حكم نماز

قرآن، سنت و اجماع امت، نماز را بر هر مسلمان عاقل و بالغ، فرض گردانیده است. فقط بر زنی كه در دوران حیض یا نفاس بسر می‌برد، فرض نیست.

خداوند می‌فرماید:

﴿وَمَآ أُمِرُوٓاْ إِلَّا لِيَعۡبُدُواْ ٱللَّهَ مُخۡلِصِينَ لَهُ ٱلدِّينَ حُنَفَآءَ وَيُقِيمُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَيُؤۡتُواْ ٱلزَّكَوٰةَۚ وَذَٰلِكَ دِينُ ٱلۡقَيِّمَةِ ٥﴾[البينة: ۵].

«و به آنان دستور داده نشده است مگر اینكه خداوند را مخلصانه و حق گرایانه پرستش نمایند و فقط بر دین او باشند و نماز را بر پای دارند و زكات بدهند. و این است آیین راست و درست».

و در جایی دیگر می‌فرماید:

﴿إِنَّ ٱلصَّلَوٰةَ كَانَتۡ عَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ كِتَٰبٗا مَّوۡقُوتٗا﴾[النساء: ۱۰۳].

«همانا نماز بر مؤمنان فرض است و اوقات معینی دارد».

هنگامی كه نبی اكرم جمعاذ سرا به یمن فرستاد، فرمود: «و به آنها اعلام كن كه خداوند در شبانه روز، پنج نماز بر آنها فرض گردانیده است» [۸].

ابن عمر سمی‌گوید: نبی اكرم جفرمود:‌ «بُنِيَ الإِسْلامُ عَلَى خَمْسٍ شَهَادَةِ أَنْ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ و َإِقَامِ الصَّلاةِ و َإِيتَاءِ الزَّكَاةِ وَصَوْمِ رَمَضَان و الحج لِمَنِ استَطَعتُم» [۹]. «اسلام بر پنج چیز بنیان گذاری شده است: ۱ـ گواهی دادن بر اینكه هیچ معبودی بجز الله، وجود ندارد ۲ـ برگزاری نماز ۳ـ پرداخت زكات ۴ـ روزه گرفتن رمضان۵ـ حج بیت الله برای كسی كه استطاعت آن را دارد».

عباده بن صامت سمی‌گوید: شنیدم كه رسول الله جفرمود: «خَمْسُ صَلَوَاتٍ كَتَبَهُنَّ اللَّهُ عَلَى الْعِبَادِ فَمَنْ جَاءَ بِهِنَّ لَمْ يُضَيِّعْ مِنْهُنَّ شَيْئًا اسْتِخْفَافًا بِحَقِّهِنَّ كَانَ لَهُ عِنْدَ اللَّهِ عَهْدٌ أَنْ يُدْخِلَهُ الْجَنَّةَ» [۱۰]. «خداوند، پنج نماز بر بندگانش، فرض نموده است. هر كس، آنها را بدون استخفاف، ادا نمايد و ضايع نگرداند، خداوند، عهد نموده است كه او را وارد بهشت نمايد».

آیات و احادیث درباره فرضیت نماز بسیار زیادند كه ما به ذكر همین اندازه اكتفا می‌كنیم.

همچنین امت اسلام بر فرض بودن پنج نماز در شبانه روز، اجماع نموده اند [۱۱].

اما نمازهای پنج گانه بر زنانی كه در دوران عادت ماهیانه و یا نفاس بسر می‌برند، فرض نیست زیرا رسول اكرم جفرمود: «ألَيسَت إِذَا حاضَت لَم تُصَلِّ وَ لَم تَصٌم» [۱۲]. يعنی: «مگر نه اين است كه زن، در دوران عادت ماهانه، نماز نمى‌خواند و روزه نمى‌گيرد؟».

[۸] بخاری (۱۳۹۵) و مسلم (۵۰). [۹] بخاری (۸) و مسلم (۱۶). [۱۰] سنن ابوداوود () و صحیح سنن ابوداوود (۱/۱،/۲۶۶/۸۶). [۱۱] المغنی ابن قدامه (۳/۶). [۱۲] بخاری (۱/۱۱۴) و مسلم.