مسلمانان و فتح روم
در تاریخ فتوحات دریایی مسلمانان فتحی شگفت انگیزتر و خوشایندتر از حمله مسلمانان به شهر باستانی رم وجود ندارد. مسلمانان دو مرتبه به شهر امپراطوران روم حمله کردند و متاسفانه در منابع اسلامی هیچ گونه خبری در این خصوص و موارد مشابه آن وجود ندارد و اگر هم باشد بسیار کوتاه از کنار آن گذشته‌اند زیرا چنانکه گفتیم بیشتر این حملات از سوی غازیان داوطلب انجام می‌شد که به دستگاه خلافت وابسته نبودند. از این رو بیشتر مورخان مسلمان چیزی درباره این قهرمانی‌ها و فتوحات اسلامی نمی‌دانستند. بیشتر اطلاعات ما درباره این غزوات از منابع اروپایی بدست آمده است. درباره این حماسه بزرگ مختصرا می‌توان گفت که مجاهدان داوطلب بعد از رایزنی بین خود تصمیم گرفتند که به شهر رم حمله کنند. این تصمیم را با حاکم جزیره سیسیل (فضل بن جعفر همدانی) درمیان گذاشتند و او هم این موضوع را به امیر اغلبی (ابوالعباس محمد بن اغلب) اطلاع داد و او هم از این تصمیم مجاهدین شگفت زده و مسرور شد و با ارسال تجهیزات جنگی و مواد غذایی و نیرو به مجاهدین یاری رساند. این لشکر در سال ۲۳۱ ه ق به سواحل ایتالیا رسید. آن‌ها به مصب رودخانه تفیری رسیدند که شهر رم در مسیر آن قرار داشت. در آن زمان دیوارهای شهر رم همه شهر را در بر نمی‌گرفت بلکه محله مذهبی شهر که دو کلیسای مشهور پطرس و پولس و تعداد زیادی از معابد و دیرها و قبرهای قدیمی در آنجا قرار داشت، آن سوی دیوار شهر بود و هیچ دیواری دور آن‌ها نبود زیرا نصارا عقیده داشتند که آنجا منطقه مقدسی است و از آسمان حمایت و محافظت می‌شود!! این محله نخستین جایی بود که مورد حمله مجاهدین قرار گرفت و گنجها و ذخائر غیر قابل وصف آن به غنیمت آن‌ها درآمد. در ادامه شهر را محاصره کردند و چیزی نمانده بود که رم سقوط کند لذا پاپ سرجیوس دوم پاپ وقت مسیحیت، بر آن شد که برای نجات شهر حمله ای همه جانبه بر ضد مسلمانان ترتیب دهد. بنابراین از پادشاهان و امرای اروپا درخواست کمک کرد. لویی دوم امپراطور وقت فرانسه،سپاه بزرگی را برای نجات رم و کلیساهای آن فرستاد. از سوی دیگر به علت بروز اختلاف نظر بین فرماندهان سپاه مسلمانان،دست از محاصره برداشته و با غنائم و اسیران فراوان به سیسیل بازگشتند.
این تلاش جسورانه مجاهدین مسلمان ضعف دفاعی شهر رم راکه روزگاری پایتخت جهان باستان و مرکز جهانی مسیحیت می‌بوده را آشکار کرد. از این رو مسلمانان تصمیم گرفتند در اولین فرصت بار دیگر به آن حمله کنند. این فرصت در سال ۲۵۶ ه. ق دست داد. در آن زمان امیر بنی اغلب، محمدبن احمدبن اغلب بود که یک سال قبل از آن در سال ۲۵۵ ه.ق جزیره مالت را فتح کرده بود. این پیروزی او را تشویق کرد که رم را هم فتح کند. با حمایت کامل و همه جانبه این امیر، ناوگان‌های مجاهدین و ناوگان‌های اغلبیان متفقا از همان مسیر قبلی به سمت رم حرکت کردند. وقتی که به مصب رود تفیری رسیدند، پاپ لئون چهارم که با خبر شده بود به سرعت از ناوگان‌های دریایی جنواو ناپولی خواست که جلوی پیشروی مسلمانها را بگیرند. لذا دو سپاه در آبهای بندر اوسیتا با یکدیگر درگیر شدند. جنگ بسیار شدید بود. اگر وزش بادهای دریایی به سمت اوسیتا آغاز نمی‌شد، نزدیک بود که مسلمانان ناوگان مسیحیان را نابود کنند ولی وزش بادهای دریایی باعث توقف جنگ شد.
علیرغم خسارت‌های زیادی که در اثر طوفان به ناوگان‌های مسلمانان وارد شد ولی این حادثه خللی در اراده آن‌ها برای تصرف رم ایجاد نکرد. از این رو با تمام توان رم را به محاصره خود در آوردند و نزدیک بود که شهر سقوط کند. پاپ لئون چهارم در اثنای درگیریها از غصه دق کرد و مرد. جانشین وی پاپ یوحنای هشتم تسلیم شرایط مسلمانان شد. او پذیرفت که سالانه ۲۵ هزار مثقال نقره به مسلمانان جزیه بدهد. این امر برای همه مسیحیان جهان و بخصوص ملل اروپا بسیار گران می‌باشد. و این حقیقت را قبول نمی‌کنند. آخر چطور ممکن است که پاپ به مسلمانان جزیه داده باشد؟! ولی این موضوع یک حقیقت تاریخی است که تردیدی در آن نیست. این واقعیتی است که خود دشمنان اسلام در کتاب‌های خود نوشته‌اند. علیرغم اینکه نشان دهنده خواری و ذلت و اندوه آن‌ها است. همچنین این حادثه،سندی برای عزت و سربلندی و شجاعت و قهرمانی مسلمانان در قرون گذشته می‌باشد. مسلمانان اکنون نیاز دارند که این حادثه و امثال آن را بیشتر بدانند و مطالعه کنند و از آن در جهت تحقق اهداف خود سود جویند.
مترجم: ابویحیی
مصدر: سایت نوار اسلام
IslamTape.Com