تعریف بعض اصطلاحات
• تنصـیر: تنصیر یک حرکت دینی، سیاسی و استعماری است که بعد از شکست جنگ‌های صلیبی ظهور یافت، هدف این حرکت نشر و پخش دین نصرانیت (مسیحیت) میان امت‌های مختلف جهان بویژه کشورهای جهان سوم یا عقب مانده بوده می‌خواهند مردمان آن‌ها را زیر یوغ استعمار خویش در آورند [۱].
• تبشیر: تبشیر در زبان عربی مژده دادن را گویند، همچنان خبری که بر سیمای انسان تغییر وارد کند چه خوش و چه اندوهگین باشد تبشیر نامیده می‌شود ولی در نزد مسیحیان مراد از تبشیر هجوم و حملهء مسیحیت بر دیانت‌های دیگر بوسیلهء دعوتگران شان خصوصاً حمله به اسلام را تبشیر می‌نامند [۲]. یا اینکه آگاه ساختن افراد و توده‌ها از خبر خوش مسیح که گویا او پروردگار آن‌ها هست و عبادتش بر آن‌ها لازم است [۳].
لازم به تذکر است که هدف از تنصیر و تبشیر یکی می‌باشد.
• مسیحیت: مسیح اسم÷عیسی÷است که پیروان وی خویش را مسیحیان می‌نامند. گفته می‌شود عیسی÷رابخاطر مسیح می‌نامند که در روی زمین خیلی سیاحت نموده بود، و یا اینکه مسیح گویند چون او بر مریضی دست می‌کشید به امر خداوند متعال شفایاب می‌شد، یا اینکه هنگام بدنیا آمدنش با چربی مسح شده بود [۴]. و مسیحیان می‌گویند که عیسی÷بخاطری مسیح نامیده می‌شد که وی برای خدمت و فدا نمودن جانش بدنیا پای گذاشت [۵].
• نصرانیت: اصطلاحی است که به پیروان عیسی÷اطلاق گردیده است. حضرت عیسی÷از طرف خداوند متعال فرستاده شد و بر او کتاب انجیل نازل گردید تا رسالت موسی÷و کتابش را که تورات نام داشت تکمیل و به اتمام برساند. عیسی÷بسوی بنی اسرائیل فرستاده شد تا به مکارم اخلاق و تهذیب وجدان و ضمیر امر نماید ولی با گذشت زمان کمی دست خوش تحریف و تبدیل گردید و اساس آن ناپدید شد. کتاب انجیل رفته رفته با عقاید شرکی و بت‌پرستی آمیخته شد و قداست و منزلت آسمانی که داشت از دست رفت [۶].
• استشراق (خاورشناسی): استتشراق (خاورشناسی) کلمه ای است که بر تحقیقات و بررسی‌های علمای یهود و نصاری و دیگران که ساکنین غرب‌اند، علوم، زبان، دین، تاریخ، تمدن، فرهنگ، و وضعیت اجتماعی مردمان شرق نشین (مسلمانان) را مورد بحث و بررسی و مطالعه قرار می‌دهند اطلاق می‌گردد.
استشراق زمانی آغاز شد که فاتحین و جهان گشایان اسلام به دروازه‌های اروپا رسیدند، در این زمان مسلمانان پیشتاز و یکه تاز جهان بودند.
اروپائی‌ها که در جهل، نادانی، غفلت و عقب ماندگی بسر می‌بردند آغاز به بررسی و تحقیق نمودند تا بدانند چطور مسلمانان به این عظمت و پیشرفت دست یافتند؟ لذا بعضی از علمای کلیسا در صدد تحقیق و پژوهش شدند تا علوم و فرهنگ و زبان مردمان شرق (مسلمانان) را فرا گیرند تا پی به علت عظمت و ترقی و منزلت مسلمانان ببرند [۷].
و نیز پس از اینکه مسیحیان در جنگ‌های صلیبی که تقریباً دو صد سال دوام کرد نتواستند اسلام را از بین ببرند، در صدد آن شدند که یک تعداد از دانشمندان شان را وظیفه دهند تا اسلام را از داخل، مطالعه کرده با مکر و فریب، چهرهء حقیقی آن را مسخ کنند، که با این کار شان از یکسو اروپا را از قبول کردن اسلام حمایت کنند و از سوی دیگر، مسلمانان را نسبت به دین شان به شک بیاندازند تا راه برای مسیحی ساختن شان هموار گردد. و نیز کشورهای غربی هنگامیکه در صدد استعمار کشورهای اسلامی شدند بعضی از دانشمندان شان را گماشتند تا شرق اسلامی را مطالعه نمایند تا زمینهء استعمار آن‌ها آسان گردد. و ملاحظه می‌گردد که یک نزدیکی و تعاون خاص میان این سه گانه شوم (تنصیر، استشراق و استعمار) موجود بوده و است، و استعمار گران، مستشرقین (خاورشناسان) و دعوتگران مسیحیت را کمک می‌کنند زیرا از آن‌ها در پلان‌های شوم استعماری شان استفاده می‌نمایند.
[۱] الموسوعة المیسرة صـ: ۱۵۹. [۲] التنصیر فی البلاد الإسلامیة صـ: ۱۵. [۳] التنصیر مفهومه وأهدافه صـ: ۴۰. [۴] المفردات للاصفهانی، صـ: ۴۶۸. [۵] قاموس کتاب مقدس صـ: ۸۶۰. [۶] الموسوعة المیسرة صـ: ۴۹۹. [۷] التنصیر فی البلاد الإسلامیة صـ: ۳۹.