چگونه از شر سحر و چشم زخم در امان بمانیم

براستی که الله سبحانه برای بندگانش چیزهایی را مشروع فرمود که بوسیلۀ آن از شر سحر و چشم زخم، قبل از وقوعشان خود را برهانند و او سبحانه و تعالی راه علاج آنها را نیز بیان فرموده و این کار را بخاطر رحمتش بر بندگان و احسان برکات و بنابه اتمام نعمت خود بر آنان فرموده است.

از جمله وسایل محفوظ و در امان ماندن [از سحر و جادو] توکل بر خداوند : توکل به خداوند بزرگترین وسیله دفع آفات و سودمند ترین چیزی است که به وسیله آن خواسته ها برآورده می‌شود، پس هر کس به خداوند توکل کند، خداوند در همه امورش برای او کافی است. خداوند [در قرآن کریم] می‌فرماید: ﴿وَمَن يَتَوَكَّلۡ عَلَى ٱللَّهِ فَهُوَ حَسۡبُهُ﴾[الطلاق: ۳]. «هر کس بر خداوند توکل کند (و کار و بار خود را بدو واگذارد)خدا او را بسنده است».

اطاعت اوامر الهی و اجتناب از نواهی او: هر کس اوامر و نواهی خداوند را بجا آورد (در حفظ آنها کوشش نماید) خداوند دین، دنیا، خانواده و مالش را حفظ خواهد کرد.

کثرت یاد خداوند : ذکر خداوند از طریق تلاوت قرآن کریم، تسبیحات [سبحان الله گفتن]، سپاس و ستایشات [الحمدلله گفتن]، به نیکی یاد کردن، توبه به سوی خداوند و تهلیل و تکبیر و استغفار و درودفرستادن بر پیامبر اکرم صاست. اینها از سودمند ترین وسایلی است که بنده نفسش را بوسیله آن حفظ می‌کند. امام أحمد و ترمذی از پیامبر اکرم صروایت کرده اند که [آن حضرت صمی‌فرماید]: خداوند به یحیی بن زکریا امر فرمود که به پنج کلمه عمل کند و بنی اسرائیل را نیز به انجام دادن آن دستور دهد، این دستورات عبارتند از اینکه: آنها را به ذکر خداوند امر کن، مثال آن مانند مردی است که تحت تعقیب دشمن است، در این حین به قلعه محکمی می‌رسد وبه آن پناه می‌ برد، پس بدین وسیله خود را با پناه بردن به دژ حفظ می‌کند. همین طور است؛ بنده نفس خود را از دست شیطان حفظ نمی‌کند مگر با یاد خداوند .

از جمله این اذکار:

الف ـ قرائت آیت الکرسی؛ هنگام رفتن به رختخواب، چرا که آیت الکرسی همواره یک نگهبان از جانب الله بر تو است و با خواندن [آیت الکرسی قبل از خواب] شیطان تا صبح [نزدیک تو] نمی‌گردد، چنانکه برای خواندن آن بعد از هر نماز فرض تأکید و تشویق شده است.

ب ـ خواندن سورۀ بقره، در خانه ای که سورۀ بقره خوانده می‌شود شیطان از آن خانه فرار می‌کند.

ج ـ خواندن دو آیۀ آخر سورۀ بقره؛ پس کسی که در شب آن دو آیه را بخواند، آن دو آیه او را کفایت می‌کنند، چرا که خداوند بر معنای آن واقف است و [بندگان] را از هر بدی باز می‌دارد. (والله اعلم).

د ـ اذکارمرتّبه اوقات صبح، شام، هنگام پیاده شدن، وارد و خارج شدن از منزل، سوار مرکب شدن و اذکاری که در سایر مناسبات وارد شده اند.

ھ ـ تعویذ کودکان همان گونه که رسول الله صحضرت حسن وحسین شرا تعویذ می‌کرد: «أعيذُكمَا بِكلِمَاتِ اللهِ التَّامَّةِ مِن كلِّ شَيطَانٍ وَهَامَّةٍ وَمِن كلِّ عَينٍ لاَ مَّهٍ») [۱۱](. «من شما دو نفر را با کلمات تامّه خداوند از شر هر شیطان وسوسه گر واز شر هر چشم بد تعویذ می‌کنم».

و ـ به بسیار خواندن «أعُوذُ بِكلِمَاتِ اللهِ التَّامَّاتِ مِن شَّرِ مَا خَلَقٍ» در شب و روز و هنگام پیاده شدن یا وارد شدن در ساختمان، صحرا، فضا و یا در دریا.

از دیگر اسباب جلوگیری [از سحر وچشم زخم]:

عبارتند از:

جلوگیری از خروج کودکان از منزل هنگام غروب، رسول الله صفرموده است: «إذَا كانَ جُنحُ اللَّيلِ ـ أو أمسَيتُم ـ فَكفُّوا صِبيَانَكم، فَإنَّ الشَّيطَانَ يَنتَشِرُ حِينَئِذٍ، فَإذَا ذَهَبَ سَاعَةٌ مِنَ اللَّيلِ فَخَلُّوهُم») [۱۲](. «هنگامی که آغاز شب باشد ـ یا فرمود هنگامی که وارد شامگاهان شدید ـ بچه های خردسال تان را مواظبت کنید زیرا در این هنگام شیطان ها منتشر می‌شوند و چون پاسی از شب گذشت آنها را آزاد بگذارید (به هر جا که بخواهند بروند)» جُنحُ اللَّيلِیعنی: آغاز شب بعد از غروب خورشید و چیرگی سیاهی.

زدودن خانه از آلات سنگی، مجسمه ها، عکس ها و سگ ها که موجودات ذی روح هستند. از پیامبر اکرم صثابت است که فرشتگان به خانه ای که این چیزها [یعنی سگ، عکس های ذی روح ومجسمه ها] هستند، وارد نمی‌شوند و همچنین پاکسازی خانه از وجود آلات لهو و لعب و نغمه و سایر آلات [نیز جزو اسباب جلوگیری از سحر و چشم زخم می‌باشد].

خوردن هفت دانه خرمای عجوه در صبح (نوعی خرما، که در مدینه موجود است). بخاری و مسلم از آن حضرت صروایت کرده اند که: «مَن تَصَبَّحَ بِسَبعِ تمَرَاتٍ عَجوَةٍ لمَ يَضُرُّه ذلِك اليَومَ سم وَلاَ سِحرٌ» [۱۳]. «هر کس صبحگاهان هفت دانه خرمای عجوه بخورد، سم و سحر در آن روز ضرری به او نخواهند رسانید». حضرت شیخ عبدالعزیز /می‌فرماید: امید است [کلمۀ خرما] که آن شامل همۀ نوع خرماها شود، چرا که معنی در تمام انواع خرماها موجود است. پس این معنی [خرما] به صورت عام موجود است.

[۱۱] ابن ماجه/ ۳۵۲، ۲۰۵. [۱۲] رواه البخاری و مسلم، کتاب الاشربه، باب ۱۲، حدیث ٩٧. [۱۳] رواه البخاری و مسلم، کتاب الاشربه، باب ۲٧، حدیث ۱۵۵.