهِ العطَاءَ وَالحِرمَانَ» [۳۹]. «در همه کارها نفس خود را به پناه پروردگارت متوجّه کن، که به پناهگاهى استوار، و نگاهبانی پایدار روى آورده اى، و آنچه می‌خواهی تنها از پروردگارت بخواه، که به دست اوست بخشیدن و محروم نمودن».

و از امام باقر ÷روایت است که فرمود: خداوند به این دلیل ابراهیم ÷را خلیل خودش برگزید که او غیر از خدا به کسى روى نیاورده و غیر از ذات مقدس او از هیچ کسى چیزى نخواست [۴۰].

ابراهیم بن محمد همدانى مى‌گوید: خدمت ابی الحسن علی بن موسى الرضا ÷عرض کردم خداوند فرعون را چرا غرق کرد در حالیکه او ایمان آورد و توحید را پذیرفت؟ فرمود: او هنگامى تظاهر به ایمان کرد که دیگر از همه چیز ناامید شده بود و چنین ایمانى پذیرفته نمی‌شود سپس فرمود: علت مهم دیگرى هم دارد، و آن اینکه در آن شرایط دشوار که در آستانه غرق شدن قرار داشت به جاى اینکه از خداوند کمک بخواهد از موسى ÷کمک خواست و طبعاً موسی نمی‌توانست به او کمک کند؛ اینجا بود که خداوند به موسى ÷وحى فرمود که اى موسى! تو به این دلیل به فرعون کمک نکردى! که او را تو نیافـریـده‌اى؛ لذا چنین توانایى نـداشتى، اگر او از من کمک می‌خواست، حتما به او کمک مى‌کردم [۴۱].

[۳۸] نهج البلاغة خطبة ۱۷۶. [۳۹] نهج البلاغة نامه ۳۱. [۴۰] علل الشرائع ص ۳۴، عیون أخبار الرضا ۲/۷۵. [۴۱] علل الشرائع ص ۵۹، عیون أخبار ارضا ۲/۷۶.