فضایل سوره بقره
۱- عن أبي هريرة س قَالَ: قَالَ رسُول الله ج :«لاَ تَجْعَلُوا بُيُوتَكُمْ مَقَابِرَ إِنَّ الشَّيْطَانَ يَنْفِرُ مِنَ الْبَيْتِ الَّذِى تُقْرَأُ فِيهِ سُورَةُ الْبَقَرَةِ».
از ابوهریره س روایت است که رسول الله صفرمود: «خانه هایتان را تبدیل به قبرستان نکنید؛ همانا شیطان از خانهای که در آن، سوره بقره خوانده میشود فرار میکند» [۵۹].
۲- عَنْ أُسَيْدِ بْنِ حُضَيْرٍ س قَالَ: بَيْنَمَا هُوَ يَقْرَأُ مِنَ اللَّيْلِ سُورَةَ الْبَقَرَةِ وَفَرَسُهُ مَرْبُوطٌ عِنْدَهُ إِذْ جَالَتِ الْفَرَسُ فَسَكَتَ فَسَكَتَتْ فَقَرَأَ فَجَالَتِ الْفَرَسُ، فَسَكَتَ وَسَكَتَتِ الْفَرَسُ ثُمَّ قَرَأَ فَجَالَتِ الْفَرَسُ، فَانْصَرَفَ وَكَانَ ابْنُهُ يَحْيَى قَرِيبًا مِنْهَا فَلَمَّا اجْتَرَّهُ رَفَعَ رَأْسَهُ إِلَى السَّمَاءِ حَتَّى مَا يَرَاهَا فَلَمَّا أَصْبَحَ حَدَّثَ النَّبِىَّ ج فَقَالَ:«اقْرَأْ يَا ابْنَ حُضَيْرٍ اقْرَأْ يَا ابْنَ حُضَيْرٍ»قَالَ: فَأَشْفَقْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ أَنْ تَطَأَ يَحْيَى وَكَانَ مِنْهَا قَرِيبًا فَرَفَعْتُ رَأْسِى فَانْصَرَفْتُ إِلَيْهِ فَرَفَعْتُ رَأْسِى إِلَى السَّمَاءِ فَإِذَا مِثْلُ الظُّلَّةِ فِيهَا أَمْثَالُ الْمَصَابِيحِ فَخَرَجَتْ حَتَّى لاَ أَرَاهَا. قَالَ «وَتَدْرِى مَا ذَاكَ»قَالَ: لاَ. قَالَ:«تِلْكَ الْمَلاَئِكَةُ دَنَتْ لِصَوْتِكَ وَلَوْ قَرَأْتَ لأَصْبَحَتْ يَنْظُرُ النَّاسُ إِلَيْهَا لاَ تَتَوَارَى مِنْهُمْ».
از اسید بن حضیر س روایت است که او در یکی از شبها در حالیکه اسبش در نزدیکی او بسته شده بود، سوره بقره را تلاوت میکرد. ناگهان اسب شروع به دست و پا زدن کرد. اسید، سکوت کرد. اسب نیز آرام گرفت. او دوباره شروع به خواندن قرآن نمود. اسب نیز شروع به دست و پا زدن کرد. سرانجام، از خواندن قرآن منصرف شد؛ زیرا فرزندش؛ یحیی؛ نزدیک اسب قرار داشت. پس هنگامی که فرزندش را از آنجا دور ساخت، سرش را به سوی آسمان بلند کرد تا اسب را نبیند.
صبح روز بعد، ماجرا را برای نبی اکرم صبازگو نمود. آن حضرت صفرمود: «ای فرزند حضیر! (چه خوب بود) به تلاوت ادامه میدادی، (چه خوب بود) به تلاوت ادامه میدادی». اسید گفت: ای رسول خدا! یحیی نزدیک آن بود. ترسیدم که او را لگدمال کند. بدین جهت، سرم را بلند کردم و بسوی فرزندم رفتم. آنگاه به سوی آسمان نگاه کردم. چیزی شبیه سایبان دیدم که اشیایی مانند چراغ در آن وجود داشت. پس بیرون رفتم تا آنها را نبینم. رسول الله صفرمود: «آیا میدانی که آنها چه بودند؟» گفت: خیر. آن حضرت صفرمود: «آنان فرشتگان بودند که به خاطر صدایت، نزدیک آمده بودند. و اگر به قرائتات ادامه میدادی، آنها تا صبح، آنجا میماندند بدون اینکه از نظر مردم، پنهان بمانند» [۶۰].
۳- عَنْ أَبِى هُرَيْرَةَ وسهل بن سعد بأنَّ النَّبِيَّ ج قَالَ:«لِكُلِّ شَىْءٍ سَنَامٌ وَإِنَّ سَنَامَ الْقُرْآنِ سُورَةُ الْبَقَرَةِ».
