تقديم
بسم الله الرحمن الرحیم
سپاس خدایی را که زوال را بر این سرا وضع نهاد، و اهل تقوی را جهت مهیا شدن برای سرای باقی ارشاد نمود، او را بر فضل فراوان باران وارش سپاس میگویم، و گواهی میدهم که معبودی جز خداوند نیست. تنهاست، او را شریکی نیست، فرمانروا، بسی بخشنده است، و گواهی میدهم که محمد بنده و فرستاده برگزیده و منتخب اوست، درود خدا بر او و آل و یاران پاک و برگزیده او.
اما بعد:
مرگ مسیر پیموده شده و دروازه گشودهای است، ولا جرم هر ارجمند و نورسیده و کوچک و بزرگی را برکند، و مردم پذیرفتهاند که ناگزیر به عزیمت از سرای دنیا میباشند، با این وجود بسیاری از آنها از زنده شدن، و حشر، سزای کردار بعد از مرگ غفلت ورزیدهاند، و بسیاری نیز از تکالیفی همچون کفن و دفن و شیوه برخورد با سامان در هنگام احتضار و مفارقت با دنیا بیخبرند، با این وجود شریعت بزرگ اسلام آداب غسل دادن، و تکفین و نماز بر میّت و نیز نحوه تعزیه و تسلیت دادن میّت و زیارتهای مستحب و عبرتآموزی از میّت را بیان و توضیح نموده است، و علمای امت با عنایت وافری به مسائل کفن و دفن پرداخته و بدان اولویت بخشیدهاند، و در کتابهای جداگانهای بر آن سخن راندهاند، و در تمام کتابهای احکام فقهی و حدیثی از آن بحث به میان آوردهاند، و به سبب کثرت جهل نسبت به جزئیات این مسائل برخی دانشجویان پرسشهایی را در رابطه با اموات و سنتهای آن از وقت احتضار تا دفن، و نحوه تسلیت نمودن خانواده میّت و زیارت و آداب سوگواری زنی که شوهرش از دنیا رفته، به من ارائه و عرضه نمودند، و من نیز با خودداری از ذکر مسائل مورد اختلاف و بدون گستردگی ذکر علت و دلایل، پاسخ کوتاهی فراخور عوامل و بسنده نمودن بر آنچه که برگزیده بود به آن دادهام، و سخن علماء را در این راستا ذکر میکنم زیرا ائمه (رحمهم الله) در تألیفات فراوان خود که در دسترس ما قرار دارند ما را در این زمینه بینیاز کردهاند، و این دانشجو (پرسشگر) تلاش نموده است که متناسب با موضوع سؤالاتی را که از برخی بزرگان صاحب نام مطرح شده است نیز به آن بیفزاید پس آن را در فصلهایی ترتیب داده و احادیث را تخریج و شمارهگذاری نموده و کلمات را تصحیح نموده است و تلاش قابل توجهی مبذول داشته است، سپس آن را به بنده ارائه نمود، مطالب اصلی آن را خواندم و اشتباه و خطاهای آن را تصحیح نمودم و بعد از آن به چاپ آن اجازه دادم به امید اینکه خداوند به وسیله آن هر که را به وی اراده نیکی نموده است، بهرهمند سازد، و از خداوند میخواهم ما و مسلمانان را برای هر کردار نیکی که او رضایت و دوست میدارد موفّق گرداند، و هر آنچه که برای ما سودمند است تعلیم دهد، و به آنچه فراگرفتهایم سود رساند، و اوضاع و احوال مسلمانان را اصلاح گرداند، و راه گم کردهها به راه راست برگرداند، و فریبندگان را ارشاد نماید، و ائمه مسلمانان را به راه نیک و صواب هدایت نماید،
وصلی اللهوسلم علی محمد وآله وصحبه وسلم.
عبدالله بن عبدالرحمن الجبرین
٧/۲/۱۴۱۸ه