تواضع نبی اكرمص

اخلاق رسول خداصاز اخلاق همه مردم بهتر و کامل‌تر بود. آن‌حضرتصنمونه عملی قرآن کریم بود؛ چنانکه عایشهلمی‌گوید: اخلاق ایشان، قرآن بود. [مسلم]

همچنین شخص رسول خداصمی‌فرماید: «همانا من مبعوث شده ام تا ارزش‌های اخلاقی را کامل کنم». [روایت احمد]

یکی از دلایل تواضع نبی اکرمصاین است که ایشان، تعریف و تمجید و ستایش را دوست نداشت.

عمر بن خطابسمی‌گوید: رسول اللهصفرمود: «در مدح و ستایش من افراط نکنید، آنگونه که نصاری در مورد عیسی بن مریم افراط کردند؛ چراکه من، بنده‌ای هستم؛ پس بگویید: بنده خدا و فرستاده او». [روایت بخاری]

انسسمی‌گوید: تعدادی از مردم گفتند: ای رسول خدا! تو، بهترین ما، فرزند بهترین ما، سرور ما و فرزند سرور ما هستی.. پیامبر اکرمصفرمود: «ای مردم! گفتن این سخنان اشکالی ندارد، ولی نگاه کنید که شیطان، شما را به دنبال خود نکشاند؛ من، محمد، بنده خدا و فرستاده او هستم. دوست ندارم برایم منزلتی بالاتر از منزلتی که خداوندﻷبرایم قایل شده است، قایل شوید. [روایت نسائی]

ملاحظه می‌کنیم پیامبری که بهترین انسان روی زمین بشمار می‌رود، همیشه به سوی پروردگارش توبه و انابت می‌نماید و با غرور و تکبر رابطه‌ای ندارد؛ بلکه سرآمد تواضع و فروتنی و انکسار در برابر پروردگارش بحساب می‌آید.

انس بن مالکسمی‌گوید: نزد صحابه هیچکس از رسول خداصمحبوبتر نبود؛ با این حال، هرگاه صحابه رسول خداصرا می‌دیدند، بلند نمی‌شدند؛ زیرا می‌دانستند که آن‌حضرتصاین کار را نمی‌پسندد. [روایت احمد]

اینک نگاهی به تواضع شگفت انگیز و اخلاق خوب و بی‌نظیر پیامبرصبینداز که در برابر زنی فقیر و مسکین چگونه تواضع و فروتنی می‌نماید و وقت گران‌بها و پرمشغله‌اش را در اختیارش قرار می‌دهد.

انس بن مالکسمی‌گوید: زنی نزد نبی اکرمصآمد و گفت: من، با تو کاری دارم. فرمود: «سر هر راهی از راه‌های مدینه که خواستی، بنشین؛ من با تو می‌نشینم (و کارت را انجام می‌دهم)». [روایت ابوداود]

باید دانست که نبی اکرمصدر رأس انسان‌های متواضع قرار داشت و سرآمد آن‌ها بود؛ ابوهریرهسمی‌گوید: نبی اکرمصفرمود: «اگر مرا برای صرف ساعد یا پاچه (گوسفندی) دعوت کنند، خواهم پذیرفت؛ همچنین اگر به من ساعد یا پاچه‌ای هدیه داده شود، می‌پذیرم». [روایت بخاری]

از سوی دیگر، انسان‌های متکبر باید این سخنان رسول خداصرا آویزه گوش خویش سازند تا همیشه مانعی برای تکبر و برتری طلبی آنان باشد.

عبدالله بن مسعودسمی‌گوید: نبی اکرمصفرمود: «هر کس به اندازه یک ذره در قلبش تکبر داشته باشد، وارد بهشت نمی‌شود». [روایت مسلم]

قابل یادآوری است که تکبر، یکی از راه‌های جهنم است؛ اگر چه به اندازه یک ذره باشد.

اکنون شما درباره کیفر کسی فکر کنید که با تکبر راه می‌رود و ملاحظه کنید که چگونه خداوندﻷاز او ناخشنود و خشمگین می‌شود و عذاب دردناکش را بر او نازل می‌فرماید.

ابوهریرهسمی‌گوید: رسول اللهصفرمود: «روزی، یک مرد که سرش را شانه زده و لباسی مورد پسند پوشیده بود، قدم می‌زد و با تکبر راه می‌رفت؛ ناگهان خداوند، او را در زمین فرو برد. لذا او تا روز قیامت در زمین فرو خواهد رفت». [روایت بخاری و مسلم]