خوشبختی در مال و دارایی
دوست دارم راجع به این موضوع، زیاد بحث کنم، زیرا نه تنها موضوعی مهم و اساسی در تعیین مسیر زندگیمان است، بلکه در مشخصکردن تصورات و برداشتهای نادرست ما از خوشبختی و آنچه که به خوشبختی مربوط است، بسیار مهم و اساسی است.
بیائیم راجع به خوشبختی سؤالاتی را از همدیگر مطرح کنیم. آیا خوشبختی در جمعآوری مال و ثروت نهفته است؟ آیا خوشبختی در ساختن خانهها و کاخها نهفته است؟ راستی آیا اینها خوشبختی هستند؟ بسیاری از مردم چنین تصوری را دارند. این یکی خوشبخت است، زیرا پولهای زیادی در بانکها دارد. و فلانی خوشبخت است، زیرا آن مقدار از زمین یا از ساختمانها را دارد. فلانی خوشبخت است، زیرا فلان چیز و فلان چیز را دارد. بسیاری از مردم چنین تصوراتی را بر زبان جاری میسازند و بسیاری از آنان بدان معتقد هستند و با این تصور و اعتقاد غلط به کار و فعالیت خود ادامه میدهند.
به نظر من خوشبختی در جمعآوری مال و دارایی نیست، همچنان که شاعر گفته است:
«خوشبختی را در جمعآوری مال نمیبینم، اما خوشبخت کسی است که باتقوا و پرهیزکار باشد».
ای برادر مسلمانم، بیائیم راجع به این موضوع (یعنی موضوع خوشبختی در جمعآوری مال) کمی بحث کنیم، زیرا این موضوع از مهمترین موارد در توهمات و خیالات خوشبختی است.
خلاصۀ مطلب این است که هر صاحب مالی خوشبخت نیست. چه بسیار صاحبان مال و ثروت هستند که در این دنیا علاوه بر آخرت، در بدبختی و تیرهروزی همیشگی زندگی میکنند، زیرا آنان به خاطر چند چیز خود را خسته میکنند: ۱) جمعآوری مال، ۲) حفظ مال و بهرهبرداری از آن، ۳) نگرانی و ترس از نابودی این مال و زائلشدن آن.
چه بسا انسانی باشد که میلیاردها تومان پول دارد ولی ترسو و نگران است. این ترس و نگرانی برای چیست؟ او بر این مال ترس دارد. می ترسد که یک حرکت سیاسی بیاید یا دزدانی بیایند و این مال را به سرقت ببرند. بنابراین، وی در بدبختی، ترس، نگرانی، غم و اندوه زندگی میکند، حتی شبها نمیخوابد. این امر تجربه شده و عیانی است که شما با چشمانتان آن را میبینید.
حتی گاهی مال، سبب هلاکت و مرگش می شود. چه بسا ثروتمندانی بودهاند که ربوده شده یا به خاطر تجارتشان، به قتل رسیدهاند. و چه بسا انسان ثروتمندی باشد که به خاطر اموالش، از لذتهای آن محروم شده است. میبینی که راحت و آزاد راه نمیرود، آن گونه که میخواهد به مسافرت نمیرود، آن گونه که میخواهد نمیخوابد. تمامی اینها به خاطر اموالش است.
و چه بسا انسان صاحب مالی باشد که مال و ثروتهایش به هر علتی از بین رفته است و در نتیجه بقیۀ عمرش را در تیرهروزی و بدبختی به سر میبرد.
اینک چند نمونۀ بارزی را در این زمینه برای شما میآوریم: