رمضان فرصتی برای تغییر

مراحل یک دعای کامل

مراحل یک دعای کامل

أعوذ بالله من الشیطان الرجیم * بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ * الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ * الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ * مَالِكِ يَوْمِ الدِّينِ * إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ * اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ * صِرَاطَ الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَلَا الضَّالِّينَ. اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ، كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى إبْرَاهِيمَ إنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ، وَبَارِكْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ، كَمَا بَارَكْتَ عَلَى إبْرَاهِيمَ إنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ.

۱- رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ. [۱۶]

۲- رَبَّنَا أَفْرِغْ عَلَيْنَا صَبْرًا وَثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَانْصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ. [۱۷]

۳- رَبَّنَا لاَ تُؤَاخِذْنَا إِنْ نَسِيْنَا أَوْ أَخْطَأْنَا [۱۸]

۴- رَبَّنَا وَلاَ تَحْمِلْ عَلَيْنَا إِصْرًا كَمَا حَمَلْتَهُ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِنَا [۱۹]

۵- رَبَّنَا وَلاَ تُحَمِّلْنَا مَا لاَ طَاقَةَ لَنَا بِهِ [۲۰]

۶- وَاعْفُ عَنَّا وَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا أَنْتَ مَوْلاَنَا فَانْصُرْنَا عَلَى الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ [۲۱]

۷- رَبَّنَا لاَ تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنَا وَهَبْ لَنَا مِنْ لَدُنْكَ رَحْمَةً إِنَّكَ أَنْتَ الْوَهَّابُ. [۲۲]

۸- رَبَّنَا ظَلَمْنَا أَنْفُسَنَا وَإِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنَا وَتَرْحَمْنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِينَ [۲۳]

۹- رَبَّنَا لاَ تَجْعَلْنَا فِتْنَةً لِلْقَوْمِ الظَّالِمِينَ [۲۴]

۱۰- رَبَّنَا َنَجِّنَا بِرَحْمَتِكَ مِنَ الْقَوْمِ الْكَافِرِينَ [۲۵]

۱۱- رَبَّنَا اغْفِرْ لِي وَلِوَالِدَيَّ وَلِلْمُؤْمِنِينَ يَوْمَ يَقُومُ الْحِسَابُ [۲۶]

۱۲- رَبَّنَا اصْرِفْ عَنَّا عَذَابَ جَهَنَّمَ إِنَّ عَذَابَهَا كَانَ غَرَامًا [۲۷]

۱۳- رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا وَلإِخْوَانِنَا الَّذِينَ سَبَقُونَا بِالإِيمَانِ [۲۸]

۱۴- رَبَّنَا لاَ تَجْعَلْ فِي قُلُوبِنَا غِلاًّ لِلَّذِينَ آمَنُوا رَبَّنَا إِنَّكَ رَؤُوفٌ رَحِيمٌ [۲۹]

۱۵- رَبِّ هَبْ لِي مِنْ لَدُنْكَ ذُرِّيَّةً طَيِّبَةًإِنَّكَ سَمِيعُ الدُّعَاءِ [۳۰]

۱۶- رَبِّ فَلاَ تَجْعَلْنِي فِي الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ [۳۱]

۱۷- رَبِّ هَبْ لِي حُكْمًا وَأَلْحِقْنِي بِالصَّالِحِينَ [۳۲]

۱۸- رب َاجْعَلْ لِي لِسَانَ صِدْقٍ فِي الآخِرِينَ [۳۳]

۱۹- رب َاجْعَلْنِي مِنْ وَرَثَةِ جَنَّةِ النَّعِيمِ [۳۴]

۲۰- رَبِّ إِنِّي ظَلَمْتُ نَفْسِي فَاغْفِرْ لِي [۳۵]

۲۱- رَبِّ نَجِنِّي مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ [۳۶]

۲۲- رَبِّ انْصُرْنِي عَلَى الْقَوْمِ الْمُفْسِدِينَ [۳۷]

۲۳- رَبِّ اغْفِرْ لِي وَلِوَالِدَيَّ وَلِمَنْ دَخَلَ بَيْتِي مُؤْمِناً وَلِلْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ [۳۸]

۲۴- رَبِّ زِدْنِي عِلْمًا [۳۹]

۲۵- رَبِّ أَعُوذُ بِكَ مِنْ هَمَزَاتِ الشَّيَاطِينِ [۴۰]

۲۶- رَبِّ اغْفِرْ وَارْحَمْ وَأَنْتَ خَيْرُ الرَّاحِمِينَ [۴۱]

۲۷- اللَّهُمَّ أَعُوذُ بِرِضَاكَ مِنْ سَخَطِكَ و أَعُوذُ َبُمَعافَاتِك مِنْ عُقُوبَتِكَ [۴۲]

۲۸- اللَّهُمَّ إِنِّي ظَلَمْتُ نَفْسِي ظُلْمًا كَثِيرًا، وَلا يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلاَّ أَنْتَ، فَاغْفِرْ لِي مَغْفِرَةً مِنْ عِنْدِكَ وَارْحَمْنِي، إِنَّك أَنْتَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ [۴۳]

۲۹- أَعُوذُ بالله السَّمِيعِ العَلِيمِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ؛ مِنْ هَمْزِهِ وَنَفْخِهِ وَنَفْثِهِ [۴۴]

۳۰- أَعُوذُ بِكَلِمَاتِ اللهِ التَّامَّات كُلِّهُنَّ، مِنْ شرِّ مَا خَلَقَ [۴۵]

۳۱- اللَّهُمَّ إنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنَ الْفِتَنِ؛ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ [۴۶]

۳۲- اللَّهُمَّ إنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ أَنْ أُشْرِكَ بِكَ شَيْئًا أَعْلَمُهُ، وَأَسْتَغْفِرُكَ لِمَا لاَ أَعْلَمُ [۴۷]

۳۳- اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ مَا عَمِلْتُ، وَشَرِّ مَا لَمْ أَعْمَلْ [۴۸]

۳۴- اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ سَمْعِي، وَ بَصَرِي، وَ لِسَانِي، وَ قَلْبي [۴۹]

۳۵- اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ فِتْنَةِ النَّارِ وَعَذَابِ النَّارِ [۵۰]

۳۶- اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْفِتْنَةِ الْقَبْرِ وَعَذَابِ الْقَبْرِ [۵۱]

۳۷- اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ َشَرِّ فِتْنَةِ الْغِنَى، وَشَرِّ فِتْنَةِ الْفَقْرِ [۵۲]

۳۸- اللَّهُمَّ إنِّي أَعُوْذُ بِكَ مِنَ الْعَجْزِ وَالْكَسَلِ، وَالْجُبْنِ وَالْبُخْلِ [۵۳]

۳۹- اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنَ الْكُفْرِ وَالْفَقْرِ [۵۴]

۴۰- اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ مُنْكَرَاتِ الأْخْلاَقِ وَالأْعْمَالِ والأْهْوَاء [۵۵]

۴۱- اللَّهُمَّ أَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ نَفْسِي، وَمِنْ شَرِّ الشَّيْطَانِ وَشِرْكِه [۵۶]

۴۲- اللَّهُمَّ أَنْتَ رَبِّي لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنْتَ، خَلَقْتَنِي وَأَنَا عَبْدُكَ، وَأَنَا عَلَى عَهْدِكَ وَوَعْدِكَ مَا اسْتَطَعْتُ، أَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ مَا صَنَعْتُ، أَبُوءُ لَكَ بِنِعْمَتِكَ عَلَيَّ، وَأَبُوءُ [لَكَ] بِذَنْبِي فَاغْفِرْ لِي، فَإِنَّهُ لا يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلا أَنْتَ(دعای مهم) [۵۷]

۴۳- اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِي خَطِيئَتِي وَجَهْلِي، وَإِسْرَافِي فِي أَمْرِي [۵۸]

۴۴- اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِي ذَنْبِي كُلَّهُ، دِقَّهُ وَجِلَّهُ، وَأَوَّلَهُ وَآخِرَهُ، وَعَلانِيَتَهُ وَسِرَّهُ [۵۹]

۴۵- اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِي وَارْحَمْنِي وَاهْدِنِي، وَعَافِنِي، وَارْزُقْنِي [۶۰]

۴۶- اللَّهُمَّ اجْعَلَ القُرْآنَ رَبِيعَ قَلْبِي، وَنُورَ صَدْرِي، وَجِلاَءَ حُزْنِي، وَذَهَابَ هَمِّي [۶۱]

۴۷- اللَّهُمَّ اكْفِنِي بِحَلاَلِكَ عَنْ حَرَامِكَ، وَأَغْنِنِي بِفَضْلِكَ عَمَّنْ سِوَاكَ [۶۲]

۴۸- اللَّهُمَّ عَلِّمْنِي الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ، وَفَقِّهْنِي فِي الدِّينِ [۶۳]

۴۹- اللَّهُمَّ ارْزُقْنِي مَالاً وَوَلَدَاً وَبَارِكْ لِي [فِيْمَا أَعْطَيْتَنِي] [۶۴]

۵۰- اللَّهُمَّ ثَبِّتْنِي وَاجْعَلْنِي هَادِيًا مَهْدِيًّا [۶۵]

۵۱- اللَّهُمَّ اهْدِنِي وَسَدِّدْنِي [۶۶]

۵۲- اللَّهُمَّ أَصْلِحْ لِي دِينِي الَّذِي هُوَ عِصْمَةُ أَمْرِي [۶۷]

۵۳- اللَّهُمَّ أَصْلِحْ لِي دُنْيَايَ الَّتِي فِيهَا مَعَاشِي [۶۸]

۵۴- اللَّهُمَّ أَصْلِحْ لِي آخِرَتِي الَّتِي فِيهَا مَعَادِي [۶۹]

۵۵- اللَّهُمَّ عَافِنِي في بَدَنِي، اللهُمَّ عَافِنِي في سَمْعِي، اللهُمَّ عَافِني فِي بَصَرِي، لاَ إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ [۷۰]

