نمونه از دعاهای انبیاء†در قرآن مجید:
و قتی ما قرآن مجید را تلاوت مینماییم در بسا سورهای قرآن کریم به مناجات و راز و نیازهای حضرات انبیاء‡آگاهی پیدا می‌کنیم. و می‌بینیم که این علم برداران توحید و رادمردان و بزرگان تاریخ بشریت به حضور پروردگار خویش دست دعا بلند نموده با عجز و انکسار به راز و نیاز می‌پردازند، و از خدای خویش عرض مسئلت می‌نمایند بطور نمونه.
۱- حضرت ابو البشر آدم÷چنین التجا می‌کند: ﴿رَبَّنَا ظَلَمۡنَآ أَنفُسَنَا وَإِن لَّمۡ تَغۡفِرۡ لَنَا وَتَرۡحَمۡنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡخَٰسِرِينَ ٢٣﴾[الأعراف: ۲۳].
ترجمه: «پروردگارما! ما بر خویشتن ستم کردیم، و اگر تو ما را نیامرزی و بر ما رحمت خویش را ارزانی نفرمای، ما یقینا از زمره زیانکاران می‌باشیم».
۲- حضرت نوح÷ این طور عرض و نیاز به پروردگار خویش می‌نماید: ﴿فَدَعَا رَبَّهُۥٓ أَنِّي مَغۡلُوبٞ فَٱنتَصِرۡ ١٠﴾[القمر: ۱۰]. نوح÷ به پروردگار خویش چنین نیایش کرد: من مغلوب شده‌ام پس (مرا) یاری فرما. و فرمود: ﴿رَّبِّ ٱغۡفِرۡ لِي وَلِوَٰلِدَيَّ وَلِمَن دَخَلَ بَيۡتِيَ مُؤۡمِنٗا وَلِلۡمُؤۡمِنِينَ وَٱلۡمُؤۡمِنَٰتِ﴾[نوح: ۳۸].
ترجمه: «ای پروردگارمن! پدر و مادر من را بیامرز و (نیز) کسی را که (بصفت) مسلمان به خانه من داخل می‌شود، و همه مردان مؤمن و زنان مؤمنه را».
۳- حضرت هود÷ باین عبارت به پروردگار خود تضرع می‌نماید: ﴿إِنِّي تَوَكَّلۡتُ عَلَى ٱللَّهِ رَبِّي وَرَبِّكُم﴾[هود: ۵۶].
ترجمه: «همانا من به پروردگار خود و پروردگار شما توکل کردم».
۴- حضرت ابراهیم بت شکن÷ این چنین با پروردگار خویش راز و نیاز می‌کنند: ﴿رَبِّ ٱجۡعَلۡنِي مُقِيمَ ٱلصَّلَوٰةِ وَمِن ذُرِّيَّتِيۚ رَبَّنَا وَتَقَبَّلۡ دُعَآءِ ٤٠ رَبَّنَا ٱغۡفِرۡ لِي وَلِوَٰلِدَيَّ وَلِلۡمُؤۡمِنِينَ يَوۡمَ يَقُومُ ٱلۡحِسَابُ ٤١﴾[ابراهیم: ۴۰-۴۱].
ترجمه: «ای پروردگار من، مرا برپادارنده نماز بگردان، و از اولاد من (نیز). ای پروردگارما، دعای مرا قبول بفرما، ای پروردگارما، مرا و (نیز) مادر و پدر مرا و همه مسلمانان را در روزیکه حساب برپا می‌شود بیامرز». و زمانی که حضرت ابراهیم÷ بیمار می‌گردد این چنین به خدای خویش عرض و نیاز می‌نماید: ﴿وَإِذَا مَرِضۡتُ فَهُوَ يَشۡفِينِ ٨٠﴾[الشعراء: ۸۰].
ترجمه: «و زمانی که مریض شوم او (خداوندأ ) مرا شفا می‌دهد». و بار دیگر باین عبارت از پروردگار خویش در خواست می‌کند:
﴿رَبِّ هَبۡ لِي حُكۡمٗا وَأَلۡحِقۡنِي بِٱلصَّٰلِحِينَ ٨٣ وَٱجۡعَل لِّي لِسَانَ صِدۡقٖ فِي ٱلۡأٓخِرِينَ ٨٤ وَٱجۡعَلۡنِي مِن وَرَثَةِ جَنَّةِ ٱلنَّعِيمِ ٨٥﴾[الشعراء: ۸۳-۸۵].
