چگونه نماز را برای فرزندانمان دوست داشتنی نماییم؟

کودکان و مساجد

همانگونه که تصور رشد گیاه بدون ریشه محال است، نباید انتظار داشت که رشد عقلی و جسمی کودک، بدون تحرک و نشاط به دست آید. محال است کودک به زندگی و اسرار آن پی ببرد و دنیایی را که در آن به سر می‌برد، بشناسد، مگر این که در اطراف آن به جستجو بپردازد و هرچیز مادی یا معنوی را مشاهده کند. از آن جایی که خداوند متعال، محبت، آگاهی و قدرت تجزیه و تحلیل را به عنوان وسایل شناخت جهان هستی به ما ارزانی داشته است، قطعاً این عوامل در وجود کودک بیشتر است، به همین دلیل نباید به بهانه‌ی اذیت شدن نمازگزاران و یا سلب آسایش آنان، کودک را از رفتن به مسجد منع کرد و از طرفی نباید بدون یاد دادن آداب مسجد آنان را به مسجد فرستاد. باید قداست مسجد و تفاوت آن با اماکن دیگر را برای کودک توضیح داد؛ چون باعث می‌شود که کودک یاد بگیرد به خاطر احترام به مسجد، نه به خاطر ترس از تنبیه، از سر و صدا ر مسجد پرهیز کند. ای کاش! در اطراف مساجد، میدان وسیع و امنی وجود داشت تا هنگام مشغول بودن پدر و مادر به نماز در مسجد، کودک در آن جا مشغول بازی می‌شد! یا در مسجد به آنان شیرینی و هدایایی می‌دادند تا تصویری زیبا از این مکان مقدس در ذهن آنان نقش می‌بست.

دین ما، دین میانه‌روی است و متون دینی هم وجود ندارد که از بردن بچه‌ها به مسجد باز دارد، بلکه برعکس احادیث بسیاری هست که بر جواز بردن بچه‌ها به مسجد به آن‌ها استدلال می‌شود، از جمله‌ی آن‌ها حدیثی است که امام بخاری از ابوقتاده روایت می‌کند: «پیغمبر خدا ج در حالی که نوه‌اش امامه دختر عاص، بر دوشش بود، بر ما وارد شد و به نماز ایستاد. به هنگام رکوع، او را بر زمین می‌گذاشت و هنگامی که سر از رکوع بلند می‌کرد، او را برمی‌داشت».

همچنین امام بخاری از ابوقتاده روایت می‌کند که پیامبر ج فرموده است: «هنگامی که نماز می‌خوانم، دوست دارم آن را طولانی کنم، اما همین که گریه‌ی بچه‌ای را می‌شنوم، از ترس این که مبادا به مادرش سخت بگذرد، از طول‌دادن آن صرف نظر می‌کنم».

همچنین امام بخاری از عبدالله بن عباس روایت می‌کند: «بر الاغی سوار بودم، در حالی که تقریباً به سن بلوغ رسیده بودم. رسول الله ج در مصلایی که دیوار نداشت، با مردم نماز می‌خواند؛ جلوی قسمتی از صف گذر کردم و پیاده شدم و الاغ را رها کردم تا بچرد و به صف داخل شدم و کسی به من اعتراض نکرد».

این دلایل نقلی به صراحت به ما می‌گویند که «کودکان را راحت بگذارید تا به مسجد بروند». و در کنار آن‌ها نیز دلایل عقلی‌ای وجود دارد که مؤید این مطلب می‌باشند. رفتن کودکان ما به مساجد تحقیق بسیاری از اهداف دینی، تربیتی و اجتماعی را به دنبال دارد، در آنان انگیزه‌ی گزاردن مراسم دینی که همان تلاش برای خواندن نماز با جماعت باشد، پرورش می‌دهد، همچنین محبت خانه‌ی خدا و آبادانی آن با ذکر و نماز را که هدف معنوی بسیار مهم برای هر مسلمانی است در دل آن‌ها می‌کارد.