۵۶- اللَّهُمَّ بَاعِدْ بَيْنِي وَبَيْنَ خَطَايَايَ كَمَا بَاعَدْتَ بَيْنَ الْمَشْرِقِ والْمَغْرِبِ، اللهُمَّ نَقِّنِي مِنْ خَطَايَايَ كَمَا يُنَقَّى الثَّوْبُ الأَبْيَضُ مِنَ الدَّنَسِ، اللهُمَّ اغْسِلْنِي مِنْ خَطَايَايَ بِالْمَاءِ وَالثَّلْجِ وَالْبَرَدِ [۷۱]

۵۷- اللَّهُمَّ َاجْعَلْ ثَأْرَنَا عَلَى مَنْ ظَلَمَنَا [۷۲]

۵۸- اللَّهُمَّ َانْصُرْنَا عَلَى مَنْ عَادَانَا [۷۳]

۵۹- اللَّهُمَّ َلاَ تَجْعَلْ مُصِيبَتَنَا فِي دِينِنَا [۷۴]

۶۰- اللَّهُمَّ َلاَ تَجْعَل الدُّنْيَا أَكْبَرَ هَمِّنَا، وَلاَ مَبْلَغَ عِلْمِنَا، وَلاَ تُسَلِّطْ عَلَيْنَا مَنْ لاَ يَرْحَمُنَا [۷۵]

۶۱- اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ كُلِّ خَيْرٍ خَزَائِنُهُ بِيَدِكَ، وَأَعُوذُ بِكَ مِنْ كُلِّ شَرٍّ خَزَائِنُهُ بِيَدِكَ [۷۶]

۶۲- اللَّهُمَّ اهْدِنِي فِيمَنْ هَدَيْتَ، وَعَافِنِي فِيمَنْ عَافَيْتَ، وَتَوَلَّنِي فِيمَنْ تَوَلَّيْتَ، وَبَارِكْ لِي فِيمَا أَعْطَيْتَ، وَقِنِي شَرَّ مَا قَضَيْتَ، إِنَّكَ تَقْضِي وَلاَ يُقْضى عَلَيْكَ، وَإِنَّهُ لاَ يَذِلُّ مَنْ وَالَيْتَ، وَلاَ يَعِزُّ مَنْ عَادَيْتَ، تَبَارَكْتَ رَبَّنَا وَتَعَالَيْتَ [۷۷]

۶۳- اللَّهُمَّ مُنْزِلَ الْكِتَابِ، وَمُجْرِيَ السَّحَابِ، وَهَازِمَ الأْحْزَابِ، اِهْزِمْ اعدائنا وَانْصُرْنَا عَلَيْهِم [۷۸]

۶۴- اللَّهُمَّ رَحْمَتَكَ أَرْجُو، فَلاَ تَكِلْنِي إِلَى نَفْسِي طَرْفَةَ عَيْنٍ [۷۹]

۶۵- اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ الْهُدَى وَالتُّقَى، وَالْعَفَافَ وَالْغِنَى [۸۰]

۶۶- اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ الْعَافِيَةَ فِي الدُّنْيَا وَالآخِرَةِ [۸۱]

۶۷- اللهُمَّ اسْتُرْ عَوْرَاتِي وَآمِنْ رَوْعَاتِي [۸۲]

۶۸- اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ فِعْلَ الْخَيْرَاتِ، وَتَرْكَ الْمُنْكَرَاتِ، وَحُبَّ الْمَسَاكِينِ [۸۳]

۶۹- اللَّهُمَّ َأَسْأَلُكَ خَشْيَتَكَ فِي الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ [۸۴]

۷۰- اللَّهُمَّ أَسْأَلُكَ كَلِمَةَ الْحَقِّ فِي الرِّضَا وَالْغَضَبِ [۸۵]

۷۱- اللَّهُمَّ أَسْأَلُكَ الْقَصْدَ فِي الفَقْرِ وَالْغِنَى [۸۶]

۷۲- اللَّهُمَّ أَسْأَلُكَ لَذَّةَ النَّظَرِ إِلَى وَجْهِكَ وَالشَّوْقَ إِلَى لِقَائِكَ [۸۷]

۷۳- اللَّهُمَّ إِنَّكَ عَفُوٌ تُحِبُّ الْعَفْوَ فَاعْفُ عَنِّي [۸۸]

۷۴- رَبِّ تَقَبَّل تَوْبَتِي، وَأَجِبْ دَعْوَتِي، ، وَاهْدِ قَلْبِي [۸۹]

۷۵- اللَّهُمَّ قِنِي عَذَابَكَ يَوْمَ تَبْعَثُ عِبَادَكَ [۹۰]

۷۶- اللَّهُمَّ اغْفِرْلِي وَارْحَمْنِي، واجْعَلْنيِ مَعَ الرَّفِيقِ الأعْلی مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَت عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيِّينَ وَالصِّدِّيقِينَ وَالشُّهَدَاءِ وَالصَّالِحِينَ وَحَسُنَ أُولَئِكَ رَفِيقًا [۹۱]

۷۷- اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِك َ مِنْ عِلْمٍ لا يَنْفَعُ، وَمِنْ قَلْبٍ لا يَخْشَعُ [۹۲]

۷۸- اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِك مِنْ نَفْسٍ لا تَشْبَعُ، وَمِنْ دَعْوَةٍ لا يُسْتَجَابُ لَهَا [۹۳]

۷۹- اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ حُسْنِ الخاتِمَة [۹۴]

۸۰- اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِك مِنْ الکُفْرِ والشَرْکِ والریاءِ والعُجْبِ والغُرورِ والکِبر [۹۵]

۸۱- اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِك مِنْ سوء الخاتمة [۹۶]

۸۲- اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِك مِنْ المنکرات الاخلاق والاعمال [۹۷]

۸۳- اللَّهُمَّ اجِرنا مِنَ النار [۹۸]

۸۴- اللَّهُمَّ إِنِّيأَعُوذُ بِك مِنْ البَرَصِ والجنون والجُذامِ وسَیءِ الاسْقام [۹۹]

۸۵- اللَّهُمَّ ارزقنا اخلاص فی اعمالنا واقوالنا وافعالنا [۱۰۰]

۸۶- اللَّهُمَّ ارزقنا زوجةً الصالحة وزُریَّةً الطَّیْبَة [۱۰۱]

۸۷- اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ شهادةً فی سَبیلِکْ [۱۰۲]

۸۸- اللَّهُمَّ اجْعَلْ خَیْرَ اعمالنا خَواتِمَهُ [۱۰۳]

۸۹- اللَّهُمَّ یا ناصر المظلومین ویا رب المستضعفین انصر الاسلام والمسلمین [۱۰۴]

۹۰- اللَّهُمَّ انصر المجاهدین فی سبیلک فی کل مکان [۱۰۵]

۹۱- اللَّهُمَّ احفظهم وقوی شوکتهم [۱۰۶]

۹۲- اللَّهُمَّ سدد رمیهم [۱۰۷]

۹۳- اللَّهُمَّ تقبل شهدائهم واشفی جرحاهم [۱۰۸]

۹۴- اللَّهُمَّ فک اسر اخواننا واخواتنا فی سجون الکافرین [۱۰۹]

۹۵- اللَّهُمَّ احفظ علماء المسلمین [۱۱۰]

۹۶- اللَّهُمَّ علیک بالیهود والنصاری واعوانهم [۱۱۱]

۹۷- اللَّهُمَّ علیک بالأمریکا واسرائیل [۱۱۲]

۹۸- اللَّهُمَّ علیک بالطغاة عرب والعجم [۱۱۳]

۹۹- اللَّهُمَّ شتت شملهم وفرق جمعهم [۱۱۴]

۱۰۰- اللَّهُمَّ کسر شوکتهم وخرب عروشهم [۱۱۵]

۱۰۱- اللَّهُمَّ اغفر للمؤمنین والمؤمنات [۱۱۶]

۱۰۲- اللَّهُمَّ اغفر لموتانا [۱۱۷]

۱۰۳- اللَّهُمَّ اغفر لذنوب الوالدینی [۱۱۸]

۱۰۴- اللَّهُمَّ ارحمهما واهدهما [۱۱۹]

۱۰۵- اللَّهُمَّ اهد شبابنا الی طریق الحق [۱۲۰]

۱۰۶- اللَّهُمَّ اصلح علمائنا ودعاتنا [۱۲۱]

۱۰۷- اللَّهُمَّ اشفی مرضانا [۱۲۲]

آمین برحمتك یا ارحم الراحمین

و دعاهای زیادی دیگری که اگر کسی خواست می‌تواند آن‌ها را یاد بگیرد.

برادران و خواهران گرامی‌ام هرکسی به اندازه توانایی و سوادش ازاین دعاها برای خود بیاموزد و وقتی می‌خواهد دعا کند با اخلاص و حضور قلب آن‌ها را از خداوند متعال بخواهد.

سعی کنید در ماه مبارک رمضان حداقل دوبار در طول روز دعا کنید. یکی قبل از نماز صبح و دیگری قبل از افطار کردن.

بعد از اینکه دعا کردنتان تمام شد، منتظر اذان صبح می‌شوید. اگر مسجد از خانه دور بود سعی کنید قبل از اذان حرکت کنید تا به مسجد برسید. ولی اگر نزدیک بود صبر کنید تا اذان داده شود. سپس ۲ رکعت نماز سنت قبل از صبح را بخوانید که دارای اجر و پاداش فراوانی است و به هیچ عنوان آن را ترک نکنید، حتی اگر به علت شروع نماز جماعت نتوانستید آن ‌را بخوانید می‌توانید بعد از نماز آن را قضا کنید. چون خیلی به آن توصیه شده است و سنت است که در رکعت اول آن سوره فاتحه با سوره کافرون خوانده شود و در رکعت دوم فاتحه با سوره اخلاص.

بعد از خواندن نماز سنت، مشغول خواندن نماز صبح شوید.

اما در اینجا دوست دارم کمی در مورد نماز خواندن توضیح دهم.

نمازی که ما می‌خوانیم با نماز واقعی خیلی فاصله دارد، درست است که حرکات و افعال ما در نماز ظاهراً مثل نماز اسلامی است ولی روح واقعی نماز در آن وجود ندارد. هرچند که بسیاری از ما حتی در انجام حرکات ظاهری نماز هم اشتباه می‌کنیم.

