مقدمه
بسم الله الرحمن الرحیم
إن الحمد لله نحمده، ونستعينه ونستغفره، ونعوذ بالله من شرور أنفسنا، ومن سيئات أعمالنا، من يهده الله فلا مضل له، ومن يضلله فلا هادي له، وأشهد أن لاإله إلا الله وأشهد أن محمداً عبده ورسوله - صلی الله عليه وعلی آله وصحبه أجمعين -.
سخن از ائمۀ اربعه سخن از سلف صالح است [۱]زیرا ائمۀ اربعه از بزرگان سلف صالح و از امامان قرن‌هایی هستند که رسول‌الله جآن را مورد تعریف و مدح قرار داده و توانسته‌اند بعد از توفیق خداوند، بر اثر کوشش و اجتهاد و تأثیر گذاشتن بر فقه اسلامی، این دین را حفظ نمودند و کسانی هم که بعد از اینها آمده، محتاج کوشش و اجتهاد آنها در فقه بوده و از دریای علوم آنها استفاده کرده‌اند. بدون شکّ ائمۀ اربعه -رحمۀ‌الله علیهم-، قلعه‌های رفیع و استواری در علم و عبادت و زهد و تقوی و اخلاق نیکو بوده‌اند، با این حال در این چند صفحه خلاصه‌ای از زندگی شخصی و فضل و علم و سخنان گهربار آنها که به عنوان پند و نصیحت بر جای مانده است بیان می‌کنیم. و اگر بخواهیم به‌طور کامل دربارۀ آنها سخن بگوییم به علت فضائل زیاد سخن طولانی می‌شود و بعضی از نویسندگان زندگی هر امامی را جداگانه به رشتۀ تحریر درآورده و کسانی که مشتاق معلومات بیشتر می‌باشند می‌توانند به آن کتاب‌ها مراجعه کنند.
هدف ما از بیانِ زندگی ائمۀ اربعه تنها این است که مسلمانان آنها را شناخته و در پیروی از قرآن و سنت رسول‌الله جبه این ائمۀ بزرگوار اقتدا کنند زیرا تنها با پیروی از قرآن و سنت است که امت اسلامی راه راست را شناخته و عزت و بزرگی را خواهد دید.
مالک و حاکم حدیثی را از پیامبر جروایت می‌کنند که می‌فرمایند: «درمیان شما دو چیز را بجای می‌گذارم که در صورت پیروی از این دو هیچ‌وقت گمراه نخواهید شد، کتاب الله و سنت من، و این دو به هیچ عنوان ازهم جدا نمی‌شوند تا اینکه در سر حوض در صحرای محشر به نزد من بیایند» [۲]. از خداوند خواستاریم که امت اسلامی را متحد کرده و آنها را به خیر و صلاح دین و دنیایشان هدایت فرمایند.
[۱] منظور از سلف: صحابه و تابعین و امامانی هستند که در سه قرنی که رسول‌الله جاز آن به خوبی یاد کرده‌اند زندگی می‌کرده‌اند، رسول‌الله جمی‌فرمایند: «بهترین قرن‌ها قرنی است که من در آن زندگی می‌کنم سپس کسانی که بعد از قرن من می‌آیند پس کسانی که بعد از این قرن می‌آیند». [۲] منظور حدیث این است که قرآن و سنت رسول‌الله جتا روز قیامت باهم بوده و قابل جدا شدن از همدیگر نمی‌باشند و هیچ قانونی بدون قرآن و سنت یا با یکی از این دو قابل قبول نیست و این حدیث ردی است بر کسانی که فقط قرآن را مرجع خود قرار می‌دهند و از سنت رسول‌الله جکه توضیح‌‌دهنده بسیاری از آیات می‌باشد رویگردانی کرده و در عوض از هوی و هوس و شیطان پیروی می‌کنند. در این کتاب خواهیم دید که این ائمه‌ی بزرگوار چقدر تأکید بر پیروی از سنت رسول‌الله جو رسانیدن آن به نسل‌های بعدی داشته‌اند سخن خود را مقابل سخن رسول‌الله جبی‌ارزش می‌دانستند زیرا رسول‌الله جهمانطور که خداوند در سوره والنجم می‌فرمایند: ﴿وَمَا يَنطِقُ عَنِ ٱلۡهَوَىٰٓ ٣ إِنۡ هُوَ إِلَّا وَحۡيٞ يُوحَىٰ ٤﴾[النجم: ۳-۴]. «و سخن نمی‌گوید از هوی و هوس، نیست سخنان او مگر از وحی که به او از طرف ما رسانیده می‌شود».