نشانه های قیامت در پرتو روایات صحیح

۱۰- از بین رفتن علم و زیاد شدن جهل و نادانی:

یکی دیگر از نشانه‌های قیامت اینست، که علم شرعی و دینی کم گردد، با وفات علماء و دانشمندان اسلامی رفته رفته از بین برود، و بعد از آن جهل و نادانی زیاد گردد.

أنس بن مالک می‌گوید:

رسول اللهص فرمودند:

«از نشانه‌های قیامت اینست که علم برداشته شود، و جهل و نادانی پا برجا و باقی بماند» [۳٩].

و در حدیث دیگر آمده است: «زمان به همدیگر نزدیک می‌گردد، علم گرفته می‌شود، و فتنه و آشوب آشکار می‌گردد» [۴۰].

و همچنان که ذکر کردیم، گرفته شدن علم با از بین رفتن و وفات علماء، صورت می‌گیرد.

در حدیث آمده است:

«همانا خداوند علم را از (سینه) بندگان نمی‌کشد لیکن علم را با گرفتن (و وفات) علماء، می‌گیرد، تا اینکه عالمی باقی نماند، آنگاه مردم افراد نادان را بعنوان رئیس و بزرگ‌تر بر می‌گزینند، سپس پرسیده می‌شود، آنگاه آنان بدون علم و آگاهی فتوی می‌دهند، در نتیجه گمراه شده و دیگر ان را نیز گمراه می‌کنند» [۴۱].

نا گفته نماند که هدف از علم در این احادیث، علم قرآن و سنت است، و آن علمی است که از پیامبران میراث برده‌اند، زیرا که علماء میراث بران پیامبران الهی هستند، و با رفتن آنان علم نیز می‌رود، و سنت‌ها می‌میرند و بدعت آشکار می‌کرد و جهل و نادانی زیاد می‌شود، اما علم دنیا رو به ازدیاد است.

[۳٩] امام بخاری (۸۱) و امام مسلم (۲۶٧۱) روایت کرده‌اند. [۴۰] امام بخاری (٩۸٩) روایت کرده است. [۴۱] امام بخاری (۱۰۰) و امام مسلم (۲۶٧۳) روایت کرده‌اند.