در اینجا دوست دارم مختصراً به چگونگی خواندن نماز اشاره‌ای بکنم و بعد به اسباب ایجاد خشوع در نماز بپردازم، که شاید با صحیح کردن نمازهایمان در این ماه بتوانیم خودمان را برای تبدیل شدن به یک نمازگزار واقعی آماده کنیم.

مراحل خواندن نماز:

اولاً قضای حاجت می‌کنیم.

بعد وضو می‌گیریم؛ به ترتیب زیر:

- بسم الله می‌گوییم

- سه بار دستمان را تا مچ می‌شوییم و بین انگشتانمان را خلال می‌کنیم

- بعد سه بار آب را همزمان هم به دهان و هم به بینی مان وارد می‌کنیم. یعنی اول یک مشت آب برداشته نیمه آن را دردهان گذاشته و بعد آب را از دهانمان خارج و نیمه بعدی را در بینیمان قرار می‌دهیم و آن را تمیز می‌کنیم؛ این کار را سه بار انجام می‌دهیم.

- سپس سه بار صورتمان را تمییز می‌شوییم. اگر کسی ریش کم پشتی داشت باید ریشش را هم خوب بشوید و آن را خلال کند و اگر ریشمان پرپشت بود روی آن را می‌شوییم و بس.

- بعد هردو دستمان را تا آرنج سه بار می‌شوییم.

- سپس تمامی سرمان را یکبار مسح می‌کنیم و بعد از آن داخل و خارج گوششمان را هم مسح می‌کنیم

- بعد در آخر پاهایمان را سه بار می‌شوییم و بین انگشتانمان را خلال می‌کنیم.

- بعد از آن دعای بعد ازوضو را می‌خوانیم:

«أشْهَدُ أنْ لا إله إِلاَّ اللَّهُ وَحْدَهُ لا شَرِيك لَهُ، وأشْهَدُ أنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي مِنَ التَوَّابِينَ، واجْعَلْني مِنَ المُتَطَهِّرِينَ، سُبْحانَكَ اللَّهُمَّ وبِحَمْدِكَ، أشْهَدُ أنْ لا إلهَ إِلاَّ أنْتَ، أسْتَغْفِرُكَ وأتُوبُ إِلَيْكَ»

بعد از آن دو رکعت بعد از وضو را می‌خوانیم که سنت وضو نام دارد.

اما چگونگی نماز خواندن:

۱- رو به قبله می‌ایستیم؛ اگر کسی (واقعاً) نتوانست می‌تواند نشسته نماز بخواند و پاهایمان را کمی از هم باز کرده و مستقیماً رو به قبله می‌ایستیم.

۲- باید عورتمان را در نماز حفظ کنیم. یعنی از زانو تا ناف. بسیار مهم است که وقتی نماز می‌خوانیم عظمت و بزرگی خداوند متعال را در نظر داشته باشیم. بسیاری از ما مسلمانان اگر به دیدار شخص مهمی برویم از بهترین لباس‌ها و خوشبوترین عطرها استفاده می‌کنیم و صاف و رسمی و مرتب دربرابر او قرار می‌گیریم و ازانجام حرکات زیاده و ناشایست دوری می‌کنیم. ولی برای نماز خواندن برایمان مهم نیست که در چه لباسی و با چه سر و وضعی نماز بخوانیم. افراد زیادی وجود دارند که با زیر پیراهنی نماز می‌خوانند یا بند شلوارشان بیرون است یا شلوارشان پاره شده و عورتشان نمایان است یا لباس و شلوارشان آنقدر نازک است که عورتشان نمایان است یا موهایش شلخته و ژولیده است یا دهانشان بوی بد می‌دهد یا بوی عرقشان انسان را اذیت می‌کند. این گونه نماز خواندن فقط به درد خود آن شخص می‌خورد و در نزد خدا ارزشی ندارد. نمازی که اینگونه شروع شود؛ به چه دردی می‌خورد؟ پس بسیار شایسته و ضروری است که هنگام نماز خواندن واقعاً آماده شویم. لباسی تمیز به تن کرده و عطر بزنیم و مسواک زده و موهایمان را شانه کنیم.

۳- بعد رو به قبله می‌ایستیم و با گفتن الله اکبر نمازمان را آغاز می‌کنیم. اولاً این را بگویم که تلفظ کردن نیت به زبان درست نیست و بدعت است. دوم هنگامی ‌که الله اکبر را می‌گوییم کف هر دو دستمان را تا نزدیکی نرمه گوش یا مساوی با شانه‌هایمان بلند می‌کنیم.

۴- سپس یکی از دعاهای استفتاح را می‌خوانیم.

- اللَّهُمَّ باعِد بَيْني وبَيْنَ خَطايايَ كما بَاعَدْتَ بَيْنَ المَشْرِقِ وَالمَغْرِبِ، اللَّهُمَّ نَقِّنِي مِنْ خَطايايَ كما يُنَقّى الثَّوْبُ الأبْيَضُ مِنَ الدَّنَسِ، اللَّهُمَّ اغْسِلْنِي مِنْ خَطايايَ بالثَّلْجِ وَالمَاءِ وَالبَرَدِ. [۱۲۳]

- سُبْحانَكَ اللَّهُمَّ وبِحَمْدِكَ، وَتَبَارَكَ اسْمُكَ، وَتَعالى جَدُّكَ، وَلاَ إلهَ غَيْرُكَ. [۱۲۴]

- وَجَّهْتُ وَجْهِيَ لِلَّذِي فَطَرَ السَّمَوَاتِ وَالأَرْضَ حَنِيفاً مُسْلِماً وما أنا من المُشْرِكِينَ، إنَّ صَلاتِي وَنُسُكِي وَمَحْيايَ وَمَمَاتِي لِلَّهِ رَبّ العالَمِينَ لا شَرِيكَ لَهُ وَبِذَلِكَ أُمِرْتُ وأنَا مِنَ المُسْلِمينَ. [۱۲۵]

۵- سپس استعاذه می‌گوید: که به صورت زیر است:

- أعُوذُ باللَّهِ مِنَ الشَّيْطانِ الرَّجِيمِ. [۱۲۶]

۶- سپس بسم الله الرحمن الرحیم را می‌گوید و سوره فاتحه را می‌خواند:

﴿بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ١ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ٢ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ٣ مَٰلِكِ يَوۡمِ ٱلدِّينِ٤ إِيَّاكَ نَعۡبُدُ وَإِيَّاكَ نَسۡتَعِينُ٥ ٱهۡدِنَا ٱلصِّرَٰطَ ٱلۡمُسۡتَقِيمَ٦ صِرَٰطَ ٱلَّذِينَ أَنۡعَمۡتَ عَلَيۡهِمۡ غَيۡرِ ٱلۡمَغۡضُوبِ عَلَيۡهِمۡ وَلَا ٱلضَّآلِّينَ٧[الفاتحة: ۱-۷].

«به نام الله بخشندۀ مهربان (۱) ستایش مخصوص الله است که پروردگار جهانیان است (۲) بخشندۀ مهربان است (۳) مالک روز جزاء است (۴) تنها تو را می‌پرستیم؛ و تنها از تو یاری می‌جوییم (۵) ما را به راه راست هدایت کن (۶) راه کسانی‌که برآنان نعمت دادی؛ نه کسانی که برآنان غضب کرده‌ای؛ و نه گمراهان (۷)».

اگر در نماز جماعت بودید و نماز جهری (آشکار) بود مثل مغرب و عشاء و تراویح، بعد از اینکه امام فاتحه را خواند و مأمومان آمین گفتند فاتحه را می‌خوانید.

۷- سپس اگر نماز سری (پنهانی) بود مثل ظهر و عصر شخص می‌تواند در دو رکعت اول علاوه بر فاتحه سوره‌های دیگری را بخواند. اما در دو رکعت آخر ظهر و عصر و عشاء و ۱ رکعت آخر نماز مغرب فقط فاتحه خوانده می‌شود. در دو رکعت صبح نیز اگر شخص در جماعت نماز خواند بعد از خواندن فاتحه توسط امام و بعد از آمین گفتن فقط سوره فاتحه را می‌خواند. ولی اگر در نماز جماعت نبود می‌تواند علاوه بر فاتحه سوره‌های دیگری را بخواند.

۸- بعد از اینکه فاتحه و یا سوره‌های دیگر را به پایان رساند. دست‌هایش را تا نزدیکی نرمه گوشش یا شانه‌اش بلند می‌کند به شکلی که دو کف دستش باز و روبه قبله باشد و پشت دستش رو به سمت خودش ولی کف دستش رو به سمت قبله باشد. و بعد الله اکبر می‌گوید. البته این بلند کردن دست و الله اکبر را هم زمان می‌گوید. بعد به رکوع می‌رود.

۹- در رکوع کف دو دستش را بر روی زانوهایش قرار می‌دهد و بین انگشتان دستش را باز می‌کند و محکم زانوهایش را می‌چسبد. پشتش باید صاف شود به گونه‌ای که اگر برروی آن آب ریخته شود، نریزد. سرش نه روبه پایین باشد نه روبه بالا... بلکه متوسط باشد و به محل سجده‌اش نگاه کند و به پاها یا بین پاهایش نگاه نکند. بعد سه بار (سُبْحَانَ رَبِّيَ الْعَظِيمِ) [۱۲۷]را می‌گوید و اگر کسی خواست می‌تواند دعاهای زیر را بخواند:

- سُبحانَكَ اللّهمَّ ربَّنا وَبِحمدِكَ، اللّهمَّ اغفِرْ لي [۱۲۸]

- سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلاَئِكَةِ وَالرُّوح [۱۲۹]

- سُبْحَانَ ذِي الْجَبْرُوتِ وَالْمَلَكُوتِ وَالْكِبْرِيَاءِ وَالْعَظَمَةِ [۱۳۰]

بعد از اینکه این اذکار را خواند بلند می‌شود و هم زمان دستش را مثل اول بار که به رکوع رفت تا نزدیک شانه‌اش یا نرمه گوشش بالا می‌برد و هم زمان می‌گوید: سَمِعَ اللَّهُ لِمَنْ حَمِدَهُ، رَبَّنَا وَلَكَ الْحَمْدُ [۱۳۱]. البته این وقتی است که در نماز جماعت نیست و شخص تنها نماز می‌خواند، ولی اگر در جماعت باشد امام وقتی سرش را از رکوع بلند می‌کند می‌گوید: سَمِعَ اللَّهُ لِمَنْ حَمِدَهُ. ولی مأموم دیگر این دعا را نمی‌خواند بلکه ادامه‌اش را می‌گوید: یعنی می‌گوید: رَبَّنَا وَلَكَ الْحَمْدُ. و اگر خواست می‌تواند این دعا را هم بخواند در ادامه‌ای جمله‌اش: حَمْداً كَثِيراً طَيِّباً مُبَارَكاً فِيهِ [۱۳۲]. پس اگر شخصی به تنهایی نماز خواند وقتی از رکوع سرش را بلند می‌کند می‌گوید: سَمِعَ اللَّهُ لِمَنْ حَمِدَهُ، رَبَّنَا وَلَكَ الْحَمْدُ. اما اگر در جماعت بود بعد از اینکه امام گفت: سَمِعَ اللَّهُ لِمَنْ حَمِدَهُ. او فقط می‌گوید: رَبَّنَا وَلَكَ الْحَمْدُ. و اگر هم خواست می‌گوید: حَمْداً كَثِيراً طَيِّباً مُبَارَكاً فِيهِ. پس به این نکته دقت کنید که افراد زیادی در آن اشتباه می‌کنند.

