چرا باید تلاش کنیم که فرزندانمان نماز را دوست داشته باشند؟
۱. چون تلاش کردن دستور خداست و معنای راستین اسلام ما نیز فرمانبرداری از دستور پروردگار و تسلیم کامل در مقابل دستورهای او و دوری از منهیات اوست.
خداوند متعال فرموده است: ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ قُوٓاْ أَنفُسَكُمۡ وَأَهۡلِيكُمۡ نَارٗا وَقُودُهَا ٱلنَّاسُ وَٱلۡحِجَارَةُ عَلَيۡهَا مَلَٰٓئِكَةٌ غِلَاظٞ شِدَادٞ لَّا يَعۡصُونَ ٱللَّهَ مَآ أَمَرَهُمۡ وَيَفۡعَلُونَ مَا يُؤۡمَرُونَ٦ ﴾ [التحريم: ۶].
«ای کسانی که ایمان آوردهاید! خودتان و خانوادهتان را از آتشی که هیزم آن مردم و سنگهاست نگه دارید (آتشی که) برآن فرشتگان خشن و سختگیر (گمارده شده) که هرگز الله را در آنچه به آنان فرمان داده نافرمانی نمیکنند، و هرچه فرمان مییابند انجام میدهند».
و نیز فرموده است: ﴿وَأۡمُرۡ أَهۡلَكَ بِٱلصَّلَوٰةِ وَٱصۡطَبِرۡ عَلَيۡهَاۖ لَا نَسَۡٔلُكَ رِزۡقٗاۖ نَّحۡنُ نَرۡزُقُكَۗ وَٱلۡعَٰقِبَةُ لِلتَّقۡوَىٰ١٣٢ ﴾ [طه: ۱۳۲].
«و خانوادهی خود را به خواندن نماز دستور بده و خود بر آن شکیبا باش! ما از تو روزی نمیخواهیم، بلکه ما به تو روزی میدهیم».
۲. رسول خدا ج به صراحت به ما دستور داده است:
«مُرُوا أَوْلادِكُمْ بِالصَّلَاةِ لِسَبْعِ سِنِينَ، وَاضْرِبُوهُمْ عَلَيْهَا لِعَشْرِ»، «نماز را در هفت سالگی به کودکانتان بیاموزید و آنان را در ده سالگی [در صورت ترک نماز] کتک بزنید».
۳. باید تلاش کنیم تا وجدان پدران و مادران در مقابل تعهدی که به خدا دادهاند، راحت باشد و از دایرهی گناه خارج شوند. امام ابن تیمیه/ فرموده است: «هرکس فرزندی یا کودکی یتیم یا بردهای خردسال نزدش باشد و او را به نماز دستور ندهد، مورد بازخواست و مجازات شدید قرار میگیرد؛ زیرا خدا و رسولش را نافرمانی کرده است».
۴. چون نماز پل ارتباطی بین بنده و خداست. وقتی ما میترسیم که مبادا پس از مرگمان، فرزندانمان به انواع بیماریها و درد و رنجها گرفتار شوند و برای تأمین زندگی آنان از راههای مختلف تلاش میکنیم، چگونه ممکن است از آنان آسودهخاطر باشیم، در حالی که با خدا ارتباط نداشته باشند! اگر آنان با خدا در ارتباط باشند و به او توکل و افتخار کنند، آیا خوشحال و آسودهخاطر نخواهیم شد؟
۵. مادام که نسبت به دنیای فرزندانمان نگران هستیم، چرا نباید نسبت به قیامت آنان نگران باشیم! آیا میتوانیم آنان را به حال خود رها کنیم تا- پناه بر خدا- اهل سقَر (دوزخ) شوند، دوزخی که نمیمیراند و نابود و رها نمیسازد!
۶. تلاش میکنیم، زیرا نماز نور است و گوش جان میسپاریم به فرمودهی رسول خدا ج که فرموده است: «وَجُعِلَ قُرَّةُ عَيْنِي فِي الصَّلَاةِ»، «روشنی چشم من در نماز است». و نیز فرموده است: «رَأْسُ الْأَمْرِ الْإِسْلَامُ وَعَمُودُهُ الصَّلَاةُ»، «اساس و ستون اسلام، نماز است». نماز اولین عملی است که بنده در روز قیامت در مورد آن بازخواست میشود.
چنانچه در عزم و ارادهی ما سستی پدید آید، چون هدف ما رضایت خداست، زود به خود باز آمده و به دلداری خویش پردازیم، چرا که در بهترین راه قدم گذاشتهایم.
۷. صبر و شکیبایی، فرمانبرداری از خداست: ﴿وَأۡمُرۡ أَهۡلَكَ بِٱلصَّلَوٰةِ وَٱصۡطَبِرۡ عَلَيۡهَاۖ لَا نَسَۡٔلُكَ رِزۡقٗاۖ نَّحۡنُ نَرۡزُقُكَۗ وَٱلۡعَٰقِبَةُ لِلتَّقۡوَىٰ١٣٢ ﴾ [طه: ۱۳۲].
