ارکان روزه

۱- نیت: روزه‌دار باید در شب و قبل از طلوع فجر نیت و قصد روزۀ فردا را داشته باشد، و با زبان نیت کردن لزومی ‌ندارد، زیرا از رسول خدا ج ثابت نشده است و از آنجایی که نیت جز اعمال قلب به‌شمار می‌آید، بلند شدن در شب برای سحری خوردن، جزء نیت محسوب می‌گردد.

پیامبر ج می‌فرماید: «إِنَّمَا الأَعْمَالُ بِالنِّيَّات» «همانا کردارها به قصد نیت بستگی دارد» [۹].

ام المؤمنین حفصهل روایت می‌کند که رسول الله ج فرمود: «کسی که (در شب) و قبل از طلوع فجر نیت و قصد روزه نکند. در حقیقت آن روز را روزه نگرفته است» [۱۰].

* آنچه ذکر شد در ارتباط با روزۀ فرض ماه رمضان بود، اما برای روزۀ سنت نیت کردن در شب لازم نیست، بلکه اگر از طلوع فجر چیزی نخورده باشد و با همسر‌ش هم‌بستری نکرده باشد، روزه‌اش درست است.

زیرا که: پیامبر ج به منزلش وارد می‌شد، و از همسران می‌پرسید، «آیا چیزی برای خوردن دارید؟ اگر آن‌ها می‌گفتند خیر ایشان می‌فرمودند: پس من روزه هستم» [۱۱].

۲- خودداری از آنچه که روزه را باطل می‌کند، از خوردن، آشامیدن، و جماع، از طلوع فجر تا غروب آفتاب.

خداوند می‌فرماید: ﴿وَكُلُواْ وَٱشۡرَبُواْ حَتَّىٰ يَتَبَيَّنَ لَكُمُ ٱلۡخَيۡطُ ٱلۡأَبۡيَضُ مِنَ ٱلۡخَيۡطِ ٱلۡأَسۡوَدِ مِنَ ٱلۡفَجۡرِۖ ثُمَّ أَتِمُّواْ ٱلصِّيَامَ إِلَى ٱلَّيۡلِ﴾ [البقرة: ۱۸۷]. «بخورید و بیاشامید، تا زمانی که رشته سفید (فجر) از رشته سیاه (شب) برای شما معلوم و آشکار شود، سپس روزه را تا فرارسیدن شب کامل کنید».

********

[۹] امام بخاری (۱) و مسلم (۱۹۰۷) [۱۰] حدیث صحیح است امام احمد (۶/۲۸۷) و ابو داود (۲۴۵۴) و ترمذی (۷۳۰) و نسائی (۲۳۳۱) روایت كرده‌اند. [۱۱] امام مسلم (۱۱۵۴) و احمد (۶/۲۰۷) و ابو داود (۲۴۵۵)