۱۰- هنگامی‌که شخص از رکوع بلند می‌شود، باید کاملاً پشتش را صاف کند و راست بایستد و آرام و دارای طمأنینه باشد؛ نه اینکه پشتش را راست نکرده به سجده برود این از نماز مسلمان و خشوع و خضوع برای خداوند متعال بسیار به دور است و حتی نمازش هم صحیح نیست کسی که کامل پشتش رابلند نمی‌کند.

۱۱- بعد از اینکه شخص از رکوع بلند شد و دعا و اذکار را خواند (الله اکبر) گفته و آرام به سجده می‌رود. اول دو دستش را به زمین می‌گذارد قبل از اینکه زانوهایش را به زمین بگذارد، بعد زانوها، بعد پیشانی و بعد بینی.

۱۲- در سجده باید دو پا راست و به هم چسبیده و سر انگشتان به طرف قبله خم شده باشد و خوب به زمین چسبیده باشد. انگشتان دو کف دست به هم چسبیده و روبه قبله و با کمی فاصله از سر تا نزدیکی شانه از هم قرار می‌گیرند. دو دست باید از هم جدا باشند. یعنی نباید ساعد دست را به کمر چسباند و یا ساعد دو دست را به زمین چسباند... بلکه فقط باید کف دو دست به زمین چسبیده باشد و بقیه دست از آرنج و ساعد دست باید از زمین بلند شده باشند و از کمر هم دور باشند. به شکلی که اگر کسی به شما از دور نگاه کند بتواند زیر بغل شما را ببیند؛ فرقی نمی‌کند چه مرد باشد چه زن.

۱۳- در سجده نکته‌ی مهمی که بسیاری از مردم از آن غافل هستند نگذاشتن خوب پیشانی و بینی بر روی زمین است. بسیاری از مسلمانان وقتی به سجده می‌روند مثل خروس نوک می‌زنند. در حالی که این نوع نماز نماز منافقان است. بلکه وقتی مسلمانی به سجده می‌رود باید قشنگ پیشانی و بینی‌اش را به زمین بچسباند.

۱۴- در کل باید هفت عضو بدن در هنگام سجده به زمین چسبیده شده باشد:

- پیشانی و بینی

- دو زانو

- دو کف دست

- سر انگشتان هر دوپا

۱۵- بعد از اینکه خوب به سجده رفتید و آرام گرفتید سه بار می‌گویید: (سُبْحَانَ رَبِّيَ الأَعْلَى) [۱۳۳]. اگر کسی هم خواست می‌تواند دعاهای زیر را بخواند:

- سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلاَئِكَةِ وَالرُّوحِ

- سُبحانَكَ اللّهمَّ ربَّنا وَبِحمدِكَ، اللّهمَّ اغفِرْ لي

- سُبْحَانَ ذِي الْجَبْرُوتِ وَالْمَلَكُوتِ وَالْكِبْرِيَاءِ وَالْعَظَمَةِ

- اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِي ذَنْبِي كُلَّهُ دِقَّهُ وَجِلَّهُ، وَأَوَّلَهُ وَآخِرَهُ، وَعَلاَنِيَتَهُ وَسِرَّهُ [۱۳۴]

بعد هردعایی را که خواست می‌تواند بخواند. چون بهترین مکان برای اجابت دعا سجده است. می‌تواند ازدعاهایی که دربالا نوشتیم استفاده کند. فقط باید ازدعاهای قرآنی استفاده نکند. مثل: رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ. چون این‌ها آیات قرآن است و آیات قرآن نباید درسجده و رکوع خوانده شود.

۱۶- در رکوع نباید دعا خوانده شود، بلکه باید در سجده دعا خوانده شود.

۱۷- بعد از اینکه به سجده رفت و دعای سجده را خواند سرش را بلند می‌کند و (الله اکبر) می‌گوید.

۱۸- در بین دو سجده کمی آرام می‌نشیند؛ اما طرز نشستن در بین دو سجده به این شکل است که پای چپش را زیر معقد یا باسنش می‌گذارد یا پهن می‌کند ولی پای راستش را راست یا نصب می‌کند به شکلی که سر انگشتان پای راستش به طرف قبله باشد.

۱۹- بعد که اینگونه نشست می‌گوید: رَبِّ اغْفِرْ لِي رَبِّ اغْفِرْ لِي. یا می‌تواند این دعا را هم بخواند: ربِ اغفر لي وارحمني واجبرني وارفعني وارزقني واهدني وعافنی [۱۳۵].

۲۰- بعد از اینکه این دعا را خواند، (الله اکبر) می‌گوید و دوباره مثل حالت اول به سجده می‌رود و همان کارهای قبلی را انجام می‌دهد. بعد دوباره (الله اکبر) می‌گوید و از سجده دوم هم بلند می‌شود. کمی مکث می‌کند و یکباره از سجده بلند نمی‌شود؛ بلکه وقتی سرش را از سجده دوم بلند کرد کمی استراحت می‌کند و بعد دستش را مشت کرده و با تکیه بر روی دو دستش بلند می‌شود؛ یعنی اول دو دستش را به زمین می‌زند و زانوهایش را بلند می‌کند. بعد دو دستش را هم بلند می‌کند و رکعت دوم را هم مثل رکعت اول آغاز می‌کند و همان مراحل را دوباره طی می‌کند.

۲۱- وقتی رکعت دوم را هم تمام کرد، برای تشهد می‌نشیند. نحوه‌ی نشستن برای تشهد اول، اگر نماز دو تشهدی بود؛ مثل نشستن برای سجده است. یعنی پای چپش را زیر باسنش قرار می‌دهد و پای راستش را نصب می‌کند مثل پایه و ستون.

۲۲- بعد دو کف دستش را بر روی رانش می‌گذارد و آن را به طرف قبله و چسبیده به هم قرار می‌دهد.

۲۳- اما دست راستش را مشت کرده و فقط انگشت سبابه‌اش را بلند کرده و آن را پشت سر هم و روبه قبله تا وقتیکه تشهدش تمام می‌شود تکان می‌دهد و تا تمام شدن تشهد، آن شخص به انگشتانش نگاه می‌کند یا اینکه به سجده گاهش نگاه می‌کند.

اما درتشهد اول باید این دعا را بخواند: «التَّحِيَّاتُ لله والصَّلَوَاتُ والطَّيِّبَاتُ. السَّلاَمُ عَلَيْكَ أَيُّهَا النبيُّ وَرَحْمَةُ الله وبَرَكَاتُهُ. السَّلاَمُ عَلَيْنَا وعَلَى عِبَادِ الله الصَّالِحِينَ. أَشْهَدُ أَنْ لا إلهَ إلا الله وأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ ورَسُولُهُ»؛ «تمام تعظيم‌ها شايسته‌ی خداوند است، و تمام درودها و نيکی‌ها از آنِ اوست، سلام و رحمت و برکات خداوند بر تو باد ای پيامبر ج، سلام بر ما و بر بندگان صالح خدا، گواهی می‌دهم که هيچ معبود برحقی جز الله وجود ندارد، و گواهی می‌دهم که محمد بنده و فرستاده اوست».

۲۴- اگر نماز دو رکعتی باشد مثل نماز صبح یا نماز‌های سنت و یا مثل نماز و تر که یک رکعت است پس فقط یک تشهد می‌خواهد و باید این تشهد را خواند: «التَّحِيَّاتُ لله والصَّلَوَاتُ والطَّيِّبَاتُ. السَّلاَمُ عَلَيْكَ أَيُّهَا النبيُّ وَرَحْمَةُ الله وبَرَكَاتُهُ. السَّلاَمُ عَلَيْنَا وعَلَى عِبَادِ الله الصَّالِحِينَ. أَشْهَدُ أَنْ لا إلهَ إلا الله وأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ ورَسُولُهُ. اللّهُمَّ صَلّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحمَّدٍ كمَا صَلَّيْتَ عَلَى إبراهيم وَعَلَى آلِ إبْرَاهيمَ وَبَارِكْ عَلَى مُحمَّدٍ وعَلَى آلِ مُحمَّدٍ كمَا بَارَكْتَ عَلَى إبْرَاهيمَ وَعَلَى آلِ إبْرَاهيمَ في العالمينَ إنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ» [۱۳۶]. چون تشهد قبلی برای نمازهای دوت شهدی است مثل ظهر و عصر و مغرب و عشاء که در تشهد اول فقط تا وأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ ورَسُولُهُ می‌خوانند و در تشهد دوم کامل آن‌ را می‌خوانند.