ترجمه: «پروردگارا! برمن حکمت ارزانی کن، و مرا به صالحان پیوست گردان، برای من در(میان امت‌های) آینده ذکر خیر قرار ده، و مرا از وارثان بهشت (پر از) نعمت‌ها بگردان».
۵- حضرت اسماعیل÷حضرت ابراهیم و پسر ارجمندش حضرت اسماعیل÷زمانی که به امر پروردگار خویش خانه کعبه مکه مکرمه را بنا می‌نمایند چنین التجا و تضرع می‌کنند: ﴿رَبَّنَا تَقَبَّلۡ مِنَّآۖ إِنَّكَ أَنتَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ ١٢٧ رَبَّنَا وَٱجۡعَلۡنَا مُسۡلِمَيۡنِ لَكَ وَمِن ذُرِّيَّتِنَآ أُمَّةٗ مُّسۡلِمَةٗ لَّكَ وَأَرِنَا مَنَاسِكَنَا وَتُبۡ عَلَيۡنَآۖ إِنَّكَ أَنتَ ٱلتَّوَّابُ ٱلرَّحِيمُ ١٢٨﴾[البقرة: ۱۲٧-۱۲۸].
ترجمه: «پروردگارما! (این خدمت را) از ما بپذیر واقعاً که تو و تنها توئی شنوا و دانا، پروردگارما، ما را فرمانبردار خود بگردان، و از نسل ما (نیز) امتی بیافرین (مسلمان) که تسلیم فرمان تو باشند، مناسک ما را بما نشان بده، توبه ما را بپذیر حقا که تو و تنها تویی توبه‌پذیر مهربان».
۶- حضرت لوط÷ چنین تضرع می‌نماید: ﴿قَالَ رَبِّ ٱنصُرۡنِي عَلَى ٱلۡقَوۡمِ ٱلۡمُفۡسِدِينَ٣٠﴾[العنکبوت: ۳۰].
ترجمه: «لوط÷ گفت: ای پروردگار من، مرا برین قوم فساد پیشه پیروز گردان».
٧- حضرت یوسف÷ بعد از فراق و دوری زیاد از پدر و اقارب خویش وقتی که با پدر محبوب و دوست داشته خود ملاقات می‌کند و با برادران که ایشان را مورد اذیت و آزار خویش قرار داده بودند مصالحه می‌نماید چنین با پروردگار خویش به راز و نیاز می‌پردازد و می‌فرماید:
﴿رَبِّ قَدۡ ءَاتَيۡتَنِي مِنَ ٱلۡمُلۡكِ وَعَلَّمۡتَنِي مِن تَأۡوِيلِ ٱلۡأَحَادِيثِۚ فَاطِرَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ أَنتَ وَلِيِّۦ فِي ٱلدُّنۡيَا وَٱلۡأٓخِرَةِۖ تَوَفَّنِي مُسۡلِمٗا وَأَلۡحِقۡنِي بِٱلصَّٰلِحِينَ ١٠١﴾[یوسف: ۱۰۱].
ترجمه: «ای پروردگار من! واقعاً مرا از قدرت برخوردار گردانیدی و بمن از (علم) تعبیر خواب‌ها آموختی، ای آفریدگار آسمان‌ها و زمین، تو در دنیا و آخرت کار ساز منی مرا مسلمان بمیران، و مرا با صالحان پیوست گردان».
۸- حضرت ایوب÷ زمانی که مریض می‌گردد از عجز و نا توانی خویش باین عبارت به بارگاه کبریایی خداوند عرض مسئلت می‌کند: ﴿وَأَيُّوبَ إِذۡ نَادَىٰ رَبَّهُۥٓ أَنِّي مَسَّنِيَ ٱلضُّرُّ وَأَنتَ أَرۡحَمُ ٱلرَّٰحِمِينَ ٨٣ فَٱسۡتَجَبۡنَا لَهُۥ فَكَشَفۡنَا مَا بِهِۦ مِن ضُرّٖۖ وَءَاتَيۡنَٰهُ أَهۡلَهُۥ وَمِثۡلَهُم مَّعَهُمۡ رَحۡمَةٗ مِّنۡ عِندِنَا وَذِكۡرَىٰ لِلۡعَٰبِدِينَ ٨٤﴾[الأنبیاء: ۸۳-۸۴].
