پاسخ دادن عطسه شخص مسلمان
هر کسی که صدای عطسه زدن و الحمد لله گفتن شخصی را شنید دادن جواب عطسه او را با «یرحمك الله»واجب عطسه بدهد و حمد را به یاد او نیاورد.
از حضرت ابوهریرهس مروی است که رسول اکرم ج فرمودند:
«ان الله یحب العطاس ویکره التثاءب فإذا عطس فحمد الله فحق علی کل مسلم سمعه إن یشتمه». [۳۲]
«عطسه محبوب و مورد پسند خداوند متعال است و خمیازه مکروه مذموم است زمانی که یکی از شما عطسه زد باید «الحمد لله»بگوید و هر کسی صدای عطسه زدن و الحمد لله گفتن او را شنید بر او واجب است که پاسخ عطسه و الحمدالله گفتن او را بدهد».
از حضرت انسس روایت شده است که دو شخص نزد رسول اکرم ج عطسه زدند پیامبر اکرم ج جواب عطسه یکی را داد و جواب دیگری را نداد. آن شخص که پیامبر اکرم ج جواب عطسه‌اش را نداده بود (به عنوان گلایه) گفت: فلانی عطسه زد و شما جواب عطسه‌اش را دادید و من عطسه زدم و شما جواب عطسه مرا ندادید. رسول اکرم ج فرمود: او «الحمد لله»گفت و من جواب عطسه‌اش را دادم ولی تو «الحمد لله»نگفتی. [۳۳]
و برای کودکان و بچه‌های کوچک کلمات مخصوصی برای عطسه وجود ندارد و حکم عطسۀ بچه‌های خردسال و کوچکترها دقیقاً همانند بزرگترهاست و مناسب نیست که در پاسخ عطسه بچه‌ها و کوچکترها کلمات و جملاتی از قبیل «أصلحك الذي أعطسك»«خدایی که تو را به عطسه درآورد تو را صالح کند» یا «عشت» یعنی همیشه زنده باشی گفته شود اگر گفتن چنین کلمات و الفاظی درست می‌بود مسلماً از پیامبر اکرم ج و صحابه کرام رضوان‌الله ثابت می‌شد.
[۳۲] تخریج این حدیث جلوتر بیان شد و این حدیث دال بر این است که پاسخ عطسه‌زننده بر هر کسی که الحمدالله گفتن او را شنیده واجب است و آن کسانی که می‌گویند پاسخ دادن عطسه فرض کفایه یا سنت است هیچ دلیلی نزد آن‌ها وجود ندارد و در جواب آن‌ها فرمود رسول اکرم جپیش می‌شود که می‌فرمایند : «فحق علی کل مسلم سمعة أن یشتمه». [۳۳] این حدیث را امام بخاری/در صحیح خود در کتاب الأدب، باب لایشمت العاطس إذا لم یحمد الله، ٧/۱۲۵ و امام مسلم در صحیح خود در کتاب الزهد، باب تشمیت العاطس و کراهة التثاءب، ۸/۲۲۵ تخریج کرده‌اند.