۲۵- پس اگر کسی نماز دو رکعتی خواند مثل نماز صبح یا سنت این تشهد را می‌خواند: «التَّحِيَّاتُ لله والصَّلَوَاتُ والطَّيِّبَاتُ. السَّلاَمُ عَلَيْكَ أَيُّهَا النبيُّ وَرَحْمَةُ الله وبَرَكَاتُهُ. السَّلاَمُ عَلَيْنَا وعَلَى عِبَادِ الله الصَّالِحِينَ. أَشْهَدُ أَنْ لا إلهَ إلا الله وأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ ورَسُولُهُ. اللّهُمَّ صَلّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحمَّدٍ كمَا صَلَّيْتَ عَلَى إبراهيم وَعَلَى آلِ إبْرَاهيمَ وَبَارِكْ عَلَى مُحمَّدٍ وعَلَى آلِ مُحمَّدٍ كمَا بَارَكْتَ عَلَى إبْرَاهيمَ وَعَلَى آلِ إبْرَاهيمَ في العالمينَ إنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ»...

۲۶- اما اگر کسی نماز دو تشهدی خواند مثل: ظهر و عصر و مغرب و عشاء درتشهد اول اینگونه می‌گوید: «التَّحِيَّاتُ لله والصَّلَوَاتُ والطَّيِّبَاتُ. السَّلاَمُ عَلَيْكَ أَيُّهَا النبيُّ وَرَحْمَةُ الله وبَرَكَاتُهُ. السَّلاَمُ عَلَيْنَا وعَلَى عِبَادِ الله الصَّالِحِينَ. أَشْهَدُ أَنْ لا إلهَ إلا الله وأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ ورَسُولُهُ».

۲۷- بعد از اینکه تشهد اول را تمام کرد الله اکبر می‌گوید و برمی‌خیزد.

۲۸- بعد از اینکه راست ایستاد قبل از اینکه دست‌هایش را بر روی سینه قرار دهد دو دستش را مانند موارد قبلی تا نزدیکی نرمه گوشش یا شانه‌اش بالا می‌برد؛ مانند رکوع و تکبیرة الحرام. بعد دست‌هایش را بر روی سینه قرار می‌دهد.

۲۹- بعد رکعت‌های بعدیش را هم تمام می‌کند.

۳۰- در دو رکعت آخر در نمازهای ظهر و عصر و عشاء و یک رکعت آخر مغرب، فقط سوره فاتحه را می‌خوانده و سوره‌ای دیگری را نمی‌خواند.

۳۱- بعد از اینکه کل رکعات را خواندیم برای تشهد آخر می‌نشینیم.

۳۲- اما طرز نشستن درتشهد آخر؛ پای چپمان را از زیرساق پای راست رد می‌کنیم تا از آن طرف خارج شود و باسنمان را به زمین به طرف چپ می‌چسبانیم و پای راستمان را هم مثل تشهد اول مثل یک ستون نصب کرده و سرانگشتان پای راستمان را به طرف قبله خم می‌کنیم.

۳۳- کف دو دستمان را بروی ران‌هایمان قرار داده، انگشتان دستمان را به هم می‌چسبانیم. دست راست را مشت می‌کنیم جز انگشت سبابه که مثل تشهد اول تا آخر تشهد آخر به طرف قبله بالا و پایین می‌کنیم و تکان می‌دهیم.

۳۴- اما در تشهد آخر چه بگوییم: همان تشهد اول به اضافه صلوات بر پیامبر ج و بعضی دعاهای دیگر که به ترتیب زیر برایتان می‌نویسم:

۳۵- تشهد آخر: التَّحِيَّاتُ لله والصَّلَوَاتُ والطَّيِّبَاتُ. السَّلاَمُ عَلَيْكَ أَيُّهَا النبيُّ وَرَحْمَةُ الله وبَرَكَاتُهُ. السَّلاَمُ عَلَيْنَا وعَلَى عِبَادِ الله الصَّالِحِينَ. أَشْهَدُ أَنْ لا إلهَ إلا الله وأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ ورَسُولُهُ. اللّهُمَّ صَلّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحمَّدٍ كمَا صَلَّيْتَ عَلَى إبراهيم وَعَلَى آلِ إبْرَاهيمَ وَبَارِكْ عَلَى مُحمَّدٍ وعَلَى آلِ مُحمَّدٍ كمَا بَارَكْتَ عَلَى إبْرَاهيمَ وَعَلَى آلِ إبْرَاهيمَ في العالمينَ إنَّكَ حَمِيدٌ مَجِيدٌ.

۳۶- وقتی این را خواندیم؛ می‌توانیم بعد از آن دعاهای زیر رابخوانیم:

- اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ عَذَابِ الْقَبْرِ. وَأَعُوذُ بِكَ مِنْ فِتْنَةِ الْمَسِيحِ الدَّجَّالِ. وَأَعُوذُ بِكَ مِنْ فِتْنَةِ الْمَحْيَا وَالْمَمَاتِ. اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنَ الْمَأْثَمِ وَالْمَغْرَم. [۱۳۷]

- اللَّهُمَّ إِنِّي ظَلَمْتُ نَفْسِي ظُلْماً كَثِيراً، وَلاَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلاَّ أَنْتَ. فَاغْفِرْ لِي مَغْفِرَةً مِنْ عِنْدِكَ وَارْحَمْنِي، إِنَّكَ أَنْتَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ. [۱۳۸]

- اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِي مَا قَدَّمْتُ وَمَا أَخَّرْتُ. وَمَا أَسْرَرْتُ وَمَا أَعْلَنْتُ. وَمَا أَسْرَفْتُ. وَمَا أَنْتَ أَعْلَمُ بِهِ مِنِّي. أَنْتَ الْمُقَدِّمُ وَأَنْتَ الْمُؤَخِّرُ. لاَ إِلهَ إِلاَّ أَنْتَ. [۱۳۹]

- رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ.

- اللَّهُمَّ حَاسِبْنِيْ حِسَابَاً يَسِيراً. [۱۴۰]

۳۷- و بعد هر دعایی را که خواستیم می‌توانیم بخوانیم.

۳۸- بعد از اینکه دعاها تمام شد؛ به طرف راست و چپ سلام می‌دهیم. به این شکل که کاملاً صورتمان را به طرف راست و چپ می‌چرخانیم به شیوه‌ای که قسمت نیم رخ صورتمان برای نفر پشتی نمایان شود. و می‌گوییم: «السلام علیکم و رحمة الله و برکاته»، از هر دو طرف.

۳۹- بعد روبه قبله می‌نشینیم و می‌گوییم:

- أسْتَغْفِرُ الله، أسْتَغْفِرُ الله، أسْتَغْفِرُالله، اللَّهمَ أنْتَ السَّلامُ ومِنْكَ السَّلامُ، تَبَارَكتَ يا ذَا الجَلالِ والإكْرَام [۱۴۱]

- لاَ إلهَ إلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاَ شَريكَ لَهُ، لَهُ المُلْكُ، وَلَهُ الحَمْدُ، وَهُوَ عَلى كُلِّ شَيءٍ قَديرٌ، اللَّهمَ لاَ مَانِعَ لمِا أعْطَيتَ، ولاَ مُعْطِيَ لمِا مَنَعْتَ، ولاَ يَنْفَعُ ذا الجّدِّ مِنْكَ الجَد. [۱۴۲]

سپس بقیه اذکار بعد از نماز را می‌خوانیم:

۳۳ بار سبحان الله، ۳۳ بار الحمدلله، ۳۳ بار الله اکبر و ۱ بار (لاَ إلهَ إلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاَ شَريكَ لَهُ، لَهُ المُلْكُ، وَلَهُ الحَمْدُ، وَهُوَ عَلى كُلِّ شَيءٍ قَديرٌ) تا بشود ۱۰۰بار.

سپس آیة الکرسی را می‌خوانیم،

بعد سوره فلق و ناس و اخلاص.

بعضی از مردم هستند که بعد از نماز با دستشان صورتشان را مسح می‌کنند اینکار جایز نیست.

این مختصری بود از چگونگی خواندن نماز با ارکان و واجبات و سنت‌هایش.

بسیار مهم است که فرد مسلمان نماز خواندن ظاهریش طبق سنت رسول الله ج باشد؛ اما اصل کاری داشتن خشوع و خضوع و حضور ذهن و قلب در نماز است که اجر و پاداش اصلی در آن نهفته است.

بسیاری از ما شاید درست نماز خواندن را یاد بگیریم و اجرا کنیم ولی اجر و پاداشی از خواندن نمازمان به دست نیاوریم یا اگر بدست آوریم خیلی ضعیف و ناچیز باشد.

بسیار مهم است وقتی که نماز می‌خوانیم، قلب و ذهن و فکرمان پیش نماز باشد، دارای اخلاص باشیم، و خودمان را از ریا دور کنیم. در نماز با شیطان بجنگیم و نگذاریم ذهنمان را به جایی دیگر ببرد.

مسلمان واقعی آن است که وقتی نماز می‌خواند، ذهنش را متمرکز کند و نگذارد شیطان این ۵ تا۱۰دقیقه ذهنش را مشغول کند.

برادران و خواهرانم! فقط ۵ تا۱۰دقیقه است، آیا نمی‌توانیم روح و قلبمان را در اختیار خودمان داشته باشیم؟ چرا برای کارهای بی‌فایده بسیار دقیق و متمرکز هستیم ولی برای نماز، فکرمان به هرجایی می‌رود جز خود نماز؛ واقعاً علتش چیست؟

چرا ما نمی‌توانیم برای ۵ دقیقه تمامی فکر و حواسمان را در نماز متوجه خداوند متعال کنیم.

واقعاً جای خجالت کشیدن دارد که مسلمانی قدرت این را نداشته باشد که برای ۵ دقیقه کاملاً حواسش به نماز باشد.

کار سختی است؛ چون شیطان تمامی تلاش و نیرنگ و نیروهایش را به کار می‌گیرد تا این ۵ -۱۰ دقیقه، ذهن مسلمان را به هر شیوه‌ای شده به هرجایی که انسان فکرش را هم نمی‌کند ببرد. به مغازه، بازار، طبیعت، مدرسه، نانوایی، جنگ و دعوا، مهمانی، کاسبی و حساب و کتاب. یا اینکه به دنبال چیز گمشده‌ای می‌گردیم، یا درباره‌ی قضیه‌ای تصمیم گیری می‌کنیم یا برای دوستمان جواب سوال حاضر می‌کنیم یا به یاد جک و داستان و لطیفه می‌افتیم یا به فکر آینده و ازدواج و مسائل شهوانی هستیم. واقعاً جای بسی شرمساری و خجالت دارد، ولی به این حدیث رسول الله ج دقت کنید:

«إنَّ الْعَبْدَ لَيَنْصَرِفُ مِنْ صَلَاتِهِ، وَمَا كُتِبَ لَهُ مِنْهَا إلَّا عُشْرُهَا أَوْ تُسْعُهَا أَوْ ثُمُنُهَا أَوْ سُبُعُهَا أَوْ سُدُسُهَا أَوْ خُمُسُهَا أَوْ رُبُعُهَا أَوْ ثُلُثُهَا أَوْ نِصْفُهَا»

«شخصی نمازش را تمام می‌کند؛ درحالی که یک دهم یا یک نهم یا یک هشتم یا یک ششم یا یک پنجم یا یک چهارم یا یک سوم یا نصف اجر و پاداش آن نماز برایش نوشته می‌شود.»

