مختصری از فقه روزه

قضای روزه

قضای روزه رمضان برمریض، مسافر و زنی که در حیض ونفاس بوده واجب است وبهتر است شخص تا آخرشعبان آینده روزه‌اش را قضا کند. در قضای روزه لازم نیست حتما پشت سر هم گرفته شود و این قول ابن عباس و ابوهریره و انس بن مالکش است [۵۹].

و همچنان که قبلا ذکر گردید بر پیر مرد و پیرزن و مریض همیشگی و زن حامله و شیرده قضا لازم نیست و فقط فدیه می‌دهند و کسی که تازه ایمان آورده و نیز شخص مرتدی که دوباره ایمان می‌آورد، روزه‌های فوت شده آن‌ها قضا ندارد و نیز شخصی که عمداً روزه نگرفته روزه‌اش قضا ندارد؛ چون دلیلی از نصوص بر آن نیست.

کسی که فوت کرده و قضای روزه رمضان بر گردنش بوده، بر ولیش لازم است کفاره آن را بپردازد و قضای روزه آن لازم نیست اما اگر کسی فوت کرد و روزه‌ی نذر برگردنش بود باید ولیش آن را قضا کند: از ابن عمرب به صورت مرفوع روایت شده که:

هر کس فوت کرد و قضای روزه (رمضان) بر گردنش بود به ازای هر روزمسکینی را طعام دهند. [۶۰]

از عمرةس روایت است که: مادرش فوت کرد و روزه‌ی رمضان بر گردنش بود و از عایشهل سوال کرد که آیا روزه‌ی مادرش را قضا کند؟ عائشهل گفت: نه، لازم نیست، بلکه برای هر روز مسکینی را طعام بده. [۶۱]

از ابن عباسب روایت است: اگر شخص فوت کرد و قضای روزه رمضان بر گردنش بود روزه‌اش را قضا نکنید بلکه به جای آن طعام بدهید و اگر روزه نذر بر گردنش بود باید ولیش روزه‌ی نذر را قضا کند. [۶۲]

و همچنین در احادیث امام احمد و ابوداوود مشخص شده که روزه‌ی رمضان شخص مرده قضا ندارد بلکه روزه‌ی نذر قضا دارد و این قول امام مالک و ابوحنیفه است. شکستن روزه‌ی سنت به هر دلیلی و با هرکدام از باطل کننده‌ها، نه قضا دارد و نه کفاره.

[۵۹] صحیح، البیهقی: ۲۵۸/۴، الاءرواءالغلیل: (۹۵/۴). [۶۰] صحیح الترمذی: ۷۱۸. [۶۱] صحیح،طحاوی در مشکل الآثار (۱۴۲/۲)، ابن حزم در المحلی (۷/۴). [۶۲] صحیح، ابوداوود: ۲۴۰۱، ابن ابی شیبه (۱۱۳/۳).