فصل سوم: ندایی به برادر مسلمان
برادر محبوب من، بی‌شک کسی که حکم نماز جماعت و نیکویی‌های آن و پاداش‌هایی را که به ترک‌کنندگان آن داده نمی‌شود و عواقب و سرانجام بدی که دامنگیر آنان می‌شود را دریابد، دچار تردید نخواهد شد که در معرض خطری بزرگ است و گناه به کف آورده است که اگر به توبه‌ای راستین توفیق نیابد، به هلاکت خواهد افتاد.
برادر گرانقدر، ای کسی که نماز جماعت را ترک می‌کنی، خداوند بخشاینده و مهربان تو را به سوی توبه فرا می‌خواند تا این که گناهان تو را مورد بخشایش قرار دهد و بدیهایت را بپوشاند.
ای برادر من، آیا زمان پشیمانی و ندامت از گناهان و بدی‌ها فرا نرسیده است؟
چنانکه خداوند بخشاینده می‌فرماید:
﴿أَلَمۡ يَأۡنِ لِلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَن تَخۡشَعَ قُلُوبُهُمۡ لِذِكۡرِ ٱللَّهِ وَمَا نَزَلَ مِنَ ٱلۡحَقِّ﴾ [الحدید: ١٦].
«آیا برای کسانی که ایمان آورده‌اند، زمان آن فرا نرسیده است که قلب‌هایشان به ذکر خدا و آنچه از حق نازل کرده است خاشع گردد؟».
ای کسی که بر نَفس و وجود خویش ظلم و ستم روا داشتی و راه گناه در پیشی گرفتی، از رحمت بیکران الهی ناامید مشو، چون که پروردگارت می‌فرماید:
﴿ قُلۡ يَٰعِبَادِيَ ٱلَّذِينَ أَسۡرَفُواْ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِمۡ لَا تَقۡنَطُواْ مِن رَّحۡمَةِ ٱللَّهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ يَغۡفِرُ ٱلذُّنُوبَ جَمِيعًاۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلۡغَفُورُ ٱلرَّحِيمُ ٥٣﴾ [الزمر: ٥٣].
«بگو ای بندگان من که بر خویشتن اسراف و ستم روا داشتید از رحمت خداوند مأیوس نشوید، به راستی که خداوند تمام گناهان را می‌بخشد و همانا او غفور و رحیم است».
برادر من، تو را پروردگاری بسیار نیکو و بخشنده است که از توبه‌ات بسیار خشنود می‌گردد، پس با رغبت روی به سوی او آر. چون کسی به او روی آورد، دچار خسران و زیان نمی‌گردد.
رسول خدا ج می‌فرماید: «لَلَّـهُ أَشَدُّ فَرَحًا بِتَوْبَةِ أَحَدِكُمْ، مِنْ أَحَدِكُمْ بِضَالَّتِهِ، إِذَا وَجَدَهَا»[١٣]. یعنی: «چون یکی از شما توبه می‌کند، خوشحالی خداوند بسی افزون‌تر از کسی است که گم شده‌اش را باز می‌یابد».
برادر عزیز، بردباری خداوند بسی گسترده‌تر از اصرار تو بر گناه است و رحمت او بزرگتر از گناه توست.
برادر عزیز، خداوند بخشایشگر دست خود را به هنگام شب باز می‌گشاید تا توبه‌ی بدکار روز را بپذیرد و به هنگام روز نیز چنان می‌نماید تا از گنهکار شب درگذرد.
برادر عزیز، آیا قبل از آن که بین تو و توبه حجاب افتد به سوی پروردگار خویش باز نمی‌گردی؟
برادر عزیز، پافشاری‌کردن بر گناهان سرانجام شری در پی دارد، چه! گناهان اشخاصی بزرگ و شخصیت آن‌ها را چنان می‌کند که قلبش را می‌میراند، سپس موجب می‌شوند که به جهنم وارد شوند.
بدین فرموده‌ی الهی گوش فرا ده که می‌فرماید:
﴿كَلَّاۖ بَلۡۜ رَانَ عَلَىٰ قُلُوبِهِم مَّا كَانُواْ يَكۡسِبُونَ ١٤﴾ [المطففین: ١٤].
یعنی: «حاشا، بلکه به واسطه آنچه خود می‌کردند بر قلب‌هایشان زنگار چیره شد».
برادر عزیز، آیا از این که خداوند متعال جان تو را در شبی بگیرد که در فردایش قصد نمازخواندن نداری، شادمان می‌شوی؟
برادر عزیز، برای کسی که بر زمان مرگ خویش وقوف ندارد، زیبنده نیست که توبه را لحظه‌ای به تاخیر اندازد.
برادر عزیز، باید بدانی:
﴿مَّنِ ٱهۡتَدَىٰ فَإِنَّمَا يَهۡتَدِي لِنَفۡسِهِۦۖ وَمَن ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيۡهَا﴾ [الإسراء: ١٥].
یعنی: «هرکس که هدایت یابد، به سود خود او خواهد بود و چون کسی گمراه شود، آن نیز به ضرر شخص او خواهد بود، پس خود می‌دانی راه خود، خود برگزین».
[١٣]- امام مسلم روایت نموده است.