سبحان الله! کسی که به این حدیث دقت کند باید بترسد از اینکه از نمازش حتی یک دهم اجر و پاداش هم به دست نیاورد و علتش این است که ما درست نماز می‌خوانیم ولی فقط ظاهر و پوسته‌اش اسمش نماز است. هرچند که در بسیاری موارد ظاهرش را هم صحیح نمی‌خوانیم. ولی باطن و روح نماز درنمازهایمان جایی ندارد.

هرچند این کتاب جای این نیست که به شرح و تفصیل به بیان اسباب خشوع در نماز بپردازیم، ولی چون قضیه بسیار مهم است و متعلق به رکن دوم اسلام است که در روز قیامت اولین سوالات از آن پرسیده می‌شود، لذا ضروری است که به آن اهمیت فوق العاده‌ای بدهیم.

اصل خشوع درقلب است، که آثار آن بر روی اعضای بدن ظاهر می‌شود. شاید زیاد دیده باشید افرادی را که در نماز کارهای عجیب و غریب انجام می‌دهند، سرشان را می‌خارند، با دکمه‌هایشان بازی می‌کنند، تکان می‌خورند، خودشان را شل و بی‌حال می‌کنند، انگار به زور به نماز ایستاده‌اند. ولی همین افراد که شاید خودمان هم جزو آنان باشیم برای کارهایی ساده‌تر مثل صف نانوایی یا کاری اداری و ساده نیم ساعت بلکه زیادترآن هم زیر نور خورشید در تابستان صبر و تحمل می‌کنیم و هیچ اعتراضی هم نکرده و به آن هم راضی هستیم.

حالا من این سوال را می‌پرسم: چرا ما برای ۵ تا ۱۰ دقیقه نماز آن هم در مسجد و بر روی فرش و زیر سایه و درآب و هوای خنک نمی‌توانیم ذهن و قلبمان را متوجه نماز و یاد خداوند متعال بکنیم؟

هرکسی این سوال را ازخودش بپرسد و سعی کند برای آن یک جواب قانع کننده پیدا کند.

لازم است که درتمامی عباداتمان تغییر ایجاد کنیم؛ از نماز خواندن گرفته تا روزه گرفتن و دعا کردن و دعوت و امر به معروف و نهی از منکر و ... .

پس برای درست کردن اخلاص و خشوع و خضوع درنماز، قلب اصل است.

همیشه قبل از شروع به نماز این چند سوال را از خودتان بپرسید:

۱- الان می‌خواهید چه کار بکنید؟

۲- هدفتان از نماز خواندن چیست؟

۳- برای چه کسی نماز می‌خوانید؟

و بعد از پرسیدن این سوالات با خودتان عهد ببندید که:

- من باید در این نماز رضایت خدا را به دست آورم.

- نمی‌گذارم شیطان این نمازم را ضایع سازد.

- باید این نماز را خالصانه برای خداوند متعال بخوانم و از ریاء دوری کنم.

- باید در این نماز فکر و ذهنم را جمع کنم و هر وقتی شیطان بخواهد فکر و ذهنم را به جای دیگری ببرد فوراً به نمازم برگردم.

حالا با این قول و قرارها وارد نماز شو و به عهد خودت پایبند باش.

برای هر نمازی در ذهن خودت این سوال و قول و قرارها را تکرار کن، تا جزئی از برنامه زندگیت بشود. چون نماز مثل حج یا روزه نیست که مدت مشخصی داشته باشد یا تعدادش محدود باشد، بلکه هر روزه و آن هم ۵ بار با آن سروکار داری.

باید همانطور که برای غذا خوردن و خوابیدن حریص و مسر هست؛ چند برابر برای درست و سالم نماز خواندنت حریص باشی، چون نماز غذای روحت است و اگر آن را تأمین نکنی تو فقط لاشه‌ای بی‌روح هستی که می‌خوری و می‌خوابی.

نباید خودمان را گول بزنیم و دلمان را خوش کنیم که داریم نماز می‌خوانیم. واقعاً نماز واقعی طعم و رنگ دیگری دارد.

نماز واقعی با توجه به گفته خداوند متعال:

﴿إِنَّ ٱلصَّلَوٰةَ تَنۡهَىٰ عَنِ ٱلۡفَحۡشَآءِ وَٱلۡمُنكَرِۗ[العنكبوت: ۴۵]

«براستی که نماز انسان را از فحشاء و منکر باز می‌دارد».

ولی آیا نماز خواندن ما هم ما را از فحشاء و منکر باز می‌دارد؟

اگر به اطراف خودمان نظری کوتاه بیاندازیم خواهیم دید که منکرات و معاصی چگونه بر جو جامعه و خانواده‌ها حاکم است؛ علتش چیست؟

اسباب این جاهلیت معاصر، فراوان است که یکی از آن‌ها دور شدن مردم از نماز و یاد و ارتباط با خداوند متعال است. باید بار دیگر به اصول دینمان برگردیم؛ از لا اله الا الله گرفته تا نماز.

باید واقعاً مسلمان باشیم. مسئله و شأن نماز بسیار بزرگتر از آن چیزی است که ما تصورش می‌کنیم.

نماز رکن دوم دین است.

کسی که آن را ترک کند کافر است.

کسی که آن را بخواند حکم به مسلمانیش داده می‌شود.

در روز قیامت امت محمد ج با آثار وضویشان شناخته می‌شوند.

نماز نور چشم مسلمان است. نماز پل ارتباطی بین بنده و خداست.

نماز الفت و برادری و اجتماع مسلمانان را باعث می‌شود.

نماز سیمای نورانی به انسان می‌بخشد.

نماز از اولین اعمالی است که مورد محاسبه قرار می‌گیرد.

اما برگردیم به مسئله اخلاص و خشوع... اما تعریف اخلاص.

در لغت یعنی: خالص کردن نیت و مقصود از انجام کاری.

اما در شرع یعنی: هدف از انجام دادن کاری چه عبادت باشد یا کار عادی فقط خداوند متعال و کسب رضایت او باشد نه چیز دیگری، یا گفته می‌شود اخلاص یعنی اینکه حرکات و سکون شخصی فقط برای خداوند متعال باشد، یا به قول ابراهيم أدهم: اخلاص یعنی صداقت و راستی نیت و اراده با خداوند متعال.

یا به قول ابو عثمان: اخلاص یعنی به فراموشی سپردن نگاه مردم و بی‌توجهی به نظرات مردم به وسیله متوجه بودن خالصانه به سوی خدا. و یا گفته می‌شود: اخلاص یعنی مستمر، خداوند متعال را رقیب و ناظر خود دانسته و مردم و حرف‌ها و مدح و ستایششان را به باد فراموشی بسپاریم.

یا به قول امام جرجانی: اخلاص یعنی اینکه وقتی عملی را انجام می‌دهی برای آن فقط خدا را به شاهدی بگیری و منتظر کسی دیگر مباش که تورا مدح کند و تو هم از مدح و ستایش او کیف کنی.

و یا می‌گویند: اخلاص یعنی اینکه اگر کسی به خاطر عملی که انجام داده ای، تو را مدح کرد یا مدحت نکرد، برایت یکسان باشد.

پس باید اول قلبمان را خالص کنیم.

چون محل اخلاص و خشوع، قلب است.

اظهار اخلاص و خشوع ظاهری با ریای قلبی از صفات منافقین است، یا به قول حذیفه بن یمانس خشوع نفاق، یعنی جسدت خاشع و مخلص است ولی قلبت برای غیر خدا می‌تپد.

تا به حال احساس کرده‌اید که نماز خواندن برایتـان سخت است و برخی اوقات خیلی بی‌حال و کسل نماز می‌خوانید و برخی اوقات آن قدر آن را به تأخیر می‌اندازید که از زمانش می‌گذرد.

در حالی که پیامبر ج می‌فرماید: «وَجُعِلَتْ قُرَّةُ عَيْنِىَ فِى الصَّلاَةِ»، «نور چشمم در نماز قرار داده شده است».

و خداوند متعال می‌فرماید: ﴿وَٱسۡتَعِينُواْ بِٱلصَّبۡرِ وَٱلصَّلَوٰةِۚ[البقرة: ۴۵] «و کمک بخواهید از صبر و نماز». یعنی از نماز و صبر برای کسب خیرات و سعادت کمک بگیرید. ولی مگر ما نماز نمی‌خوانیم پس چرا اثری در ما ندارد؟ چرا و ضعیت جامعه روز به روز فاسدتر می‌شود؟ چرا منکرات و معاصی رو به ازدیاد می‌رود؟ مشکل کجاست؟

نمازی که نور چشم است، بازدارنده‌ی فحشا و منکرات است، یاری دهنده برای کار خیر است، چرا بر ما تأثیری نمی‌گذارد؟

قضیه خیلی پیچیده نیست، خداوند متعال خودش در ادامه‌ی آیه علتش را می‌فرماید: ﴿وَإِنَّهَا لَكَبِيرَةٌ إِلَّا عَلَى ٱلۡخَٰشِعِينَ٤٥ ٱلَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُم مُّلَٰقُواْ رَبِّهِمۡ وَأَنَّهُمۡ إِلَيۡهِ رَٰجِعُونَ٤٦[البقرة: ۴۵-۴۶].

«و به راستی این نماز سخت و دشوار است جز برای خاشعان؛ آنانی که یقین دارند که پروردگارشان را ملاقات می‌کنند و بازگشتشان به سوی اوست».

پس سر قضیه در خشوع است.