ترجمه: «و ایوب (را بیاد آور) هنگامیکه به پروردگار خود نیایش کرد (و گفت:) همانا بیماری بمن روی آورده و تو مهربان‌ترین مهربانی، ما دعای او را اجابت کردیم، و بیماری‌اش را برطرف ساختیم، و خانواده او را باو بازدادیم، و بر ایشان (همانند) تعداد‌شان را افزون گردانیدیم، از روی مرحمتی که از جانب ما (بر ایشان) بود و پندی برای پرستش کنندگان».
٩- حضرت شعیب÷: وقتی که عده از مستکبران قوم‌شان از دعوت‌شان اباء می‌آورند و تصمیم می‌گیرند که حضرت شعیب÷ و مسلمانانی را که بایشان ایمان آورده‌اند از سرزمین‌شان اخراج نمایند باین مضمون به خدای خویش به التجا می‌پردازد: ﴿رَبَّنَا ٱفۡتَحۡ بَيۡنَنَا وَبَيۡنَ قَوۡمِنَا بِٱلۡحَقِّ وَأَنتَ خَيۡرُ ٱلۡفَٰتِحِينَ﴾[الأعراف: ۸٩].
ترجمه: «ای پروردگارما! میان ما و قوم ما به حق فیصله کن، و تو بهترین فیصله کنندگانی».
۱۰- حضرت موسی÷: حضرت موسی÷ با عبارت بسیار دلگیر وپر مفهوم به راز و نیاز به بارگاه ذات اقدس احدیت می‌پردازد و چنین می‌گوید: ﴿قَالَ رَبِّ ٱشۡرَحۡ لِي صَدۡرِي ٢٥ وَيَسِّرۡ لِيٓ أَمۡرِي ٢٦ وَٱحۡلُلۡ عُقۡدَةٗ مِّن لِّسَانِي ٢٧ يَفۡقَهُواْ قَوۡلِي ٢٨﴾[طه: ۲۵-۲۸].
ترجمه: «گفت: پروردگارا! سینه‌ام را برای من فراخ گردان، و کار من را برایم آسان ساز، و گره را از زبانم بگشای، تا سخنم را بفهمند». و در جای دیگر این چنین به دعای خویش سر می‌دهد: ﴿رَبِّ إِنِّي لِمَآ أَنزَلۡتَ إِلَيَّ مِنۡ خَيۡرٖ فَقِيرٞ﴾[القصص: ۲۴]. ترجمه: «ای پروردگار من! به خیری که بمن ارزانی نمودی نیاز مندم».
۱۱- حضرت هارون÷: حضرت موسی و هارونإزمانی که از بیدادگری و ظلم و ستم فرعون و فرعونیان بستوه می‌آیند به خدای خویش باین عبارت شیوا به مناجات می‌پردازند: ﴿عَلَى ٱللَّهِ تَوَكَّلۡنَا رَبَّنَا لَا تَجۡعَلۡنَا فِتۡنَةٗ لِّلۡقَوۡمِ ٱلظَّٰلِمِينَ ٨٥ وَنَجِّنَا بِرَحۡمَتِكَ مِنَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلۡكَٰفِرِينَ ٨٦﴾[یونس: ۸۵-۸۶].
ترجمه: «بر خدا توکل نمودیم، پروردگارا! ما را (وسیله) آزمایش مردم ستمگار مگردان، و ما را برحمت خود از گروه کافران نجات ده».
