علل الحدیث در مسند ثوبان صحابی
در تهذیب التهذیب ابن حجر آمده است که یحیی بن حارث ذماری ـ ابو عمرو الشامی القاری ـ در سال ۷۵ هجری متولد شده است، یعنی در اواخر خلافت عبدالملک بن مروان که خلافت ایشان تا سال ۸۶ هجری طول کشیده است، و از طرفی ابو أسماء رحبی ـ عمرو بن مرثد ـ به گفته‌ی ابن حجر عسقلانی در تهذیب التهذیب در دوران خلافت عبدالملک بن مروان فوت کرده است، هرچند که امام شمس الدین ذهبی در کتاب سیر أعلام النبلاء گفته است: «أری أنه مات فی خلافة ولید بن عبدالملك»«چنان می‌بینم که او در دوران خلافت ولید بن عبدالملک فوت شده است». اما در الفاظ ابن حجر جزم و قطعیت بیش‌تری وجود دارد. به هر حال اگر دو روایت (قول ابن حجر و قول ذهبی) را هم به نحوی با قدری تساهل جمع بزنیم و وفات أبو أسماء را در اواخر خلافت عبدالملک و اوایل خلافت ولید در نظر بگیریم احتمال استماع یحیی از ابوأسماء ضعیف است، چرا که یحیی در آن زمان کودکی بیش نبوده است. البته شاید گفته شود روایت یحیی از ابو أسماء در کتب رجال آمده است. در کتاب علل الحدیث ابن ابی حاتم آمده است که وقتی ابومحمد عبدالرحمن بن أبی حاتم، از پدرش در مورد روایت یحیی از أبو أسماء سؤال کرد جواب داد: مردم از یحیی از أبو أسماء روایت می‌کنند. شاید بتوان از این لفظ ابوحاتم دو نوع برداشت کرد: اول این که مقصود او از به کار بردن این الفاظ این باشد: اجماع علما بر آن است که یحیی از أبو أسماء روایت کرده است. در این صورت تبعیت از اجماع علما در اتصال این سند واجب می‌شود. اما برداشت دوم این است: مقصود این باشد که کسانی از مردم (علما) روایت یحیی را از ابو أسماء نقل می‌کنند که در این صورت اجماع مدنظر نیست. از طرفی با توجه به تردیدی که در هم عصری آن‌ها وجود دارد عدم اتصال سند تقویت می‌شود و احتمال اجماع علما بر اتصال این سند، تضعیف می‌شود. بنابراین با این تفاصیل در مسند أبوأسماء رحبی احتمال ارسال خفی (عدم دیدار دو راوی) وجود دارد.
اللهم صل علی محمد وعلی آل محمد كما صلّیت علی إبراهیم وعلی آل إبراهیم إنك حمید مجید