خشوع در نماز واجب است و کسی که آن را ترک کند مورد سرزنش خداوند متعال قرار خواهد گرفت.

خشوع در نماز از دو جهت قابل بررسی است. از جهت اسباب ایجاد خشوع و برطرف کردن موانع ایجاد خشوع.

[۱۶] پروردگارا! در دنيا به ما نيكی رسان و در آخرت نيز به ما نيكی عطا فرما و ما را از عذاب آتش (دوزخ محفوظ) بدار. [۱۷] پروردگارا! (بر دل‌هايمان آب) صبر و شكيبائی بريز و گام‌هايمان را ثابت و استوار بدار و ما را بر كافران پيروز گردان. [۱۸] پروردگارا! اگر ما فراموش كرديم يا به خطا رفتيم، ما را (بدان) مؤاخذه نکن. [۱۹] پروردگارا! بار سنگين (تكاليف دشوار) را بر (دوش) ما مگذار آن چنان كه (به خاطر گناه و طغيان) بر (دوش) كسانی كه پيش از ما بودند گذاشتی. [۲۰] پروردگارا! آنچه را كه يارای آن را نداريم بر ما بار مكن (و ما را به بلاها و محنت‌ها گرفتار مساز) [۲۱] و از ما درگذر (قلم عفو بر گناهانمان كش) و ما را ببخشای و به ما رحم فرمای. تو ياور و سرور مائی، پس ما را بر جمعيّت كافران پيروز گردان. [۲۲] پروردگارا! دل‌های ما را (از راه حق) منحرف مگردان بعد از آن كه ما را (حلاوت هدايت چشانده و به سوی حقيقت) رهنمود نموده‌ای، و از جانب خود رحمتی به ما عطا كن. بيگمان بخشايشگر توئی تو. [۲۳] پروردگارا! ما (با معصیت تو) بر خود ستم كرده‌ايم و اگر ما را نبخشی و بر ما رحم نكنی از زيانكاران خواهيم بود. [۲۴] پروردگارا! ما را (وسيله) آزمون مردمان ستمكار و (آماج) بلا و آزار كافران (بدكردار) مساز. [۲۵] پروردگار ما را با فضل و رحمت خود از دست مردمان كافر نجات بده. [۲۶] پروردگارا! مرا و پدر و مادر مرا و مؤمنان را بيامرز و ببخشای در آن روزی كه حساب برپا می‌شود. [۲۷] پروردگارا! عذاب دوزخ را از ما به دور دار. چرا كه عذاب آن (گريبانگير هر كس كه شد از او) جدا نمی‌گردد. [۲۸] پروردگارا! ما را و برادران ما را كه در ايمان آوردن بر ما پيشی گرفته‌اند بيامرز. [۲۹] پروردگارا! كينه‌ای نسبت به مؤمنان در دل‌هايمان جای مده، تو دارای رأفت و رحمت فراوانی هستی. [۳۰] پروردگارا! فرزند شايسته‌ای از جانب (لطف و كرم) خويش به من عطا فرما، بيگمان تو شنونده دعائی. [۳۱] پروردگارا! مرا از زمره كافران مگردان. [۳۲] پروردگارا! به من كمال و معرفت مرحمت فرما و مرا (در دنيا و آخرت) از زمره شايستگان و بايستگان گردان. [۳۳] پروردگارا! برای من ذكر خير و نام نيک در ميان آيندگان بر جای دار. [۳۴] پروردگارا! مرا از زمره كسانی ساز كه بهشت پرنعمت را فراچنگ می‌آورند. [۳۵] پروردگارا! من بر خودم ستم كردم، پس (به فريادم رس و) مرا ببخش. [۳۶] پروردگارا! مرا از مردمان ستمگر رهائی بخش. [۳۷] پروردگارا! مرا بر قوم تباه پيشه پيروز گردان. [۳۸] پروردگارا! مرا و پدر و مادر مرا و مؤمنان(زن ومرد) را بيامرز و ببخشای در آن روزی كه حساب برپا می‌شود. [۳۹] پروردگارا! (در پرتو قرآن) بر دانشم بيفزا. [۴۰] پروردگارا! خويشتن را از وسوسه‌های شیاطین (و تحريكات ايشان به انجام گناهان) در پناه تو می‌دارم. [۴۱] پروردگارا! (گناهانم را) ببخشای و (به من) مرحمت فرمای، چرا كه تو بهترين مهربانانی. [۴۲] پروردگارا! من از خشمت به رضایتت و از مجازات و عذابت به عفو و گذشتت پناه می‌برم. [۴۳] پروردگارا! من بر نفس خود بسیار ظلم کرده‌ام و غیر از تو کسی گناهان را نمی‌بخشد، پس از جانب خود مرا مورد آمرزش قرار ده و بر من رحم کن، همانا تو بخشنده و مهربان هستی. [۴۴] از شر شیطان رانده شده و از شر وسوسه و غرور و سحرش به خداوند شنوای دانا پناه می‌برم. [۴۵] از شر هر آن چه خداوند خلق کرده و آفریده به کلمات تمام و کامل خداوند پناه می‌برم. [۴۶] پروردگارا! از فتنه‌های آشکار و پنهان به تو پناه می‌برم. [۴۷] پروردگارا! من از اینکه آگاهانه و با علم برایت شرکی قرار دهم به خودت پناه می‌برم و از شرک‌هایی که برایت قرار می‌دهم ولی از آنان اطلاعی ندارم و مخفی هستند از تو طلب مغفرت و آمرزش می‌کنم. [۴۸] پروردگارا! از شر کارهایی که قبلا کرده‌ام یا قرار است در آینده انجام دهم به خودت پناه می‌برم. [۴۹] پروردگارا! از شر گوش و چشم و زبان و قلبم به تو پناه می‌برم. [۵۰] پروردگارا! از فتنه و عذاب آتش جهنم به تو پناه می‌برم. [۵۱] پروردگارا! از فتنه و عذاب قبر به تو پناه می‌برم. [۵۲] پروردگارا از فتنه و شر ثروتمندی و فقیری به تو پناه می‌برم. [۵۳] پروردگارا! از عجز و ناتوانی و کسالت و ترس و بخل به تو پناه می‌برم. [۵۴] پروردگارا! از کفر کردن و فقیری به تو پناه می‌برم. [۵۵] پروردگارا! از منکرات و کارهای زشت اخلاقی و رفتاری و هوا وهوس به تو پناه می‌برم. [۵۶] پروردگارا! از شر نفس و شیطان و شرکش به تو پناه می‌برم. [۵۷] پروردگارا! تو خالق منی... هیچ معبود برحقی جز تو وجود ندارد. تو من را خلق کرده‌ای و من بنده‌ی تو هستم و من برعهد وپ یمانی که با تو بسته‌ام به اندازه‌ی توانایی‌ام پابرجا هستم، از شر آن کارهای بدی که انجام داده‌ام به تو پناه می‌برم. به نعمت‌هایی که برمن بخشیده‌ای اعتراف کرده و همچنین به گناهان خودم اعتراف می‌کنم. پس از من درگذر و من را ببخش. چون بخشش فقط از جانب تو می‌باشد و بر من رحم کن، چون تو پروردگار غفور و رحیمی. [۵۸] پروردگارا! از خطا و نادانی و از زیاده رویم در کارهایم بگذر و من را ببخش. [۵۹] پروردگارا! همه‌ی گناهانم را ببخش، بزرگ و کوچکش را، اول و آخرش را، آشکار و نهانش را [۶۰] پروردگارا! من را ببخش و بر من رحم کن و من را به راه راست هدایت فرما و بر من عفو کن و رزق و روزی حلال به من عطا فرما. [۶۱] پروردگارا! قرآن را بهار قلبم و نور درونم و از بین برنده هم و غم‌هایم قرار بده. [۶۲] پروردگارا! با رزق و روزی حلالی که به من می‌دهی من را از حرام‌هایت بی‌نیاز کن و با فضل و بزرگی خودت من را از دیگران بی‌نیاز فرما. [۶۳] پروردگارا! به من علم کتاب و سنت را بیاموز و به من فهم در دین عطا کن. [۶۴] پروردگارا! به من مال حلال و فرزند صالح عطا کن و در روزی حلالی که به من می‌بخشی برکت بیانداز. [۶۵] پروردگارا! من را ثابت قدم بگردان و من را هدایت کننده و هدایت شده قرار بده. [۶۶] پروردگارا! من را هدایت بده و ثابت قدمم بگردان. [۶۷] پروردگارا! برايم دينم را که در آن نگهداشت کار من است اصلاح کن. [۶۸] پروردگارا! دنيايم را که در آن زندگی و معيشت من است اصلاح کن. [۶۹] پروردگارا! آخرتم را که بازگشتم بدان است، اصلاح کن. [۷۰] پروردگارا! در جسم و شنوایی و بیناییم به من عافیت و سلامتی عطا کن و هیچ معبود بر حقی جز تو وجود ندارد. [۷۱] پروردگارا! ميان من و گناهانم فاصله بيانداز همانطور كه ميان مشرق و مغرب فاصله انداختی. خدايا‍‍‍‍‍‍‍‍‍! همچنانكه پارچۀ سفيد، از پليدی و چرک، پاک و صاف می‌گردد، گناهانم را پاک و صاف بگردان. خدايا! گناهانم را به وسيلۀ آب، يخ و تگرگ بشوی و پاک گردان. [۷۲] پروردگارا! انتقام ما را از کسانی که بر ما ظلم می‌کنند، بگیر. [۷۳] پروردگارا! بر کسانی که به ما ظلم می‌کنند پیروزمان گردان. [۷۴] پروردگارا! مصیبت و بلاهایی را که بر سرمان می‌آید در دینمان قرار مده. [۷۵] پروردگارا! دنيا را بزرگترين مشغله‌ی فكرى ما و نهايت علم و آگاهى ما قرار مده. [۷۶] بارالها! از هرخیری که گنجینه آن به دست توست از تو خواهانم و از هر شری که گنجینه آن بدست توست به تو پناه می‌برم. [۷۷] پروردگارا! مرا در زمره کسانی قرار ده که آن‌ها را هدایت کرده‌ای، و مرا جزو کسانی