چشم زخم و راه‌های علاج آن:
حافظ ابن حجر عسقلانی/می‌گوید: چشم زخم (عین) عبارت است از نگریستن با شگفتی به کسی یا چیزی که این نوع نگریستن به علت خبث باطن و پلیدی طبع آمیخته با حسد نیز باشد و موجب زیان رساندن به شخص موردنظر گردد. [۱۰]در حدیثی صحیح نیز رسول خداجدر مورد چشم زخم اینگونه توضیح می‌دهد؛ «العين حقُّ ولو كان شيء سابقَ القَدَر سبقته العين وإذا استُغسِلتُم فَأغسِلوا» [۱۱]«چشم زخم واقعیت دارد و افسانه نیست و اگر امکان می‌داشت که چیزی بر (قضا و) قدر الهی سبقت گیرد (یا چیره شود) هر آینه چشم زخم بر تقدیر الهی هم پیشی می‌گرفت (ولی این فرضی است محال و همه چیز تحت تقدیر الهی است) و چنانچه (برای تعیین عاین و معین) از شما خواسته شد که اعضایی از بدن خویش را بشویید پس این کار را بکنید».
همچنین نقل شده که آن حضرتجفرموده است: «أكثر من يموت من أمتي بعد كتاب الله وقضائه وقَدَره: بالأنفس»قال الراوي یعنی: بالعين. [۱۲]«بیشترین عاملی که پس از قضا و قدر الهی و آنچه خداوند مقدر دانسته موجب مرگ امتم می‌شود همانا چشم زخم است».
وقتی شخصی از چشم زخم آسیب می‌بیند دو حالت وجود دارد که به شرح ذیل است:
۱- اینکه شخص چشم زخم زننده (عائن) شناخته شده و مشخص باشد که در این صورت برای شخص مُعین (چشم زخم شده) طلب برکت می‌شود [۱۳]یا در مورد او گفته می‌شود: «ما شاء الله لا قوه إلا بالله». سپس عاین ملزم می‌شود که دست‌ها، صوت، آرنج‌ها و زانوها و کناره‌های پاها و آنچه از اعضای خود را که شلوار آن را در برگرفته در ظرفی بشوید [۱۴]و سپس آب‌های مستعمل که در آن ظرف جمع شده را از پشت بر سر و پشت مُعین بطور یکدفعه می‌ریزند و آنگاه ظرف مذکور را نیز پشت سر شخص مُعین بر زمین می‌افکنند. [۱۵]
۲- اینکه شخص عائن مجهول و ناشناخته باشد که در این صورت نیز برای مُعین طلب برکت می‌شود (و به او بارک الله و ماشاءالله می‌گویند) و آنگاه از تعویذ برای درمان او کارگرفته می‌شود.
[۱۰] نك؛ فتح الباری (۱۰/۲۱۰). [۱۱] مسلم (۲۱۸۸) كتاب اسلام، باب الطب و المرض و الرقی. راوی حدیث ابن عباس است و امام نووی در شرح آن گفته است؛ در این حدیث به اثبات تقدیر پرداخته شده و بی‌تردید قدر با نص و اجماع اهل سنت به اثبات رسیده است . مفهوم تقدیر (قدر) آن است كه تمامی اشیاء تابع قدر الهی است و جز باخواسته و فرمان او واقع نمی شود. دانش و علم خداوندی قبلاً تقدیر وی را رقم زده و به این ترتیب هرآنچه از زیان چشم زخم به انسان آسیب می‌رساند نباید تردید كرد و خداوند بر همه چیز آگاهتر است.روایت مذكور را هیثمی از حدیث جابربن عبدالله برگرفته و روایت كرده و گفته است بزاز نیز آن را نقل كرده است. رجال این حدیث جز طالب بن حبیب بن عمرو رجال كتب صحی (مسلم یا بخاری) هستند و البته طالب هم ثقه است. نك؛ المنهاج، (۱۴/۳٩۶). [۱۲] مجمع الزوائد، هیثمی (۵/۱۰۶) ابن حجر اسناد این حدیث را تحسین كرده است. نك؛ فتح الباری (۱۰/۲۱۴) [۱۳] البته این كار باید پس از اینكه شخص معین از چشم زخم آسیب دید و قبل از اینكه مدتی بگذرد و چشم زخم استحكام یابد باید انجام گیرد. نك؛ الفتح الباری (۱۰/۲۱۵). [۱۴] مراد از اعضایی كه شلوار آن را در برگرفته قسمت بالای ران (لمبرین) است. نك؛ الفتح الباری (۱۰/۲۱۵). [۱۵] نك؛ الفتح الباری (۱۰/۲۱۴).