لا إله إلا الله کلید بهشت است، لیکن دارای شرایطی است!
شایسته است بدانیم این کلید و مفتاح عظیم «لا إله إلا الله»به صاحبش نفع نمی‌رساند، مگر زمانی که حق آن را ادا نماید و ارکان آن را به جا آورد و شروط آن را لازم بگیرد و حقوق معلومۀ آن را از کتاب و سنت ادا نماید، لذا امام بخاری/در صحیح خودش از وهب بن منبهسآورده است که به وی گفته شد:
«أَلَيْسَ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ مِفْتَاحُ الْجَنَّةِ قَالَ بَلَى، وَلَكِنْ لَيْسَ مِفْتَاحٌ إِلاَّ لَهُ أَسْنَانٌ، فَإِنْ جِئْتَ بِمِفْتَاحٍ لَهُ أَسْنَانٌ فُتِحَ لَكَ، وَإِلاَّ لَمْ يُفْتَحْ لَكَ».
«آیا لا إله إلا الله کلید بهشت نیست؟ گفت: آری، و لیکن کلیدی وجود ندارد، مگر این که آن کلید دندانه‌دار باشد، پس اگر کلید دندانه‌دار آوردی باز می‌شود و گرنه باز نمی‌شود».
وی با این گفته به شروط لا إله إلا الله اشاره می‌کند.
ابن قیم/در «نونية» در ذیل «فصل في مفتاح باب الجنة» می‌فرماید:
هذا وفتح الباب ليس بممكن
إلا بمفتاح على أسنان
مفتاحه بشهادة الإخلاص والتـ
وحيد تلك شهادة الإيمان
أسنانه الأعمال وهي شرائع ألـ
إسلام والمفتاح بالإسنان
لا تلغين هذا المثال فكم به
من حل إشكال لذي عرفان
ترجمه: «بازکردن در [جنت] امکان ندارد، مگر با کلیدی که دندانه‌دار باشد که کلید آن گواهی اخلاص و توحید است و همین شهادت ایمان می‌باشد، دندانه‌های آن اعمال [صالح] است، و آن عبارت است از شریعت اسلام، این امثال لغو و بیهوده‌ای نیست و برای آگاهان اشکالات زیادی را حل می‌کند».
سلف صالح/به اهمیت و توجه به شروط لا إله إلا الله و وجوب لازم‌گرفتن آن اشاره کرده‌اند، و این کلمه با شرایط آن پذیرفته می‌شود، و از همین معنا است آنچه که از حسن بصری/روایت شده است:
«أنه قيل له: أن ناساً يقولون: من قال: لا إله إلا الله دخل الجنة، فقال: من قال لا إله إلا الله فأدى حقها وفرضها دخل الجنة».
«به حسن بصری/گفته شد: مردم می‌گویند: هرکس لا إله إلا الله بگوید داخل بهشت می‌شود، گفت: آری، کسی که لا إله إلا الله بگوید و حقوق و واجبات آن را ادا نماید داخل جنت می‌شود».
حسن بصری/به «فرزدق» که در حال دفن همسرش بود فرمود: چه چیزی برای این روز آماده کرده‌ای؟ گفت: از هفتاد سال است که شهادت لا إله إلا الله را آماده کرده‌ام، حسن/فرمود: این بهترین آمادگی است، اما برای کلمۀ لا إله إلا الله شروطی است، و از تهمت‌زدن به زنان پاکدامن بپرهیز» [۸].
[۸] کتاب کلمة الإخلاص از ابن رجب، ص ۱۴.