طریقه ادای نماز
دو رکعت نماز باین ترتیب ادا میگردد:
نیت نماز:
برای ادای نماز در دل اراده نمودن همان نماز و عدد رکعات همان نماز کافی است. و بعد (الله اکبر) میگوییم با گفتن الله اکبر دستها را بگوشها برابر نرمه گوش میرسانیم و بعد میبندیم و سپس ثنا میخوانیم.
«سُبْحَانَكَ اللَّهُمَّ وَبِحَمْدِكَ، وَتَبَارَكَ اسْمُكَ، وَتَعَالَى جَدُّكَ، وَلاَ إِلَهَ غَيْرُكَ» [۶۵].
«پاکی تو ای الله و همه ستایش ترا است، و بابرکت است نام تو و بزرگی تو مقام والای دارد و نیست معبودی بجز تو».
و بعد «أَعُوْذُ بِاللهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيْمِ» میگویم: یعنی: «به خدای متعال پناه میبرم از (شر) شیطان رانده شده». و سپس «بسم الله الرحمن الرحيم» میگویم: «بنام خداوند بیاندازه مهربان»، و نهایت با رحم. و بعداً سوره فاتحه را میخوانیم:
﴿ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ ٢ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ ٣ مَٰلِكِ يَوۡمِ ٱلدِّينِ ٤ إِيَّاكَ نَعۡبُدُ وَإِيَّاكَ نَسۡتَعِينُ ٥ ٱهۡدِنَا ٱلصِّرَٰطَ ٱلۡمُسۡتَقِيمَ ٦ صِرَٰطَ ٱلَّذِينَ أَنۡعَمۡتَ عَلَيۡهِمۡ غَيۡرِ ٱلۡمَغۡضُوبِ عَلَيۡهِمۡ وَلَا ٱلضَّآلِّينَ ٧﴾[الفاتحة: ۲-۶].
ترجمه: «ستایش خدای راست پروردگار جهانیان خدای که بیاندازه مهربان و نهایت با رحم است. خداوند روز جزا است. خاص ترا میپرستیم و خاص از تو کمک میخواهیم. به ما راه راست را بنما. راه کسانی را که بر ایشان نعمت خویش را ارزانی کردهای نه راه کسانی را که مورد خشم واقع شدهاند و نه هم راه گمراهان». سپس سوره از سورهای قرآن و یا چند آیهای از آیات قرآن کریم را تلاوت مینماییم: مثلاَ سوره (الماعون):
﴿أَرَءَيۡتَ ٱلَّذِي يُكَذِّبُ بِٱلدِّينِ ١ فَذَٰلِكَ ٱلَّذِي يَدُعُّ ٱلۡيَتِيمَ ٢ وَلَا يَحُضُّ عَلَىٰ طَعَامِ ٱلۡمِسۡكِينِ ٣ فَوَيۡلٞ لِّلۡمُصَلِّينَ ٤ ٱلَّذِينَ هُمۡ عَن صَلَاتِهِمۡ سَاهُونَ ٥ ٱلَّذِينَ هُمۡ يُرَآءُونَ ٦ وَيَمۡنَعُونَ ٱلۡمَاعُونَ ٧﴾[الماعون: ۱-٧].
ترجمه: «آیا کسی را که روز جزا را تکذیب میکند دیدی؟ این همان کسی است که یتیم را با اهانت میراند، و به طعام دادن محتاج تشویق نمیکند، پس وای بر آن نمازگذارانی که از نمازشان غافلاند، آنانی که ریا میکنند و سامان (مورد نیاز) نیازمندان را (از ایشان) منع مینمایند».
و بعد از آن «الله اکبر»گفته و برکوع میرویم، و با هردو دست هردو زانوی خود را میگیریم. و این تسبیح را حد اقل سه بار میخوانیم: «سبحان ربي العظيم»«پروردگار با عظمت من پاک است». سپس «سمع الله لـمن حمده»را گفته از رکوع بلند میشویم. (شنیده است خداوند از بنده که او را ستوده است). و متصل آن در حالیکه ایستادهایم میگوییم: «ربنا لك الحمد»«ای پروردگارما تراست همه ستایش». بعد «الله اكبر»گفته به سجده میرویم و در سجده اول زانوها و بعداً هر دو دست را و سپس بینی و بعد از آن پیشانی خود را بزمین میگذاریم و درحالیکه هردو دست محاذی گوشها و انگشتها رو بقبله میباشد سجده مینماییم.