قرار ده که به آن‌ها عافیت عطا فرمودی، و مرا جزو کسانی قرار ده که تو یاور آنانی و هر آنچه به من عنایت فرموده‌ای، مبارکش گردان و مرا از قضای بد حفاظت کن. توئی که حکم می‌کنی، احدی بر تو حاکمیت ندارد، همانا کسی که تو او را حمایت کنی، ذلیل و خوار نمی‌شود و کسی که تو با او دشمنی کنی، هرگز عزت نمی‌یابد. پروردگارا تو بابرکت و بلندمرتبه هستی. [۷۸] پروردگارا! ای نازل‌کننده‌ی کتاب و ‌به حرکت درآورنده‌‌ی ابرها و شکست‌دهنده گروه‌ها، دشمنانمان را شکست ده و ما را بر آن‌ها پیروز گردان. [۷۹] پروردگارا! رحمتت را خواهانم من را یک لحظه به حال خودم وا مگذار. [۸۰] پروردگارا! من هدایت، تقوا، عفاف و بی‌نیازی را از تو خواهانم. [۸۱] پروردگارا! من عافیت و سلامتی دنیا و آخرت را از تو می‌خواهم. [۸۲] پروردگارا! عيب‌های مرا بپوشان و هراس‌هايم را به امنيت و آرامش خاطر تبديل کن. [۸۳] پروردگارا! من توانایی انجام کارهای خیر و ترک کارهای شروحب و دوستی مساکین را از تو خواهانم. [۸۴] پروردگارا! من خواهان داشتن خشیت و خوف از تو در پنهانی و آشکارا هستم. [۸۵] پروردگارا! من قدرت بیان حرف حق را در حالت رضایت وخشم از تو خواهانم. [۸۶] پروردگارا! من داشتن قناعت در فقیری و ثروتمندی را از تو خواهانم. [۸۷] پروردگارا! من نعمت و لذت نگاه کردن به صورتت و داشتن شوق برای ملاقاتت را از تو خواهانم. [۸۸] پروردگارا! تو صاحب عفو و بخشنده هستی و بخشش را دوست داری. پس از ما درگذر. [۸۹] پروردگارا! توبه‌ام را قبول کن و دعایم را اجابت کن و قلبم را هدایت ده. [۹۰] پروردگارا! در روزی که بندگانت را زنده می‌کنی مرا از عذابت محفوظ بدار. [۹۱] پروردگارا! من را ببخش و به من رحم کن... و مرا به رفیق اعلی برسان همراه با پیامبران و صدیقان و شهدا و صالحان و آنان چه دوستان و همراهان خوبی هستند. [۹۲] پروردگارا! من از علمی‌که فایده‌ای نمی‌رساند و از قلبی که خاشع نمی‌شود به تو پناه می‌برم. [۹۳] پروردگارا! من ازنفسی که سیرنمی‌شود و از دعایی که اجابت نمی‌شود به توپناه می‌برم. [۹۴] پروردگارا! من حسن ختام زندگیم را از تو خواهانم. [۹۵] پروردگارا! من از کفر و شرک و نفاق و کبر و ریاء و غرور و خودپسندی به تو پناه می‌برم. [۹۶] پروردگارا! من از سوء خاتمه زندگیم به تو پناه می‌برم. [۹۷] پروردگارا! من از منکرات اخلاق و اعمال به تو پناه می‌برم. [۹۸] پروردگارا! ما را از آتش جهنم دور بدار. [۹۹] پروردگارا! من از بیماری پیسی و دیوانگی و جذام و سایر بیماری‌های خطرناک به تو پناه می‌برم. [۱۰۰] پروردگارا! در اعمال و اقوال و رفتارمان به ما اخلاص عطا فرما. [۱۰۱] پروردگارا! به ما همسری صالح و فرزندانی پاک عنایت فرما. [۱۰۲] پروردگارا! من شهادت در راهت را از تو خواهانم. [۱۰۳] پروردگارا! بهترین اعمالمان را در آخر عمرمان قرار ده. [۱۰۴] پروردگارا! ای یاری دهنده مظلومان و ای پروردگار مستضعفان! اسلام و مسلمانان را یاری فرما. [۱۰۵] پروردگارا! مجاهدان در راه تو را در هرجایی که هستند یاری ونصرت ده. [۱۰۶] پروردگارا! آنان را حفظ فرما و شوکت و هیبت‌شان را فزونی بخش. [۱۰۷] پروردگارا! تیرهایشان را دقیق و استوار نما. [۱۰۸] پروردگارا! شهدایشان را قبول فرما و زخمی‌هایشان را شفا ده. [۱۰۹] پروردگارا! برادران وخواهران در قید و بند کافران و ظالمان را آزاد فرما. [۱۱۰] پروردگارا! علمای مسلمانان را حفظ فرما. [۱۱۱] پروردگارا! خشم وغضب و انتقامت بر یهود و نصاری و یاورانشان باد. [۱۱۲] پروردگارا! خشم و غضب و انتقامت برآمریکا و اسرائیل باد. [۱۱۳] پروردگارا! خشم و غضب و انتقامت بر طواغیت عرب و عجم باد. [۱۱۴] پروردگارا! قوت و اتحادشان را از بین ببر و در بینشان تفرقه بیانداز. [۱۱۵] پروردگارا! شوکتشان را بشکن و عرش و تخت‌شان را نابود کن. [۱۱۶] پروردگارا! مؤمنان زن و مرد را بیامرز. [۱۱۷] پروردگارا! مرده‌هایمان را بیامرز. [۱۱۸] پروردگارا! از گناهان پدر و مادرم درگذر. [۱۱۹] پروردگارا! برآن دو رحم کن و هدایتشان ده. [۱۲۰] پروردگارا! جوانانمان را به سوی حق هدایت ده. [۱۲۱] پروردگارا! علما و داعیان دین را اصلاح فرما. [۱۲۲] پروردگارا! بیمارانمان را شفا ده. [۱۲۳] خدايا! ميان من و گناهانم فاصله بيانداز همانطور كه ميان مشرق و مغرب فاصله انداختی. خدايا‍‍‍‍‍‍‍‍‍! همچنانكه پارچه‌ی سفيد، از پليدی و چرک، پاک و صاف می‌گردد، گناهانم را پاک و صاف بگردان. خدايا! گناهانم را به وسيلۀ آب، يخ و تگرگ بشوی و پاک گردان. [۱۲۴] بارالها به عظمت و تقدست اعتراف می‌كنيم، و حمد و ثنای تو را می‌گوييم. نام گرامی تو بسيار با بركت است. و عظمت و جلال تو بسيار والا و بجز ذات پاكت، هيچ معبودی شايسته پرستش نيست. [۱۲۵] به تحقيق که من متوجه ساختم روی خود را برای آن ذاتی که آسمان‌ها و زمين‌ها را خلق کرده است، درحالی که مائلم از همه اديان باطل به دين حق و از مشرکين نيستم. به تحقيق که نماز من، و افعال حج من، و زندگی و مرگ من از آنِ خداست که پروردگار جهانيان است، نيست شريکی مر او را، و به اين دستور داده شده‌ام، و من از جمله مسلمينم. [۱۲۶] به خداوند پناه می‌برم از شرِّ شيطان رانده شده و لعين. [۱۲۷] تسبيح و پاكی پروردگار بزرگ خويش را بيان می‌كنم. [۱۲۸] پاکيست بار خدايا تو را و من تو را می‌ستايم! بار خدايا مرا بيامرز. [۱۲۹] (خداوند)، بسيار منزه و بی‌عيب و بسيار پاک و پروردگار فرشتگان و جبرئيل است. [۱۳۰] پاکی و منزهی برای خدایی است که صاحب جبروت و کبریا و بزرگی و فرمانروایی است. [۱۳۱] شنيد خدا ستايش كسی كه ستايش او راگفت (خداوند، خواسته هر ستايشگری را می‌پذيرد). پرودگارا حمد وستایش فقط برای توست. [۱۳۲] ثنائی بسيار و پاکيزه که درآن برکت وجود دارد. [۱۳۳] پروردگار برتر من از هر عیب و نقصی پاک و مبرا است. [۱۳۴] پروردگارا! همه‌ی گناهان کوچک و بزرگ و اول و آخر و آشکارا و پنهانم را بيامرز! [۱۳۵] پروردگارا! من را بیامرز... و به من رحم کن... و کاستی‌هایم را جبران کن... و من را بلند پایه گردان... و به من روزی ده... و من را هدایت فرما... و من را سلامت گردان... [۱۳۶] خدايا آنچنان‌که درود بر ابراهيم فرستادی بر محمد و بر آل محمد نيز درود بفرست، تو ستوده و بزرگواری، و آنچنان‌که بر ابراهيم برکت فرستادی بر محمد و آل محمد نيز برکت بفرست تو ستوده و بزرگواری. [۱۳۷] خدايا من از عذاب قبر و عذاب آتش (جهنم) و از فتنه‌ی زندگی و مرگ، و از فتنه‌ی مسيح دجال واز گناه وقرض ودین به تو پناه می‌برم. [۱۳۸] خدايا من زياد به خود ظلم کرده‌ام، و هيچ کس غير از تو گناهان را نمی‌بخشد. پس مرا بيامرز و به من رحم کن، همانا که تو بخشاينده و مهربان هستی. [۱۳۹] بارخدايا! گناهان گذشته و آينده‌ی من و گناهانی که پنهان و آشکارا انجام داده‌ام و زياده‌روی‌های من و هر آنچه را که تو از من بهتر می‌دانی و از من سر زده است، بيامرز که پيش برنده و پس برنده تو هستی و خدايی جز تو نيست. [۱۴۰] پروردگارا! مرا آسان و راحت محاسبه کن. [۱۴۱] پروردگارا! تو سلام هستی و تمام سلامتی و برکت از آن تواست ای باشکوه با عظمت. [۱۴۲] هيچ اله بر حقی جز خداوند نيست، تنهاست و هيچ شريکی ندارد. فرمانروايی و ستايش از آن اوست. و او توانايی انجام هر کاری را دارد. خدايا چيزی را که تو داده‌ای کسی نمی‌تواند جلوی بخششت را بگيرد. و چيزی را که نداده‌ای هيچ کس نمی‌تواند آن را بدهد. و هيچ قدرتی نمی‌تواند صاحبش را از عذاب تو نجات دهد.