«خانوادهی خود را به گزاردن نماز دستور بده [چرا که نماز مایهی یاد خدا و پاکی و صفای دل و تقویت روح است] و خود نیز بر اقامهی آن ثابت و ماندگار باش! ما از تو روزی نمیخواهیم، بلکه ما به تو روزی میدهیم، سرانجام [نیک] از آن پارسایان است».
کار ما تنها به دستآوردن رزق و روزی نیست، بلکه دعوت به نماز و بندگی خدای والامرتبه در اولویت است؛ چون تنها خداست که تدبیر کنندهی روزی است: ﴿إِنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلرَّزَّاقُ ذُو ٱلۡقُوَّةِ ٱلۡمَتِينُ٥٨ ﴾ [الذاريات: ۵۸]، «خداوند است که روزیدهنده است [همان] توانمندِ استوار». انسان تا روزی و عمر خود را کاملاً دریافت نکند، از دنیا نمیرود؛ و باید مطمئن شویم- برخلاف آنچه تصور میکنیم- که رزق و روزی به سان مرگ است و هرچه انسان بخواهد از آن فرار کند، به دنبالش خواهد آمد!
۸. زاری به درگاه خدا به وسیلهی دعا و استعانت از او.
﴿رَبِّ ٱجۡعَلۡنِي مُقِيمَ ٱلصَّلَوٰةِ وَمِن ذُرِّيَّتِيۚ رَبَّنَا وَتَقَبَّلۡ دُعَآءِ٤٠ ﴾[إبراهيم:۴۰].
«پروردگارا! مرا و کسانی از فرزندانم را از برپادارندگان نماز قرار بده! پروردگارا! دعا و نیایش مرا بپذیر»!
زیرا بدون یاری خداوند و تنها با تکیه بر سعی و تلاش خود، راه به جایی نخواهیم برد و لازم است که در هنگام دعا و نیایش، پافشاری کنیم و هرگز ناامید نشویم.
رسول خدا ج این گونه به ما دستور داده است: «أَلِظُّوا بِيَا ذَا الْجَلَالِ وَالْإِكْرَامِ»، «با گفتن (یا ذالجلال والاکرام) الحاح(اصرار) و پافشاری کنید». یعنی ای کسی که صاحب عظمت و کرم هستی!
مقصود رسول خدا ج این است که: ما با این اسم، مرتب از خدا درخواست کنیم. اگر دعا کردن به وسیلهی «اسماء الحسنی» زود اجابت میشود، پس سریعترین اسماء الحسنی در پذیرش دعا [اگر خدا بخواهد] اسم (ذو الجلال والاکرام) است.
۹. نا امید نشدن از رحمت خدا. باید یادآور شویم که گشایش و رحمت خدا از جاهایی میرسند که ما فکرش را نمیکردیم. همچون موسی که در حالی که به سوی آسمان خالی از ابر مینگریست، برای قوم خویش طلب باران کرد و خدای متعال به او فرمود: ﴿وَإِذِ ٱسۡتَسۡقَىٰ مُوسَىٰ لِقَوۡمِهِۦ فَقُلۡنَا ٱضۡرِب بِّعَصَاكَ ٱلۡحَجَرَۖ فَٱنفَجَرَتۡ مِنۡهُ ٱثۡنَتَا عَشۡرَةَ عَيۡنٗاۖ قَدۡ عَلِمَ كُلُّ أُنَاسٖ مَّشۡرَبَهُمۡۖ كُلُواْ وَٱشۡرَبُواْ مِن رِّزۡقِ ٱللَّهِ وَلَا تَعۡثَوۡاْ فِي ٱلۡأَرۡضِ مُفۡسِدِينَ٦٠ ﴾ [البقرة: ۶۰].
«و آنگاه که موسی برای قوم خود طلب باران نمود به او گفتیم: عصای خود را به سنگ بزن. آنگاه دوازده چشمه از سنگ جوشیدن گرفت. [به گونهای که] هر تیرهای از مردم آبشخور خود را دانست؛ از رزق الله بخورید و بیاشامید و در زمین سر به فساد برمدارید».
همچنین زکریا ÷، در حالی صاحب فرزند شد که خودش پیر و زنش نازا بود. و نیز خداوند در حالی حضرت مریم ‘ را یاری کرد که توان و قدرتی نداشت و مظلوم واقع شده بود و مردم از صحبت کردن با وی، امتناع میورزیدند؛ در چنین حالی خداوند عیسی، فرزند مریم إ، را در گهوارهاش به سخن درآورد و گشایشی در کار حضرت مریم پدید آورد.
باید یقین داشته باشیم که خداوند به خاطر تلاشی که میکنیم، پاداش ما را خواهد داد و کسی را وسیله و سبب هدایت فرزند ما قرار خواهد داد و یا او را در موقعیت و شرایطی قرار میدهد که سبب نزدیکی او به خدا گردد.
پس وظیفهی ما تنها این است که تلاش و کوشش کنیم و به خدا یقین و اعتماد داشته باشیم.