بعد از آن سه بار «سبحان ربي العظيم»میگوییم. «پروردگار عالی شأن من پاک است». سپس «الله اكبر»گفته و از سجده اول پیشانی سپس بینی بعد از آن دستها را بر داشته و پای چپ را در زمین فرش نموده قدم پای راست را بلند میکنیم و مینیشنیم. و دستهای خود را بالای رانهای خود میگذاریم و بعد ازینکه کاملا بر زمین قرار گرفته دوباره تکبیر گفته و به سجده دوم میرویم و بعد از ادای سجده دوم «الله اكبر»گفته برای ادای رکعت دوم بلند میشویم. و در رکعت دوم ثنا «سبحانك اللهم» را نمیخوانیم و این رکعت را مانند رکعت اول بجا میآوریم. بعد از تمام سجده دوم رکعت دوم در قعده مینیشنیم و این طور تشهد میخوانیم:
«التَّحِيَّاتُ لِلَّهِ وَالصَّلَوَاتُ وَالطَّيِّبَاتُ، السَّلامُ عَلَيْكَ أَيُّهَا النَّبِيُّ وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَبَرَكَاتُهُ، السَّلامُ عَلَيْنَا وَعَلَى عِبَادِ اللَّهِ الصَّالِحِينَ، أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ» [۶۶].
«تمام تحیتهای (قولی و بدنی و مالی) برای خدای متعال است. سلام بر توباد ای نبی ج و رحمت خدا و برکات او. سلام باد برما و بر بندگان نیکوکار خداوند. گواهی میدهم باینکه جز خداوند معبودی نیست و گواهی میدهم که محمد ج بنده خدا و رسول اوست».
سپس این درود را میخوانیم:
«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ، وعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ، كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى آلِ إبْرَاهِيمَ و عَلَى آلِ إبْرَاهِيمَ إنَّكَ حَمِيدٌ مَجيدٌ. اللَّهُمَّ بَارِكْ عَلَى مُحَمَّدٍ، وعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ، كَمَا بَارَكْتَ عَلَى إبْرَاهِيمَ و عَلَى آلِ إبْرَاهِيمَ إنَّكَ حَمِيدٌ مَجْيدٌ» [۶٧].
«ای بار خدایا درود بفرست بر محمد ج و بر آل محمد ج همچنانکه درود فرستادی بر ابراهیم÷ و بر آل ابراهیم÷، همانا تو ستوده و با عظمتی. ای بارخدایا برکت بگذار بر محمد ج و بر آل محمد ج چنانکه برکت نهادی بر ابراهیم÷ و بر آل ابراهیم÷ حقا که تو بزرگی و سزاوار ستایشی». بعداً دعاهای مانند دعای حسنه را بخواند:
﴿رَبَّنَآ ءَاتِنَا فِي ٱلدُّنۡيَا حَسَنَةٗ وَفِي ٱلۡأٓخِرَةِ حَسَنَةٗ وَقِنَا عَذَابَ ٱلنَّارِ﴾[البقرة: ۲۰۱].
«ای بار الها! بما در دنیا خوبی بده و در آخرت خوبی بده، و ما را از عذاب دوزخ نگهدار». از جمله دعاهای مأثوره این دعا نیز میباشد:
«اللَّهُمَّ إِنِّيْ ظَلَمْتُ نَفْسِيْ ظُلْماً كَثِيْراً، وَلاَ يَغْفِرُ الذُّنُوْبَ إِلاَّ أَنْتَ، فَاغْفِرْ لِيْ مَغْفِرَةً مِنْ عِنْدِكَ وَارْحَمْنِيْ إِنَّكَ أَنْتَ الْغَفُوْرُ الرَّحِيْمُ» [۶۸].
«ای بار الها! همانا من برخویشتن ظلم بسیاری نمودم و کسی نمیتواند گناهی را ببخشد جز تو، پس بیامرز مرا به آمرزش خاص خویش و به من رحم فرما، حقا که تو آمرزنده و مهربانی».
[۶۵] سنن ابو داود و ترمذی. [۶۶] صحیح بخاری و صحیح مسلم. [۶٧] صحیح بخاری: ۸ / ۴۵٩، و صحیح مسلم: ۴۵۶. [۶۸] صحیح بخاری و صحیح مسلم.