۱۲- حضرت سلیمان÷: خداوند به حضرت سلیمان÷ لسان پرندگان و طریق افهام و تفهیم میان حیوانات را تعلیم داده بود ایشان زمانی که از سرزمین مورچگان گذر نمودند و مورچگان میان خود به گفتگو پرداختند، حضرت‌شان همینکه سخنان مورچگان را فهمیده بحیث یک بنده شکر‌گذار راستین به بارگاه پروردگار خویش دست دعا بلند نموده باین مضمون دعا فرمود: ﴿رَبِّ أَوۡزِعۡنِيٓ أَنۡ أَشۡكُرَ نِعۡمَتَكَ ٱلَّتِيٓ أَنۡعَمۡتَ عَلَيَّ وَعَلَىٰ وَٰلِدَيَّ وَأَنۡ أَعۡمَلَ صَٰلِحٗا تَرۡضَىٰهُ وَأَدۡخِلۡنِي بِرَحۡمَتِكَ فِي عِبَادِكَ ٱلصَّٰلِحِينَ﴾[النمل: ۱٩].
ترجمه: «پروردگارا! مرا برآن وادار تا شکر نعمتی را نمایم که بمن و به پدر و مادر من عنایت کردی، و عمل صالحی انجام دهم که مورد رضای تو گردد، و به مرحمت خود مرا در صف بندگان صالح خود قرار ده».
۱۳- حضرت یونس÷: حضرت یونس÷ در داخل شکم ماهی به دعا و تضرع پرداخته و به پروردگار خویش باین عبارت به عرض نیاز روی می‌آورد: ﴿لَّآ إِلَٰهَ إِلَّآ أَنتَ سُبۡحَٰنَكَ إِنِّي كُنتُ مِنَ ٱلظَّٰلِمِينَ﴾[الأنبیاء: ۸٧].
ترجمه: «نیست معبودی جز تو، پاکی تو، همانا من از جمله ستمگاران بودم».
۱۴- حضرت زکریا÷: حضرت زکریا÷ زمانی که احساس تنها صورتی می‌کند از خداوند خویش می‌خواهد که برایش فرزند صالح و نیکوکار عطا فرماید چنین دعا می‌کند: ﴿رَبِّ لَا تَذَرۡنِي فَرۡدٗا وَأَنتَ خَيۡرُ ٱلۡوَٰرِثِينَ﴾[الأنبیاء: ۸٩].
ترجمه: «پروردگارا! مرا تنها مگذار، و تو بهترین وارثانی». و حضرت‌شان بار دیگر باین مضمون دعا می‌نماید: ﴿رَبِّ هَبۡ لِي مِن لَّدُنكَ ذُرِّيَّةٗ طَيِّبَةً﴾[آل‌عمران: ۳۸]. ترجمه: «ای پروردگارمن! تو از جانب خویش بمن فرزند پاکیزه‌ای ببخش».
۱۵- حضرت محمد ج: جناب سرور کائنات و خلاصه زبده موجودات در چندین جاهای قرآن کریم دعا و تضرع نموده و با پروردگار خویش راز و نیازهای کرده‌اند از آنجمله:
﴿حَسۡبِيَ ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۖ عَلَيۡهِ تَوَكَّلۡتُۖ وَهُوَ رَبُّ ٱلۡعَرۡشِ ٱلۡعَظِيمِ﴾[التوبة: ۱۲٩]. ترجمه: «خداوند مرا بسنده است، جز او معبودی نیست، بر او توکل کردم و او است پروردگار عرش عظیم». و بار دیگر به خداوند خویش از شر شیطان پناه برده این چنین دعا فرمودند: ﴿رَّبِّ أَعُوذُ بِكَ مِنۡ هَمَزَٰتِ ٱلشَّيَٰطِينِ ٩٧ وَأَعُوذُ بِكَ رَبِّ أَن يَحۡضُرُونِ ٩٨﴾[المؤمنون: ٩٧-٩۸]. ترجمه: «پروردگارا! من از وسوسه‌های شیاطین به تو پناه می‌گیرم، ای پروردگار من از (نزدیکی) و حضور (شیطان‌ها) به تو پناه می‌برم».
و نیز از خداوند خویش باین عبارت طلب زیادتی علم و دانش نمودند: ﴿رَّبِّ زِدۡنِي عِلۡمٗا﴾[طه: ۱۱۴]. ترجمه: «پروردگارا! بر علم و دانشم بیفزای».