حکم گرفتن وام‌هایی با کارمزد۴ درصد چیست؟
الحمدلله،
گرفتن وام با هرکارمزد یا بهره‌ای حرام است زیرا الله تعالی آن را حرام گردانیده است:
الله تعالی می‌فرماید: ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَذَرُواْ مَا بَقِيَ مِنَ ٱلرِّبَوٰٓاْ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ٢٧٨ فَإِن لَّمۡ تَفۡعَلُواْ فَأۡذَنُواْ بِحَرۡبٖ مِّنَ ٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦۖ وَإِن تُبۡتُمۡ فَلَكُمۡ رُءُوسُ أَمۡوَٰلِكُمۡ لَا تَظۡلِمُونَ وَلَا تُظۡلَمُونَ٢٧٩﴾[البقرة: ۲۷۸-۲۷۹]
(ای کسانی که ایمان آورده‌اید! از (مخالفت با) الله بپرهیزید و آنچه از (مطالبات) ربا باقی مانده رها کنید، اگر ایمان دارید. اگر چنین نمی‌کنید بدانید الله و پیامبرش، با شما پیکار خواهند کرد، اگر توبه کنید سرمایه‌های شما از آن شماست. نه ستم می‌کنید و نه بر شما ستم می‌شود).
این آیه به صراحت بیانگر این مطلب است که گرفتن هیچ سودی جایز نیست.
از عبدالله بن حنظله روایت است که پیامبر جفرمود: «درهم ربا یأکله الرجل وهو یعلم أشد من ستة وثلاثین زنیة»«یک درهم ربا که شخص آگاهانه می‌خورد، از سی و شش بار زنا کردن شدیدتر است». ابن ماجه
از ابن مسعود روایت است که پیامبر جفرمود: «الربا ثلاثة وسبعون بابا أیسرها مثل أن ینکح الرجل أمه»«ربا هفتاد و سه دروازه است، ساده‌ترین صورت آن مانند این است که مرد با مادرش زنا کند». ابن ماجه
وعلما اجماع دارند بر اینکه هر مقدار اضافه‌ای که بر اصل مال افزوده شود، ربا و حرام است و لذا میزان چهار درصدی که بانک بعنوان کارمزد می‌گیرد نیز به هر دلیلی که گرفته شود، اضافه‌ای براصل موجودی است و این اضافه ربا و حرام است:
ابن قدامه گفته: "بین علماء اختلافى نیست که هر قرضى که مشروط بر پرداخت بیشتر باشد حرام است"، و ابن منذر گفت: "علماء اجماع کرده‌اند که هرگاه قرض دهنده بر قرض گیرنده شرط کند که پول بیشتر و یا هدیه‌اى اضافه بر مبلغ بر گرداند، آن مبلغ زیادى و یا هدیه ربا محسوب می‌شود".."المغنی" (۶/۴۳۶) .
بنابراین کارمزدی که امروزه بانک‌ها از وام گیرندگان خود می‌گیرند، نیز شامل همان میزان اضافی بر اصل مال است و میزان اضافی با هر بهانه و دلیلی که باشد مهم نیست! و مهم آنست که؛ آن، اضافه بر اصل مال است، و اضافه بر اصل مال به هر میزانی جزو ربا محسوب می‌گردد.
همچنین هیئت دائمی افتای علمای سعودی چنین فتوا داده‌اند:
"برای هیچ مسلمانی چه فقیر و چه غنی جایز و روا نیست از بانک وامی بگیرد که ۵% یا ۱۵ % درصد یا حتی کمتر یا بیشتر بر آن وام اضافه داشته باشد، زیرا این مقدار اضافه ربا است و ربا از بزرگترین گناهان است، بلکه خداوند تبارک و تعالی او را از طریق کسب حلال مانند کارکردن برای صاحب کاری و یا کارمباح در بخش‌های دولتی و یا اینکه با تجارت از راه مضاربه بی‌نیاز خواهد کرد". فتاوى اللجنة الدائمة للبحوث العلمیة والإفتاء ۱۳/۲۶۹.
خداوند می‌فرماید: ﴿وَمَن يَتَّقِ ٱللَّهَ يَجۡعَل لَّهُۥ مِنۡ أَمۡرِهِۦ يُسۡرٗا٤﴾[الطلاق: ۴]
«و هرکس از خدا پروا دارد [خدا] براى او در کارش تسهیلى فراهم سازد»
از پیامبر جروایت است که فرمود: «مَنْ تَرَك شَیئاً لله عَوَّضَهُ الله خیراً منه»«هرکسی چیزی را به خاطر خداوند ترک کند خداوند چیزی بهتر از آن به او خواهد داد » ابونعیم در «الحلیة» (۲/۱۹۶)
پیامبر جمی‌فرمایند: «یأتي على الناس زمان یستحلون الربا بالبیع» (نسایی ۴۴۵۵ و ابوداود ۳۳۳۱ و ابن ماجه ۲۲۷۸)
یعنی: زمانی بر مردم خواهد آمد که در آن‌وقت (کسانی) ربا را (به بهانه‌ی) معامله حلال می‌کنند.
در حقیقت کسانی هستند که ربا می‌خورند ولی آن‌را ربا ندانسته و می‌گویند این یک نوع معامله حلال است! و اگر این حدیث صحیح باشد می‌توان گفت که کارمزد و حلال دانستن آن، مصداق بارز این حدیث است هرچند که شیخ البانی آن‌را تضعیف کرده است ولی او می‌گوید: "معنی حدیث امروز واقع شده است چنان‌که امروزه شاهد آن هستیم" ( غایة المرام ص ۲۵)
وصلی الله وسلم علی محمد و علی آله و اتباعه الی یوم الدین