از ابوهریره و سهل بن سعد بروایت است که پیامبر خدا صفرمود: «هر چیز، کوهانی (بلندی و قلهای) دارد؛ همانا قله قرآن کریم سوره بقره میباشد» [۶۱].
۴- عن أَبي أُمَامَةَ الْبَاهِلِىُّ قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ ج يَقُولُ:«اقْرَءُوا الْقُرْآنَ فَإِنَّهُ يَأْتِى يَوْمَ الْقِيَامَةِ شَفِيعًا لأَصْحَابِهِ اقْرَءُوا الزَّهْرَاوَيْنِ الْبَقَرَةَ وَسُورَةَ آلِ عِمْرَانَ فَإِنَّهُمَا تَأْتِيَانِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ كَأَنَّهُمَا غَمَامَتَانِ أَوْ كَأَنَّهُمَا غَيَايَتَانِ أَوْ كَأَنَّهُمَا فِرْقَانِ مِنْ طَيْرٍ صَوَافَّ تُحَاجَّانِ عَنْ أَصْحَابِهِمَا اقْرَءُوا سُورَةَ الْبَقَرَةِ فَإِنَّ أَخْذَهَا بَرَكَةٌ وَتَرْكَهَا حَسْرَةٌ وَلاَ تَسْتَطِيعُهَا الْبَطَلَةُ»(قَالَ مُعَاوِيَةُ: بَلَغَنِى أَنَّ الْبَطَلَةَ السَّحَرَةُ).
ابوأمامه باهلی س میگوید: شنیدم که رسول الله صمیفرمود: «قرآن بخوانید؛ زیرا قرآن روز قیامت برای صاحبانش، شفاعت میکند. دو سوره نورانی بقره و آل عمران را بخوانید؛ زیرا آن دو روز قیامت به شکل دو ابر یا دو سایبان یا دو گروه پرنده که بال گشودهاند، میآیند و از صاحبانشان، دفاع میکنند. سوره بقره را بخوانید؛ زیرا یاد گرفتن آن برکت است و ترک کردن آن باعث حسرت میشود و ساحران تاب و تحمل آن را ندارند» [۶۲].
۵- عن النَّوَّاسِ بْنَ سَمْعَانَ قَالَ: قَالَ رسُول الله ج :«يُؤْتَى بِالْقُرْآنِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَأَهْلِهِ الَّذِينَ كَانُوا يَعْمَلُونَ بِهِ تَقْدُمُهُ سُورَةُ الْبَقَرَةِ وَآلُ عِمْرَانَ». وَضَرَبَ لَهُمَا رَسُولُ اللَّهِ ج ثَلاَثَةَ أَمْثَالٍ مَا نَسِيتُهُنَّ بَعْدُ قَالَ: «كَأَنَّهُمَا غَمَامَتَانِ أَوْ ظُلَّتَانِ سَوْدَاوَانِ بَيْنَهُمَا شَرْقٌ أَوْ كَأَنَّهُمَا حِزْقَانِ مِنْ طَيْرٍ صَوَافَّ تُحَاجَّانِ عَنْ صَاحِبِهِمَا».
از نواس بن سمعان س روایت است که رسول الله صفرمود: «روز قیامت، قرآن و اهل قرآن [همان کسانی را که در دنیا به آن عمل میکردند] را میآورند در حالی که پیشاپیش قرآن سورههای بقره و آل عمران قرار دارند».
راوی میگوید: رسول الله صسورههای بقره و آل عمران را به سه چیز تشبیه نمود که من آنها را تاکنون فراموش نکردهام. آن حضرت صفرمود: «آنها مانند دو ابر یا دو سایبان سیاه هستند که میان آنها نور وجود دارد یا مانند دو گروه پرنده هستند که پر گشودهاند و از صاحبشان دفاع مینمایند» [۶۳].
۶- عن أبي أمامة الباهلي س قَالَ: قَالَ رسُول الله ج :«اسْمُ اللَّهِ الأَعْظَمُ الَّذِى إِذَا دُعِىَ بِهِ أَجَابَ فِى سُوَرٍ ثَلاَثٍ الْبَقَرَةِ وَآلِ عِمْرَانَ وَطَهَ».
ابو أمامه باهلی س میگوید: رسول الله صفرمود: «اسم اعظم الهی که هرگاه با آن فراخوانده شود، اجابت میکند در سه سوره بقره، آل عمران و طه وجود دارد» [۶۴].
[۵۹] صحیح مسلم. [۶۰] صحیح بخاری و مسلم. [۶۱] روایت ترمذی؛ و این روایت، حسن لغیره است چنانچه در صحیح ترغیب و ترهیب آمده است. [۶۲] صحیح مسلم. [۶۳] صحیح مسلم. [۶۴] روایت ابن ماجه قزوینی و حاکم نیشابوری؛ و این حدیث صحیح می باشد چنانچه در سلسله احادیث صحیحه آمده است.